Flagyl: Παρενέργειες | Ενδείξεις | Πληροφορίες

Τι είναι το Flagyl;

Το Flagyl είναι η εμπορική ονομασία της φαρμακευτικής ουσίας μετρονιδαζόλη (metronidazole). Η μετρονιδαζόλη (Flagyl και άλλα brand names) είναι ένα αντιβιοτικό και αντιπρωτοζωικό φάρμακο, το οποίο κυκλοφορεί με πολλές εμπορικές ονομασίες σε διάφορα μέρη του κόσμου. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων λοιμώξεων που προκαλούνται από αναερόβια βακτήρια και πρωτόζωα. Η μετρονιδαζόλη ανήκει στην ομάδα των νιτροϊμιδαζολών. Είναι ένα προφάρμακο, που σημαίνει ότι μετατρέπεται στην ενεργή του μορφή μέσα στα κύτταρα. Η ενεργοποιημένη μετρονιδαζόλη συνδέεται με το DNA των μικροοργανισμών, διαταράσσοντας την ελικοειδή δομή του και αναστέλλοντας τη σύνθεση των νουκλεϊκών οξέων. Αυτό οδηγεί τελικά στον θάνατο των βακτηριακών κυττάρων και των πρωτοζώων. Η μετρονιδαζόλη ταξινομείται, ανατομικά, θεραπευτικά και χημικά (ATC), ως αντιλοιμώδες και αντισηπτικό για γυναικολογική χρήση (G01AF01), ως αντιβιοτικό για συστηματική χορήγηση (J01XD01) και ως αντιπρωτοζωικό (P01AB01). Όπως αναφέρουν οι LJ Suárez και συνεργάτες, «η μετρονιδαζόλη (MTZ) είναι ένας αντιμικροβιακός παράγοντας που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία αναερόβιων λοιμώξεων».

Ενδείξεις για το Flagyl

Το Flagyl (μετρονιδαζόλη) ενδείκνυται για τη θεραπεία διαφόρων λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένων:

• Βακτηριακές κολπίτιδες: Λοίμωξη του κόλπου που προκαλείται από αναερόβια βακτήρια.
• Αμοιβάδωση: Λοίμωξη του εντέρου ή του ήπατος που προκαλείται από το πρωτόζωο Entamoeba histolytica.
• Λαμβλίαση (γιαρδίαση): Λοίμωξη του λεπτού εντέρου που προκαλείται από το πρωτόζωο Giardia lamblia.
• Τριχομοναδική κολπίτιδα: Σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη που προκαλείται από το πρωτόζωο Trichomonas vaginalis.
• Λοιμώξεις από αναερόβια βακτήρια: Όπως ενδοκοιλιακές λοιμώξεις (π.χ. περιτονίτιδα, αποστήματα), λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων, λοιμώξεις των οστών και των αρθρώσεων, λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (π.χ. μηνιγγίτιδα, εγκεφαλικό απόστημα) και βακτηριακή σηψαιμία.
• Προεγχειρητική προφύλαξη: Σε χειρουργικές επεμβάσεις που ενέχουν κίνδυνο λοίμωξης από αναερόβια βακτήρια.

Σύμφωνα με έρευνα των C Gao και συνεργατών, «η μετρονιδαζόλη, ένα αντιβιοτικό κατά των αναερόβιων, συνδέθηκε με φθοριοουριδίνη για να σχηματίσει ένα μόριο, τη μετρονιδαζόλη-φθοριοουριδίνη…». Η έρευνα αυτή υποδηλώνει πιθανές νέες εφαρμογές της μετρονιδαζόλης σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα.

Προφυλάξεις

Πριν από τη λήψη του Flagyl, είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον ιατρό σας εάν:

• Έχετε ιστορικό αλλεργίας στη μετρονιδαζόλη ή σε άλλα παράγωγα νιτροϊμιδαζολίου.
• Πάσχετε από ηπατική ή νεφρική νόσο.
• Έχετε νευρολογικές διαταραχές, όπως επιληψία.
• Έχετε αιματολογικές διαταραχές.
• Καταναλώνετε αλκοόλ. Η ταυτόχρονη χρήση μετρονιδαζόλης και αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες αντιδράσεις, όπως ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος, κεφαλαλγία και έξαψη (αντίδραση τύπου δισουλφιράμης).

Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους

• Ηλικιωμένοι: Οι ηλικιωμένοι ασθενείς ενδέχεται να είναι πιο ευαίσθητοι στις ανεπιθύμητες ενέργειες της μετρονιδαζόλης, ιδίως σε αυτές που αφορούν το κεντρικό νευρικό σύστημα.
• Παιδιά: Η δοσολογία της μετρονιδαζόλης στα παιδιά πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με το βάρος και την ηλικία τους.
• Εγκυμοσύνη και θηλασμός: Η μετρονιδαζόλη διαπερνά τον πλακούντα και απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα. Η χρήση της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού θα πρέπει να γίνεται μόνο εάν το πιθανό όφελος για τη μητέρα υπερτερεί του πιθανού κινδύνου για το έμβρυο ή το βρέφος. Απαιτείται προσεκτική ιατρική αξιολόγηση.

Παρενέργειες

Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και το Flagyl (μετρονιδαζόλη) μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες (παρενέργειες), αν και δεν παρουσιάζονται σε όλους τους ασθενείς. Οι πιο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν:

• Γαστρεντερικές διαταραχές: Ναυτία, έμετος, διάρροια, κοιλιακό άλγος, μεταλλική γεύση στο στόμα, ξηροστομία, γλωσσίτιδα, στοματίτιδα.
• Διαταραχές του νευρικού συστήματος: Κεφαλαλγία, ζάλη, αταξία (έλλειψη συντονισμού των κινήσεων), περιφερική νευροπάθεια (μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα άκρα), σπασμοί (σπάνια).
• Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού: Εξάνθημα, κνησμός, κνίδωση (σπάνια).
• Αιματολογικές διαταραχές: Λευκοπενία (μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων), θρομβοπενία (μείωση των αιμοπεταλίων) (σπάνια).
• Άλλες: Σκούρα ούρα (δεν είναι κλινικά σημαντική), αντιδράσεις υπερευαισθησίας (σπάνια).

Όπως επισημαίνει σε έρευνά του ο A Kubiak, η μετρονιδαζόλη μπορεί να απομακρυνθεί από τα λύματα μέσω φωτοκαταλυτικής διαδικασίας («Ο ρόλος της φασματικής αντιστοίχισης στην ενίσχυση της φωτοκαταλυτικής απόδοσης με καταλύτες TiO2-rGO για την απομάκρυνση λυμάτων μετρονιδαζόλης διερευνάται σε αυτή τη μελέτη.»).

Δοσολογία και Χορήγηση

Η δοσολογία και η διάρκεια της θεραπείας με Flagyl εξαρτώνται από το είδος και τη σοβαρότητα της λοίμωξης, καθώς και από την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Το Flagyl διατίθεται σε διάφορες φαρμακοτεχνικές μορφές, όπως δισκία, κάψουλες, κολπικά υπόθετα, ενέσιμο διάλυμα και πόσιμο εναιώρημα. Η χορήγηση γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση Flagyl;

Εάν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας πρόγραμμα. Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που ξεχάσατε.

Υπερδοσολογία

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας με Flagyl, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα όπως ναυτία, έμετος, αταξία, σπασμοί και περιφερική νευροπάθεια. Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο για την υπερδοσολογία με μετρονιδαζόλη. Η θεραπεία είναι συμπτωματική και υποστηρικτική. Σε περίπτωση κατάποσης μεγάλης ποσότητας, επικοινωνήστε αμέσως με τον ιατρό σας ή με το κέντρο δηλητηριάσεων.

Αλληλεπιδράσεις

Η μετρονιδαζόλη (Flagyl) μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα και ουσίες, επηρεάζοντας τη δράση τους ή αυξάνοντας τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών. Είναι σημαντικό να ενημερώνετε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής και φυτικά προϊόντα που λαμβάνετε.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου

Η μετρονιδαζόλη μπορεί να αλληλεπιδράσει με αντιπηκτικά φάρμακα, όπως η βαρφαρίνη, αυξάνοντας τον κίνδυνο αιμορραγίας. Η ταυτόχρονη χορήγηση με λίθιο μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα λιθίου στο αίμα και πιθανή τοξικότητα. Η δισουλφιράμη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του αλκοολισμού, μπορεί να προκαλέσει ψυχωτικές αντιδράσεις και σύγχυση όταν συγχορηγείται με μετρονιδαζόλη. Η φαινυτοΐνη και η φαινοβαρβιτάλη μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της μετρονιδαζόλης στο αίμα, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά της. Η σιμετιδίνη, ένα φάρμακο για το στομαχικό έλκος, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της μετρονιδαζόλης στο αίμα.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής

Η σημαντικότερη αλληλεπίδραση είναι με το αλκοόλ. Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της θεραπείας με μετρονιδαζόλη και για τουλάχιστον 48 ώρες μετά την ολοκλήρωσή της, πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά, καθώς μπορεί να προκαλέσει αντίδραση τύπου δισουλφιράμης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονη ναυτία, εμέτους, κοιλιακές κράμπες, κεφαλαλγία, έξαψη και ταχυκαρδία. Δεν υπάρχουν γνωστές σημαντικές αλληλεπιδράσεις με άλλα τρόφιμα.

Φύλαξη Φαρμάκου

Το Flagyl πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασία δωματίου, μακριά από φως και υγρασία. Να φυλάσσεται σε μέρος που δεν το φτάνουν τα παιδιά. Μην το χρησιμοποιείτε μετά την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στη συσκευασία. Η ορθή φύλαξη διασφαλίζει τη σταθερότητα και την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Η παρακολούθηση της συγκέντρωσης του φαρμάκου, όπως αυτή της μετρονιδαζόλης (MTZ), κρίνεται ιατρικά απαραίτητη, όπως τονίζουν οι M Ghiasi και συνεργάτες, και «ιατρικά απαραίτητη», καθώς «το φάρμακο ανιχνεύεται ως καρκινογόνος παράγοντας».

Ανάλυση Δραστικής Ουσίας

Η δραστική ουσία του Flagyl, η μετρονιδαζόλη, όπως έχει ήδη αναφερθεί, ανήκει στα νιτροϊμιδαζόλια. Η χημική της δομή περιλαμβάνει έναν δακτύλιο ιμιδαζολίου με μια νιτροομάδα (NO2). Αυτή η νιτροομάδα είναι κρίσιμη για την αντιμικροβιακή δράση της μετρονιδαζόλης. Σε αναερόβιες συνθήκες, η νιτροομάδα ανάγεται από μικροοργανισμούς, δημιουργώντας τοξικά ενδιάμεσα προϊόντα που βλάπτουν το DNA τους. Αυτός ο μηχανισμός δράσης είναι εκλεκτικός για αναερόβιους μικροοργανισμούς, καθώς οι αερόβιοι οργανισμοί δεν διαθέτουν τα απαραίτητα ένζυμα για την αναγωγή της νιτροομάδας. Η μετρονιδαζόλη, επιπρόσθετα, μπορεί να έχει και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, αν και ο ακριβής μηχανισμός αυτής της δράσης δεν είναι πλήρως κατανοητός. Όπως σημειώνουν οι H Mori και συνεργάτες, διερευνάται «η αποτελεσματικότητα των σχημάτων που περιέχουν μετρονιδαζόλη με εκείνη των σχημάτων χωρίς μετρονιδαζόλη…». Η έρευνα αυτή αφορά τη χρήση της μετρονιδαζόλης σε θεραπευτικά σχήματα για το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.

Αποτελεσματικότητα

Η μετρονιδαζόλη είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο έναντι ενός ευρέος φάσματος αναερόβιων βακτηρίων και πρωτοζώων. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει υψηλά ποσοστά ίασης σε λοιμώξεις όπως η βακτηριακή κολπίτιδα, η αμοιβάδωση, η λαμβλίαση και η τριχομοναδική κολπίτιδα. Η αποτελεσματικότητά της σε ενδοκοιλιακές λοιμώξεις και άλλες σοβαρές αναερόβιες λοιμώξεις είναι επίσης τεκμηριωμένη. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα μπορεί να μειωθεί σε περιπτώσεις ανάπτυξης ανθεκτικότητας από τους μικροοργανισμούς.

Πρόσθετες Σημαντικές Πληροφορίες

Η μετρονιδαζόλη έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για δεκαετίες και θεωρείται γενικά ασφαλής όταν χρησιμοποιείται σωστά. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η μακροχρόνια χρήση ή η χρήση υψηλών δόσεων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νευρολογικών ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως η περιφερική νευροπάθεια. Επίσης, σπάνιες περιπτώσεις σοβαρών δερματικών αντιδράσεων, όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson και η τοξική επιδερμική νεκρόλυση, έχουν αναφερθεί. Η μετρονιδαζόλη έχει χαρακτηριστεί ως πιθανό καρκινογόνο για τον άνθρωπο από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), βασιζόμενος σε μελέτες σε πειραματόζωα. Ωστόσο, τα δεδομένα για τον κίνδυνο καρκινογένεσης στον άνθρωπο είναι περιορισμένα και ασαφή.

Ανάπτυξη Ανθεκτικότητας

Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στη μετρονιδαζόλη αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα, ιδίως σε ορισμένα είδη βακτηρίων, όπως το Bacteroides fragilis. Η ανθεκτικότητα μπορεί να αναπτυχθεί μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η μειωμένη πρόσληψη του φαρμάκου, η αυξημένη αποβολή του, η αδρανοποίησή του από βακτηριακά ένζυμα και η μεταβολή του στόχου δράσης του. Η υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών, συμπεριλαμβανομένης της μετρονιδαζόλης, είναι κρίσιμη για την πρόληψη της περαιτέρω εξάπλωσης της ανθεκτικότητας.

Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες

Προκλινικές μελέτες in vitro και in vivo (σε εργαστηριακά περιβάλλοντα και σε ζωντανούς οργανισμούς, αντίστοιχα) έχουν επιδείξει την αντιμικροβιακή δράση της μετρονιδαζόλης έναντι ενός ευρέος φάσματος αναερόβιων βακτηρίων και πρωτοζώων. Αυτές οι μελέτες παρείχαν τα αρχικά δεδομένα για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του φαρμάκου, οδηγώντας στην ανάπτυξη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους. Οι κλινικές μελέτες, με τη σειρά τους, επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα της μετρονιδαζόλης στη θεραπεία διαφόρων λοιμώξεων, όπως η βακτηριακή κολπίτιδα, η αμοιβάδωση, η λαμβλίαση, η τριχομοναδική κολπίτιδα και οι αναερόβιες βακτηριακές λοιμώξεις. Αυτές οι μελέτες καθόρισαν επίσης τις κατάλληλες δόσεις και τη διάρκεια της θεραπείας για διάφορες κλινικές καταστάσεις. Οι κλινικές δοκιμές διεξάγονται σε διάφορες φάσεις (Φάση Ι, ΙΙ, ΙΙΙ), με αυξανόμενο αριθμό συμμετεχόντων, για να αξιολογηθεί η ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα και οι βέλτιστες δόσεις του φαρμάκου.

Μετεγκριτικές Μελέτες, Φαρμακοεπαγρύπνηση και Φαρμακοκινητικά Χαρακτηριστικά

Μετά την έγκριση και την κυκλοφορία ενός φαρμάκου, όπως το Flagyl, συνεχίζεται η παρακολούθηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς του μέσω μετεγκριτικών μελετών και συστημάτων φαρμακοεπαγρύπνησης. Η φαρμακοεπαγρύπνηση περιλαμβάνει τη συλλογή, ανάλυση και αξιολόγηση αναφορών για ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τη χρήση του φαρμάκου. Αυτό επιτρέπει τον εντοπισμό σπάνιων ή απρόβλεπτων παρενεργειών που μπορεί να μην είχαν ανιχνευθεί στις κλινικές δοκιμές. Οι μετεγκριτικές μελέτες μπορούν επίσης να διερευνήσουν τη μακροχρόνια αποτελεσματικότητα και ασφάλεια του φαρμάκου, καθώς και τη χρήση του σε ειδικούς πληθυσμούς (π.χ., παιδιά, ηλικιωμένοι, έγκυες). Τα φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά της μετρονιδαζόλης περιλαμβάνουν την καλή απορρόφηση από του στόματος, την ευρεία κατανομή στους ιστούς και τα υγρά του σώματος, το μεταβολισμό στο ήπαρ και την απέκκριση κυρίως από τα νεφρά. Ο χρόνος ημιζωής της μετρονιδαζόλης είναι περίπου 8 ώρες. Η μελέτη των αντιβιοτικών, συμπεριλαμβανομένης και της μετρονιδαζόλης, και η επίδρασή τους στο περιβάλλον, αποτελεί σημαντικό πεδίο έρευνας. AE Gahrouei και συνεργάτες αναφέρουν ότι «Τα αντιβιοτικά που απελευθερώνονται στις πηγές νερού εγκυμονούν σημαντικούς κινδύνους τόσο για την ανθρώπινη υγεία όσο και για το περιβάλλον».

Συγκριτική Αποτελεσματικότητα

Η μετρονιδαζόλη, αν και αποτελεσματική σε πολλές περιπτώσεις, δεν είναι πάντα η μοναδική θεραπευτική επιλογή. Η συγκριτική της αποτελεσματικότητα έναντι άλλων αντιβιοτικών ή αντιπρωτοζωικών εξαρτάται από τη συγκεκριμένη λοίμωξη και τον υπεύθυνο μικροοργανισμό. Για παράδειγμα, στη βακτηριακή κολπίτιδα, η κλινδαμυκίνη είναι μια εναλλακτική θεραπεία. Στην αμοιβάδωση και τη λαμβλίαση, άλλα φάρμακα, όπως η τινιδαζόλη, μπορεί να είναι εξίσου ή και περισσότερο αποτελεσματικά. Στις αναερόβιες λοιμώξεις, η επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού βασίζεται σε παράγοντες όπως το φάσμα δράσης, η φαρμακοκινητική, οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες και το κόστος. Η επιλογή της βέλτιστης θεραπείας πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά του ασθενούς και τα αποτελέσματα των μικροβιολογικών εξετάσεων.

Συστηματικές Ανασκοπήσεις και Μετα-Αναλύσεις

Οι συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη σύνθεση των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των φαρμάκων. Αυτές οι μελέτες συγκεντρώνουν και αναλύουν δεδομένα από πολλαπλές κλινικές δοκιμές, παρέχοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Για τη μετρονιδαζόλη, έχουν διεξαχθεί αρκετές συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις που αξιολογούν την αποτελεσματικότητά της σε διάφορες λοιμώξεις, όπως η βακτηριακή κολπίτιδα, η τριχομοναδική κολπίτιδα και η λοίμωξη από Helicobacter pylori. Τα αποτελέσματα αυτών των μελετών παρέχουν καθοδήγηση στους κλινικούς ιατρούς για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με τη χρήση της μετρονιδαζόλης.

Τρέχουσες Ερευνητικές Κατευθύνσεις και Μελλοντικές Προοπτικές

Η έρευνα γύρω από τη μετρονιδαζόλη συνεχίζεται, εστιάζοντας σε διάφορες πτυχές. Μια σημαντική κατεύθυνση είναι η διερεύνηση νέων εφαρμογών της μετρονιδαζόλης, πέρα από τις καθιερωμένες αντιμικροβιακές της δράσεις. Εξετάζεται, για παράδειγμα, ο ρόλος της στην αντιμετώπιση φλεγμονωδών παθήσεων, όπως η νόσος του Crohn, και η πιθανή χρήση της σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου. Επίσης, η ανάπτυξη νέων φαρμακοτεχνικών μορφών με βελτιωμένη φαρμακοκινητική ή μειωμένες ανεπιθύμητες ενέργειες αποτελεί αντικείμενο έρευνας. Η κατανόηση των μηχανισμών ανθεκτικότητας στη μετρονιδαζόλη και η ανάπτυξη στρατηγικών για την αντιμετώπισή της είναι κρίσιμης σημασίας για τη διατήρηση της αποτελεσματικότητας αυτού του σημαντικού φαρμάκου. Όπως αναφέρουν σε σχετική μελέτη οι LJ Suárez και συνεργάτες «Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι η MTZ μπορεί επίσης να έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, αλλά τα στοιχεία είναι…» Η φράση υποδηλώνει ότι διεξάγεται έρευνα για να διαπιστωθεί η έκταση και ο μηχανισμός αυτής της πιθανής ιδιότητας.

Ιστορία του Φαρμάκου

Η μετρονιδαζόλη ανακαλύφθηκε το 1957 από επιστήμονες της γαλλικής φαρμακευτικής εταιρείας Rhône-Poulenc. Αρχικά, η έρευνα επικεντρώθηκε στην αναζήτηση θεραπειών για την τριχομοναδική κολπίτιδα, μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Η αντιπρωτοζωική δράση της μετρονιδαζόλης έναντι της Trichomonas vaginalis ανακαλύφθηκε τυχαία, κατά τη διάρκεια δοκιμών σε πειραματόζωα. Η κλινική χρήση της μετρονιδαζόλης ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, αρχικά για τη θεραπεία της τριχομονίασης. Σύντομα, όμως, διαπιστώθηκε η αποτελεσματικότητά της και έναντι άλλων αναερόβιων μικροοργανισμών, διευρύνοντας σημαντικά το θεραπευτικό της φάσμα. Η εισαγωγή της μετρονιδαζόλης αποτέλεσε σημαντική πρόοδο στη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνταν από αναερόβια βακτήρια, για τις οποίες υπήρχαν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές.

Στην Ελλάδα, η μετρονιδαζόλη κυκλοφόρησε και χρησιμοποιήθηκε ευρέως, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, αποτελώντας βασικό φάρμακο για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων λοιμώξεων. Η διαθεσιμότητα της μετρονιδαζόλης, σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότητα και την σχετικά καλή ανοχή της, την κατέστησαν σημαντικό εργαλείο για τους Έλληνες ιατρούς στην αντιμετώπιση λοιμώξεων που επηρεάζουν τον ελληνικό πληθυσμό, όπως και παγκοσμίως. Η χρήση της στην κλινική πράξη στην Ελλάδα ακολούθησε τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και προσαρμόστηκε στις τοπικές επιδημιολογικές συνθήκες και τα πρότυπα ανθεκτικότητας των μικροβίων.

Συνοπτικά για τη Μετρονιδαζόλη (φάρμακο Flagyl)

Η μετρονιδαζόλη είναι ένα συνθετικό αντιμικροβιακό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία λοιμώξεων από αναερόβια βακτήρια και ορισμένα παράσιτα. Είναι αποτελεσματική έναντι ευρέος φάσματος μικροοργανισμών και χορηγείται για λοιμώξεις όπως βακτηριακή κολπίτιδα, τριχομοναδική κολπίτιδα, αμοιβάδωση, λαμβλίαση και διάφορες αναερόβιες βακτηριακές λοιμώξεις. Η χορήγηση γίνεται από το στόμα, ενδοφλεβίως ή τοπικά (κολπικά υπόθετα). Αντενδείκνυται σε άτομα με υπερευαισθησία στη μετρονιδαζόλη ή σε άλλα παράγωγα νιτροϊμιδαζολίου. Συνήθεις παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, μεταλλική γεύση και κεφαλαλγία. Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με ηπατική ή νεφρική δυσλειτουργία, νευρολογικές διαταραχές και αιματολογικές παθήσεις. Η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά κατά τη διάρκεια της θεραπείας και για 48 ώρες μετά, λόγω κινδύνου αντίδρασης τύπου δισουλφιράμης. Η χρήση κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό πρέπει να γίνεται με προσοχή και μόνο όταν τα οφέλη υπερτερούν των πιθανών κινδύνων.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Μην παίρνετε ποτέ φάρμακα χωρίς να συμβουλευτείτε γιατρό. Διαβάζετε πάντα το φύλλο οδηγιών του φαρμάκου. Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην συγκεκριμένη δραστική ουσία και δεν αντικαθιστά τις οδηγίες του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας.

Βιβλιογραφία

• Gahrouei, AE, Vakili, S, Zandifar, A, et al. (2024). From wastewater to clean water: Recent advances on the removal of metronidazole, ciprofloxacin, and sulfamethoxazole antibiotics from water through adsorption and…. Environmental Research, 251, 119092. Environmental Research  
• Gao, C, Wang, X, Yang, B, et al. (2023). Synergistic target of intratumoral microbiome and tumor by metronidazole–fluorouridine nanoparticles. ACS Nano, 17(8), 7809-7821. ACS Nano
• Ghiasi, M, Ghanbarzadeh, M, Ghaffarinejad, A, et al. (2025). Green nitrogen and sulfur co-doped carbon dots derived from eggshell as a high performance aptasensing interface for non-invasive detection of metronidazole. Talanta, 271, 125697. Talanta
• Kubiak, A. (2025). The role of spectral matching in enhancing photocatalytic performance with TiO2-rGO catalysts for metronidazole wastewater elimination. Separation and Purification Technology, 342, 127054. Separation and
• Mori, H, Nishizawa, T, Morioka, K, et al. (2025). Should Metronidazole Be Included in Second‐Line Treatment After Standard Triple Therapy for Helicobacter pylori?: A Systematic Review and Meta‐Analysis of…. Helicobacter, 29(S1). Helicobacter
• Suárez, LJ, Arce, RM, Gonçalves, C, et al. (2024). Metronidazole may display anti‐inflammatory features in periodontitis treatment: A scoping review. Molecular Oral Microbiology, 39(1), 3-12. Molecular Oral

Συχνές Ερωτήσεις