Μας απασχολεί ξανά και ξανά. Η L-carnitine. Ένα μόριο που μοιάζει να είναι η απάντηση σε όλα, από την αθλητική απόδοση μέχρι νευρολογικές εκδηλώσεις (Wang et al.) και τη διαχείριση της ενέργειας στα κύτταρα. Την αντιμετωπίζουμε σχεδόν σαν πανάκεια. Αλλά η πραγματική της δουλειά είναι πολύ πιο ταπεινή, αν και απολύτως κρίσιμη: είναι ένας μεταφορέας. Αυτό είναι όλο. Ένας ταξιτζής που παίρνει τα λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας από το χέρι και τα περνάει μέσα από τη μεμβράνη του μιτοχονδρίου, εκεί που γίνεται η καύση, εκεί που παράγεται το ATP – το νόμισμα της ζωής. Χωρίς αυτόν τον μεταφορέα, τα λίπη μένουν απ’ έξω, το εργοστάσιο υπολειτουργεί, και αυτό το “μπλοκάρισμα” είναι συχνά η αρχή της νόσου (Virmani & Cirulli). Είναι ειρωνικό πώς κάτι τόσο μηχανιστικό έχει αποκτήσει τέτοια σχεδόν μεταφυσική διάσταση στη σύγχρονη διατροφολογία.
Ο Μεταβολικός Ρόλος: Γιατί την χρειαζόμαστε πραγματικά;
Ας το ξεκαθαρίσουμε. Το σώμα μας συνθέτει καρνιτίνη, κυρίως στο ήπαρ και τους νεφρούς, από δύο αμινοξέα, τη λυσίνη και τη μεθειονίνη. Δεν είναι, υπό κανονικές συνθήκες, “απαραίτητη” με την αυστηρή έννοια του όρου, όπως μια βιταμίνη που πρέπει να πάρουμε από έξω. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι παράγουν όση χρειάζονται. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν αυτή η εσωτερική παραγωγή δεν επαρκεί, ή όταν οι ανάγκες ξαφνικά εκτοξεύονται—σκεφτείτε πρόωρα βρέφη (Mo et al.) ή συγκεκριμένες γενετικές διαταραχές. Ή, φυσικά, όταν παίρνουμε φάρμακα που την εξαντλούν, όπως το βαλπροϊκό οξύ, όπου η χορήγηση L-καρνιτίνης είναι κυριολεκτικά σωτήρια για την τοξικότητα από υπεραμμωνιαιμία (Gziut & Thanacoody).
Η μηχανή της ενέργειας (και τι συμβαίνει όταν μπλοκάρει)
Η δουλειά της L-καρνιτίνης, λοιπόν, είναι να διαχειρίζεται τα “καύσιμα”. Όταν το κύτταρο θέλει να κάψει λίπος, η L-καρνιτίνη δεσμεύει τα λιπαρά οξέα (ως ακυλοκαρνιτίνες) και τα μεταφέρει μέσα στο μιτοχόνδριο. Εκεί, απελευθερώνονται για να υποστούν β-οξείδωση. Αυτή η διαδικασία είναι θεμελιώδης. Όταν δεν γίνεται σωστά, δεν μιλάμε απλώς για… αύξηση βάρους. Μιλάμε για συσσώρευση τοξικών λιπιδίων μέσα στα κύτταρα, μιλάμε για μυϊκή αδυναμία, για απώλεια μυϊκής μάζας, όπως βλέπουμε σε πρωτοπαθείς ανεπάρκειες (Alhasaniah). Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που οι ερευνητές ονομάζουν «μεταβολική ανελαστικότητα»—μια κατάσταση όπου το κύτταρο χάνει την ικανότητα να αλλάζει “καύσιμο” (από γλυκόζη σε λίπος) ανάλογα με τις ανάγκες (Virmani & Cirulli). Αυτή η ανελαστικότητα είναι ίσως η ρίζα πολλών σύγχρονων παθήσεων.
Η “άλλη” πλευρά: Μικροβίωμα και TMAO
Αλλά είναι όλα τόσο απλά; Παίρνεις καρνιτίνη, καις λίπος, τελείωσε; Εδώ είναι που η εικόνα θολώνει και η εμμονή μου με το εντερικό μικροβίωμα παίρνει τα ηνία. Γιατί η L-carnitine που παίρνουμε από το στόμα, ειδικά από το κόκκινο κρέας ή τα συμπληρώματα, δεν πάει όλη κατευθείαν στο αίμα. Ένα μεγάλο μέρος της φτάνει στο έντερο, όπου συγκεκριμένα βακτήρια την περιμένουν. Και τι κάνουν; Τη μεταβολίζουν. Την μετατρέπουν σε κάτι που λέγεται TMA (τριμεθυλαμίνη), το οποίο στο ήπαρ γίνεται TMAO (Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης). Και το TMAO, αυτό το μόριο, συνδέεται με αθηροσκλήρωση, με καρδιαγγειακά προβλήματα. Μια πρόσφατη μελέτη των Wu και συνεργατών το έδειξε καθαρά: τα μικρόβια του εντέρου καθορίζουν την παραγωγή TMAO από την πρόσληψη L-καρνιτίνης. Άρα, η “αθώα” καρνιτίνη μπορεί, σε λάθος εντερικό περιβάλλον, να γίνει παράγοντας κινδύνου.
Και δεν είναι μόνο το TMAO. Είναι ολόκληρος ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου ή, ακόμα πιο παράξενα, ο άξονας εντέρου-όρχεων. Έρευνες σε ποντίκια (Babenkova et al.) έδειξαν ότι οι αλλαγές στον μεταβολισμό της L-καρνιτίνης επηρεάζουν τη σεξουαλική συμπεριφορά μέσω του μικροβιώματος. Είναι ένας ολόκληρος κόσμος που τώρα αρχίζουμε να βλέπουμε.
Το ερώτημα που μένει, λοιπόν, δεν είναι αν η L-carnitine είναι χρήσιμη—προφανώς είναι, αφού χωρίς αυτήν πεθαίνουμε—αλλά το πώς ακριβώς η συμπληρωματική χορήγηση, αυτή η μαζική πρόσληψη που συστήνουν τόσοι πολλοί, αλληλεπιδρά με αυτό το πολύπλοκο οικοσύστημα μέσα μας και αν τα οφέλη που βλέπουμε σε κάποιους τομείς, όπως η ανδρική γονιμότητα (Kooshesh & Nateghian), αντισταθμίζουν έναν πιθανό μακροπρόθεσμο κίνδυνο που ακόμα δεν καταλαβαίνουμε πλήρως, ειδικά όταν η επιστημονική βιβλιογραφία για το θέμα της γονιμότητας (Mateus et al.) παραμένει κάπως… ασαφής.
Η Χορήγηση Συμπληρωμάτων: Ανάγκη, Μόδα ή… κάτι άλλο;
Ξεχάστε για λίγο το μικροβίωμα και το TMAO που λέγαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο. Ας πιάσουμε το “ψητό”. Ο μέσος άνθρωπος, ο πελάτης στο φαρμακείο ή στο κατάστημα αθλητικών ειδών, δεν σκέφτεται το Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης όταν αγοράζει L-carnitine. Σκέφτεται το γυμναστήριο. Σκέφτεται την “καύση λίπους”. Αυτή είναι η μεγάλη, λαμπερή υπόσχεση. Η ιδέα πίσω από αυτό είναι απλή, σχεδόν παιδική: αν η καρνιτίνη είναι το ταξί που μεταφέρει τα λιπαρά οξέα στο μιτοχόνδριο για να καούν, τότε αν προσθέσω περισσότερα ταξί στον δρόμο, θα μεταφέρω περισσότερους “πελάτες” (λίπος) και θα μειωθεί η “κίνηση” (το απόθεμα λίπους), ενώ ταυτόχρονα θα αυξηθεί η παραγόμενη ενέργεια. Ακούγεται απόλυτα λογικό. Αλλά η ανθρώπινη φυσιολογία, δυστυχώς ή ευτυχώς, σπάνια είναι τόσο γραμμική και σχεδόν ποτέ δεν υπακούει σε τόσο απλοϊκά λογιστικά μοντέλα. Το σώμα δεν είναι κουβάς που απλά τον γεμίζεις. Είναι ένα σύστημα ομοιόστασης που αντιστέκεται.
Η αρένα του γυμναστηρίου
Στους διαδρόμους των γυμναστηρίων και στα αποδυτήρια, η L-καρνιτίνη είναι βασίλισσα. Πωλείται ως ο απόλυτος λιποδιαλύτης, ως το “turbo” για την αερόβια άσκηση, ως η βοήθεια για να “βγάλεις” εκείνη την τελευταία επανάληψη. Και ναι, μελέτες υπάρχουν. Πολλές. Τ πάρα πολλές. Μερικές δείχνουν οριακά οφέλη στην αντοχή, κάποιες άλλες μια μικρή μείωση του μυϊκού κάματου μετά την άσκηση, και πολλές άλλες… απολύτως τίποτα. Η αλήθεια είναι, κατά πάσα πιθανότητα, κάπου στη μέση και εξαρτάται απόλυτα από το ποιον μελετάς. Σε έναν υγιή αθλούμενο που τρέφεται σωστά και του οποίου τα αποθέματα καρνιτίνης είναι ήδη πλήρη (αφού το σώμα του παράγει όση χρειάζεται), το να δώσεις παραπάνω δεν σημαίνει αυτόματα ότι το κύτταρο θα χρησιμοποιήσει παραπάνω. Είναι σαν να προσθέτεις λεωφορεία σε μια γραμμή που ήδη εξυπηρετείται επαρκώς. Ίσως βοηθήσει στην ώρα αιχμής, ίσως όμως απλά να κυκλοφορούν άδεια. Υπάρχουν, βέβαια, ενδιαφέρουσες ενδείξεις ότι ίσως βοηθά στη διαχείριση του οξειδωτικού στρες σε κοτόπουλα που εκτρέφονται σε μεγάλο υψόμετρο (Ahmadipour et al.), αλλά η μεταφορά αυτού του δεδομένου στον άνθρωπο που κάνει διάδρομο τρεις φορές την εβδομάδα είναι… ας πούμε, τολμηρή. Η προσωπική μου εκτίμηση; Για τους περισσότερους υγιείς, είναι μάλλον ένα ακριβό placebo. Αλλά ποιος είμαι εγώ να κρίνω την ελπίδα ή την ψυχολογική ώθηση.
Όταν το πράγμα σοβαρεύει: Φλεγμονή και Εγκέφαλος
Εδώ όμως η συζήτηση αλλάζει επίπεδο. Αφήνουμε το lifestyle και την αισθητική και πιάνουμε την καθαρή παθολογία. Εδώ η L-καρνιτίνη—και ειδικά η ακετυλιωμένη μορφή της, η Acetyl-L-Carnitine (ALCAR), η οποία έχει την ικανότητα να περνάει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό πολύ πιο αποτελεσματικά—δείχνει ένα εντελώς άλλο πρόσωπο.
Υπάρχει ένας αυξανόμενος, και πλέον στιβαρός, όγκος δεδομένων που τη συνδέει με νευροπροστατευτικές δράσεις. Οι Guerreiro και συνεργάτες, σε μια πρόσφατη ανασκόπηση, μιλούν ανοιχτά για τον ρόλο της ενάντια στο οξειδωτικό στρες και τις φλεγμονώδεις διεργασίες στον εγκέφαλο. Αυτό είναι σημαντικό. Δεν μιλάμε πια για “κάψιμο λίπους”, μιλάμε για προστασία νευρώνων. Και δεν είναι μόνο θεωρητικό. Μια συστηματική ανασκόπηση (Wang et al.) εξέτασε τη χρήση της σε διάφορες ψυχιατρικές και νευρολογικές εκδηλώσεις, από την μείζονα κατάθλιψη (όπου φαίνεται να έχει όφελος) μέχρι τις περιφερικές νευροπάθειες (π.χ., διαβητική) και την ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Φαίνεται ότι η καρνιτίνη δεν είναι απλώς “καύσιμο”, αλλά ένας κεντρικός ρυθμιστής. Εμπλέκεται στη σταθεροποίηση των κυτταρικών μεμβρανών, στη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών, στην ίδια την επιβίωση του νευρικού κυττάρου. Παράλληλα, βλέπουμε μελέτες όπως των Rastgoo et al. που δείχνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση L-καρνιτίνης μπορεί να μειώσει συστημικούς δείκτες φλεγμονής, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) και ο παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF-α), ειδικά σε πληθυσμούς με διαβήτη τύπου 2 ή παχυσαρκία. Αυτό, ναι, αυτό έχει πραγματικό κλινικό ενδιαφέρον.
Το να σκέφτεσαι ότι ένα μόριο που η βασική του, η “ταπεινή” δουλειά του είναι να κουβαλάει λίπη μέσα σε ένα οργανίδιο, ξαφνικά να εμπλέκεται τόσο βαθιά στις φλεγμονώδεις καταιγίδες του σώματος και στην προστασία του κεντρικού νευρικού συστήματος, είναι κάτι που σε κάνει να ξανασκέφτεσαι τις απλοϊκές κατηγοριοποιήσεις που τόσο μας αρέσει να κάνουμε—αυτό είναι για ενέργεια, αυτό είναι για χτίσιμο, αυτό είναι για τον εγκέφαλο—και μας αναγκάζει να δούμε το μιτοχόνδριο όχι απλά ως εργοστάσιο (Virmani & Cirulli) αλλά ως ένα κέντρο λήψης αποφάσεων για τη ζωή και τον θάνατο του κυττάρου, και η L-carnitine είναι ένας από τους βασικούς του… επόπτες.
L-carnitine και ανδρική γονιμότητα
Πού αλλού τη βρίσκουμε σε αφθονία; Στην ανδρική υπογονιμότητα. Και εδώ, σε αντίθεση με το γυμναστήριο, τα δεδομένα είναι πολύ πιο “χειροπιαστά” και η λογική πολύ πιο ισχυρή. Η συγκέντρωση της L-καρνιτίνης στην επιδιδυμίδα, τον χώρο δηλαδή όπου τα σπερματοζωάρια ωριμάζουν και αποθηκεύονται, είναι τεράστια—πολλαπλάσια από αυτήν που μετράμε στο πλάσμα του αίματος. Αυτό από μόνο του κάτι μας λέει. Τα σπερματοζωάρια τη χρειάζονται απεγνωσμένα. Τη χρησιμοποιούν ως καύσιμο για την κινητικότητά τους—είναι κυριολεκτικά η βενζίνη για το μακρύ ταξίδι τους—και παίζει κρίσιμο ρόλο στην τελική ωρίμανσή τους.
Πολλές περιπτώσεις ιδιοπαθούς ανδρικής υπογονιμότητας (δηλαδή αυτές που δεν ξέρουμε γιατί συμβαίνουν) συνδέονται με χαμηλά επίπεδα καρνιτίνης στο σπερματικό πλάσμα και, κυρίως, με αυξημένο οξειδωτικό στρες, το οποίο καταστρέφει το DNA των σπερματοζωαρίων. Εδώ, η χορήγηση συμπληρωμάτων φαίνεται να έχει απόλυτο νόημα. Μια ανασκόπηση των Mateus και συνεργατών διερευνά ακριβώς αυτό το ερώτημα: είναι ευεργετική η συμπλήρωση; Αν και οι συγγραφείς, σωστά, παραμένουν επιφυλακτικοί, τονίζοντας ότι ο ακριβής μηχανισμός παραμένει άγνωστος, άλλες μελέτες (Kooshesh & Nateghian) αξιολογούν το δυναμικό της για βελτίωση της γονιμότητας και τα ευρήματα είναι συχνά θετικά, δείχνοντας βελτίωση στην κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Είναι πανάκεια; Σίγουρα όχι. Η ανδρική υπογονιμότητα είναι ένα τέρας με πολλά κεφάλια. Αλλά είναι ένα εργαλείο στη φαρέτρα μας που, σε αντίθεση με άλλα, τουλάχιστον έχει μια πανίσχυρη βιοχημική λογική πίσω του.
Διάφορα άλλα
Και μετά υπάρχουν και τα υπόλοιπα, τα οποία σχεδόν μοιάζουν δευτερεύοντα. Μελέτες σε ζώα (Hao et al.) που δείχνουν ότι η L-καρνιτίνη, ειδικά σε συνδυασμό με βιταμίνη C, βελτιώνει την ποιότητα των ωαρίων προβάτων μετά από in vitro ωρίμανση. Ή η γενική επισκόπηση των Alhasaniah που καλύπτει τα πολλαπλά οφέλη της σε δευτερογενείς ανεπάρκειες (όχι τις γενετικές), όπου η χορήγησή της βελτιώνει τον μυϊκό τόνο, την αδυναμία και την απίσχναση. Είναι σαφές ότι η L-carnitine είναι παντού.
Το θέμα είναι ότι η χρήση της ως συμπλήρωμα είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, μια προσπάθεια να “χακάρουμε” ένα σύστημα που ρυθμίζεται εξαιρετικά αυστηρά από τον οργανισμό. Μερικές φορές το πετυχαίνουμε, όπως στην απόλυτη ένδειξη της τοξικότητας από βαλπροϊκό οξύ (Gziut & Thanacoody) ή σε πρόωρα νεογνά (Mo et al.). Άλλες φορές, απλά ρίχνουμε καύσιμο σε μια μηχανή που δεν το ζήτησε.
Δοσολογίες, Ασφάλεια και το Aιώνιο Φάντασμα του Εντέρου
Και φτάνουμε στο πρακτικό κομμάτι. “Πόσο να πάρω, γιατρέ;” Αυτή είναι η ερώτηση. Και η απάντηση είναι, ως συνήθως, “εξαρτάται”. Για έναν υγιή ενήλικα που το θέλει για το γυμναστήριο, οι δόσεις παίζουν από 500 mg μέχρι και 2 ή 3 γραμμάρια την ημέρα. Για την ανδρική γονιμότητα (Mateus et al.), συχνά βλέπουμε σχήματα γύρω στα 2-3 γραμμάρια συνδυαστικά (L-καρνιτίνη και Ακετυλο-L-καρνιτίνη). Σε παθολογικές καταστάσεις, τα νούμερα αλλάζουν δραματικά. Για την αντιμετώπιση της οξείας τοξικότητας από βαλπροϊκό οξύ (Gziut & Thanacoody), μιλάμε για τεράστιες ενδοφλέβιες δόσεις που δεν έχουν καμία σχέση με το κουταλάκι που θα πάρει κάποιος πριν τον διάδρομο. Ή σκεφτείτε τα πρόωρα βρέφη, όπου η χορήγηση (Mo et al.) είναι θέμα επιβίωσης και όχι… “επίδοσης”.
Αλλά είναι ασφαλές; Ναι. Σε γενικές γραμμές, είναι ένα εντυπωσιακά ασφαλές μόριο. Οι περισσότεροι άνθρωποι το ανέχονται άριστα. Στις υψηλότερες δόσεις, αυτές πάνω από 3 γραμμάρια την ημέρα, αρχίζουν οι… γαστρεντερικές διαμαρτυρίες. Ναυτία, τάση για έμετο, κοιλιακές κράμπες, ίσως διάρροια. Το πιο χαρακτηριστικό, αν και όχι επικίνδυνο, είναι μια “ψαρίλα” στη μυρωδιά του σώματος, του ιδρώτα και των ούρων, που οφείλεται στην τριμεθυλαμίνη (το πρόδρομο μόριο του TMAO που λέγαμε).
Το μικροβίωμα ξαναχτυπά
Και εδώ πρέπει να γυρίσω πίσω στην εμμονή μου. Γιατί αυτή η “ψαρίλα” δεν είναι απλά μια ενόχληση. Είναι η απόδειξη. Είναι η υπογραφή του μικροβιώματος. Είναι το σήμα ότι τα βακτήρια του εντέρου πήραν την καρνιτίνη που φάγατε και την έκαναν κάτι άλλο. Και αυτό το “κάτι άλλο”, το TMAO, είναι που με κρατάει ξύπνιο τα βράδια. Γιατί όσο κι αν θέλουμε να μιλάμε για τα αντιφλεγμονώδη οφέλη (Rastgoo et al.) ή τις νευρολογικές βελτιώσεις (Wang et al.), δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την άλλη πλευρά του νομίσματος: ότι η μακροχρόνια, υψηλή συμπληρωματική χορήγηση L-καρνιτίνης σε άτομα που έχουν το “λάθος” μικροβίωμα (αυτό δηλαδή που είναι “προπονημένο” να παράγει TMA) μπορεί να συμβάλλει στην αθηροσκλήρωση.
Είναι μια τρομακτική αντίφαση. Να δίνεις κάτι για να βελτιώσεις τον μεταβολισμό, και αυτό να γυρίζει μπούμερανγκ μέσω μιας οδού που δεν είχες καν φανταστεί. Η έρευνα των Wu και συνεργατών το έθεσε ξεκάθαρα: τα μικρόβια με τα συγκεκριμένα γονίδια (gbu) είναι αυτά που καθορίζουν την παραγωγή TMAO. Αυτό μετατρέπει την απόφαση για χορήγηση L-καρνιτίνης από απλή διατροφική παρέμβαση σε μια άσκηση εξατομικευμένης ιατρικής—μιας ιατρικής που δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να ασκήσουμε, γιατί πολύ απλά, δεν κάνουμε τεστ μικροβιώματος πριν προτείνουμε ένα συμπλήρωμα.
Τελικά, τι κρατάμε;
Κοιτάξτε. Η L-carnitine είναι ένα απολύτως απαραίτητο μόριο για τη ζωή. Η βασική της λειτουργία στα μιτοχόνδρια (Virmani & Cirulli) είναι αδιαμφισβήτητη. Σε καταστάσεις απόλυτης ανεπάρκειας (γενετικές διαταραχές, νεφρική ανεπάρκεια, πρόωρα νεογνά) ή φαρμακευτικής εξάντλησης (βαλπροϊκό), η χορήγησή της είναι σωτήρια. Τελεία.
Σε άλλες καταστάσεις, όπως η ανδρική υπογονιμότητα, η λογική είναι ισχυρή και τα δεδομένα υποστηρικτικά, αν και όχι απόλυτα. Στις νευρολογικές και ψυχιατρικές εφαρμογές, το πεδίο είναι συναρπαστικό και γεμάτο υποσχέσεις. Στην αθλητική απόδοση… η συζήτηση είναι ακόμα ανοιχτή και μάλλον θα μείνει έτσι για καιρό.
Το πρόβλημα είναι η αλόγιστη χρήση της από υγιείς ανθρώπους ως “λιποδιαλύτη”, αγνοώντας την πολύπλοκη αλληλεπίδραση με το εντερικό μικροβίωμα. Εκείνο το παράξενο εύρημα με τον άξονα εντέρου-όρχεων (Babenkova et al.) θα έπρεπε να μας έχει διδάξει ότι τίποτα δεν είναι απλό. Καταλήγουμε να γνωρίζουμε τα πάντα για το πώς ένα μόριο λειτουργεί μέσα στο κύτταρο, και σχεδόν τίποτα για το τι κάνει πραγματικά όταν το καταπίνουμε ως χάπι μέσα σε ένα οικοσύστημα δισεκατομμυρίων βακτηρίων. Και αυτή η άγνοια, είναι που τελικά ορίζει τα όρια της σύγχρονης φαρμακολογίας.
Το παρόν άρθρο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό και εγκυκλοπαιδικό χαρακτήρα. Δεν υποκαθιστά την επαγγελματική ιατρική συμβουλή, διάγνωση ή θεραπεία. Πάντα να ζητάτε τη συμβουλή του εξειδικευμένου ιατρού σας για οποιεσδήποτε ερωτήσεις μπορεί να έχετε σχετικά με μια ιατρική πάθηση.
farmakologia.gr
Συχνές Ερωτήσεις
Τι ακριβώς κάνει η L-carnitine;
Η L-carnitine είναι ένα φυσικό αμινοξύ που παίζει κρίσιμο ρόλο στον μεταβολισμό. Η κύρια λειτουργία της είναι να μεταφέρει τα λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας μέσα στα μιτοχόνδρια των κυττάρων, ώστε να “καούν” και να μετατραπούν σε ενέργεια (ATP).
Η L-carnitine βοηθά στο αδυνάτισμα;
Αυτή είναι η πιο συχνή ερώτηση. Ενώ η L-carnitine είναι απαραίτητη για την καύση λίπους, η λήψη της ως συμπλήρωμα δεν εγγυάται απώλεια βάρους. Τα επιστημονικά δεδομένα είναι ανάμεικτα: μπορεί να βοηθήσει οριακά στην αύξηση της καύσης λίπους κατά την άσκηση, αλλά δεν είναι μια μαγική λύση αδυνατίσματος από μόνη της.
Έχει παρενέργειες η καρνιτίνη;
Σε φυσιολογικές δόσεις (έως 2-3 γραμμάρια την ημέρα), η L-carnitine θεωρείται εξαιρετικά ασφαλής. Σε πολύ υψηλότερες δόσεις, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν γαστρεντερικές ενοχλήσεις (ναυτία, κράμπες, διάρροια) ή μια χαρακτηριστική οσμή “ψαριού” στον ιδρώτα και τα ούρα.
Ποιες τροφές έχουν L-carnitine;
Η καλύτερη φυσική πηγή L-καρνιτίνης είναι το κόκκινο κρέας, ειδικά το βόειο και το αρνίσιο. Σε μικρότερες ποσότητες βρίσκεται στα πουλερικά, τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Το σώμα μας μπορεί επίσης να συνθέσει τη δική του καρνιτίνη από τα αμινοξέα λυσίνη και μεθειονίνη.
Βοηθά η L-carnitine στην ανδρική γονιμότητα;
Ναι, εδώ τα δεδομένα είναι πολύ πιο ισχυρά. Η L-carnitine είναι ζωτικής σημασίας για την ενέργεια, την κινητικότητα και την ωρίμανση των σπερματοζωαρίων. Η συμπληρωματική χορήγηση έχει συχνά συσχετιστεί με βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος σε άνδρες με υπογονιμότητα.
Βιβλιογραφία
Ahmadipour, B, F F Hasani, H Hassanpour, and F Khajali. “Effect of L-carnitine and emulsifier on growth performance, lipid profile, lipogenesis, and oxidative stress of broiler chickens Raised at high altitude.” Poultry Science, 2025.
Alhasaniah, AH. “l-carnitine: Nutrition, pathology, and health benefits.” Saudi Journal of Biological Sciences, 2023.
Babenkova, P, A Gureev, I Sadovnikova, I Burakova, et al. “Changes in L-Carnitine Metabolism Affect the Gut Microbiome and Influence Sexual Behavior Through the Gut–Testis Axis.” Microorganisms, 2025.
Guerreiro, G, M Deon, GS Becker, BG Dos Reis, et al. “Neuroprotective effects of L-carnitine towards oxidative stress and inflammatory processes: a review of its importance as a therapeutic drug in some disorders.” Metabolic Brain Disease, 2025.
Gziut, T G, and R Thanacoody. “L‐carnitine for valproic acid‐induced toxicity.” British Journal of Clinical Pharmacology, 2025.
Hao, J, L Cheng, D Chen, Y Yue, C Qiu, R Wu, et al. “L-carnitine and vitamin C improve the quality of sheep oocytes after in vitro maturation and subsequent pregnancy outcome.” Free Radical Biology and Medicine, 2025.
Kooshesh, L, Z Nateghian, et al. “Evaluation of L-carnitine potential in improvement of male fertility.” Journal of Reproduction & Infertility, 2023.
Mateus, FG, S Moreira, AD Martins, PF Oliveira, et al. “L-carnitine and male fertility: is supplementation beneficial?” Journal of Clinical Medicine, 2023.
Mo, S, Y Lin, L Qiao, C Guo, J Yao, H Zhou, X Cao, et al. “L-carnitine: new perspectives on the management of preterm infants.” Frontiers in Nutrition, 2025.
Rastgoo, S, ST Fateh, M Nikbaf-Shandiz, N Rasaei, et al. “The effects of L-carnitine supplementation on inflammatory and anti-inflammatory markers in adults: a systematic review and dose–response meta-analysis.” Inflammopharmacology, 2023.
Virmani, MA, and M Cirulli. “The Role of l-Carnitine in Mitochondria, Prevention of Metabolic Inflexibility and Disease Initiation.” International Journal of Molecular Sciences, 2022.
Wang, W, D Pan, Q Liu, X Chen, and S Wang. “L-carnitine in the treatment of psychiatric and neurological manifestations: a systematic review.” Nutrients, 2024.
Wu, WK, YL Lo, JY Chiu, CL Hsu, IH Lo, S Panyod, et al. “Gut microbes with the gbu genes determine TMAO production from L-carnitine intake and serve as a biomarker for precision nutrition.” Gut Microbes, 2025.