Τι είναι το ROCEPHIN;
Το ROCEPHIN είναι εμπορική ονομασία του φαρμάκου που περιέχει τη δραστική ουσία κεφτριαξόνη νατριούχος, μια κεφαλοσπορίνη τρίτης γενιάς που ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των β-λακταμικών αντιβιοτικών. Πρόκειται για ένα προωθημένο αντιβιοτικό που χορηγείται με ειδική, αιτιολογημένη συνταγή που απαιτεί αντιβιόγραμμα, σύμφωνα με σχετική Υπουργική Απόφαση. Η κεφτριαξόνη νατριούχος κυκλοφορεί με διάφορες εμπορικές ονομασίες σε πολλές χώρες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιαπωνίας, της Ιρλανδίας, του Ισημερινού, του Μεξικού, της Νιγηρίας, της Νότιας Αφρικής, της Σινγκαπούρης και του Χονγκ Κονγκ.
Το φάρμακο αυτό χρησιμοποιείται για τη θεραπεία σοβαρών βακτηριακών λοιμώξεων όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, σήψη, ενδοκαρδίτιδα, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, λοιμώξεις των οστών και των αρθρώσεων, καθώς και άλλες σοβαρές λοιμώξεις. Η κεφτριαξόνη είναι ένα ευρέος φάσματος αντιβιοτικό που δρα αναστέλλοντας τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων. Συγκεκριμένα, συνδέεται με τις πρωτεΐνες σύνδεσης πενικιλίνης (PBPs) και διαταράσσει τη σύνθεση της πεπτιδογλυκάνης, οδηγώντας σε κυτταρικό θάνατο (βακτηριοκτόνος δράση). Όπως αναφέρουν οι Sodeifian και συνεργάτες, η διαλυτότητα της κεφτριαξόνης νατριούχου παίζει σημαντικό ρόλο στη φαρμακευτική της δράση. Στην Ελλάδα, το ROCEPHIN διατίθεται ως σκόνη και διαλύτης για ενέσιμο διάλυμα σε διάφορες περιεκτικότητες (1000mg και 2000mg) και κυκλοφορεί από την εταιρεία Roche Hellas Α.Ε.
Ενδείξεις για το ROCEPHIN
Το ROCEPHIN (κεφτριαξόνη) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία σοβαρών βακτηριακών λοιμώξεων που προκαλούνται από ευαίσθητα στη δραστική ουσία παθογόνα. Συγκεκριμένα, οι κύριες ενδείξεις περιλαμβάνουν:
- Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της πνευμονίας και των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού
- Μηνιγγίτιδα (βακτηριακή)
- Λοιμώξεις των οστών και των αρθρώσεων (οστεομυελίτιδα)
- Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της επιπλεγμένης πυελονεφρίτιδας
- Λοιμώξεις της κοιλιακής χώρας (περιτονίτιδα)
- Λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων
- Σηψαιμία
- Ενδοκαρδίτιδα
- Γονοκοκκικές λοιμώξεις (συμπεριλαμβανομένων της γονόρροιας και της γονοκοκκικής αρθρίτιδας)
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, διερευνάται επίσης η χρήση του ROCEPHIN για την πρόληψη της πνευμονίας από εισρόφηση σε ασθενείς με εγκεφαλική αιμορραγία που υποβάλλονται σε ενδοτραχειακή διασωλήνωση.
Προφυλάξεις
Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους
- Ηλικιωμένοι: Δεν απαιτείται συνήθως προσαρμογή της δόσης σε ηλικιωμένους με φυσιολογική νεφρική και ηπατική λειτουργία. Ωστόσο, συνιστάται προσεκτική παρακολούθηση της νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας.
- Παιδιά: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της κεφτριαξόνης έχουν τεκμηριωθεί σε παιδιά. Προσοχή απαιτείται σε νεογνά, ιδιαίτερα σε πρόωρα και με χαμηλό βάρος γέννησης, λόγω του κινδύνου συσσώρευσης της ουσίας εξαιτίας της ανώριμης νεφρικής λειτουργίας.
- Έγκυες και θηλάζουσες: Η κεφτριαξόνη διαπερνά τον πλακούντα και εκκρίνεται στο μητρικό γάλα. Η χορήγηση κατά την εγκυμοσύνη πρέπει να γίνεται μόνο εάν το όφελος υπερτερεί του πιθανού κινδύνου για το έμβρυο. Έρευνες σχετικά με την περιβαλλοντική συμπεριφορά της κεφτριαξόνης δείχνουν ότι το φάρμακο μπορεί να έχει ευρύτερες επιπτώσεις που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
Παρενέργειες
Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες του ROCEPHIN περιλαμβάνουν:
- Γαστρεντερικές διαταραχές: διάρροια, ναυτία, έμετος, κοιλιακός πόνος
- Δερματολογικές αντιδράσεις: εξάνθημα, κνησμός, κνίδωση
- Αιματολογικές διαταραχές: ηωσινοφιλία, λευκοπενία, θρομβοκυτταροπενία
- Αντιδράσεις υπερευαισθησίας: από ήπιες δερματικές αντιδράσεις έως αναφυλακτικό σοκ
- Νεφρικές διαταραχές: αυξημένη κρεατινίνη, ολιγουρία
- Ηπατικές διαταραχές: αύξηση των ηπατικών ενζύμων
- Διαταραχές του χολικού συστήματος: χολολιθίαση (ιδιαίτερα σε παιδιά)
- Διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος: κεφαλαλγία, ζάλη
Δοσολογία και χορήγηση
Η δοσολογία του ROCEPHIN εξαρτάται από:
- Τη σοβαρότητα της λοίμωξης
- Την ευαισθησία του παθογόνου
- Την ηλικία και το βάρος του ασθενούς
- Τη νεφρική και ηπατική λειτουργία
Συνήθεις δόσεις:
- Ενήλικες και παιδιά >12 ετών: 1-2g ημερησίως, εφάπαξ ή διαιρεμένο σε δύο δόσεις
- Παιδιά 1 μηνός έως 12 ετών: 50-100mg/kg ημερησίως
- Νεογνά 0-4 εβδομάδων: 20-50mg/kg ημερησίως
Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση ROCEPHIN;
Το ROCEPHIN χορηγείται συνήθως σε νοσοκομειακό περιβάλλον από επαγγελματίες υγείας. Αν χορηγείται στο σπίτι:
- Χορηγήστε την παραλειφθείσα δόση το συντομότερο δυνατό
- Αν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη προγραμματισμένη δόση, παραλείψτε τη δόση που χάσατε
- Μη διπλασιάζετε τη δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε
Υπερδοσολογία
Τα συμπτώματα υπερδοσολογίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ναυτία, έμετο
- Διάρροια
- Νευρολογικές εκδηλώσεις (επιληπτικές κρίσεις)
Σε περίπτωση υπερδοσολογίας:
- Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο
- Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική και υποστηρικτική
- Η αιμοδιύλιση ή η περιτοναϊκή διύλιση δεν αφαιρούν αποτελεσματικά την κεφτριαξόνη από τον οργανισμό
Αλληλεπιδράσεις
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου
Η κεφτριαξόνη (ROCEPHIN) εμφανίζει σημαντικές αλληλεπιδράσεις με διάφορα φάρμακα που χρήζουν προσοχής κατά τη συγχορήγησή τους. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στη συγχορήγηση με σκευάσματα που περιέχουν ασβέστιο, καθώς έχουν αναφερθεί περιπτώσεις σχηματισμού ιζήματος κεφτριαξόνης-ασβεστίου που μπορεί να αποβεί μοιραίο, ειδικά σε νεογνά. Συνεπώς, τα διαλύματα κεφτριαξόνης δεν πρέπει να αναμιγνύονται ή να χορηγούνται ταυτόχρονα με διαλύματα που περιέχουν ασβέστιο, ακόμη και μέσω διαφορετικών γραμμών έγχυσης. Επιπλέον, η συγχορήγηση με αμινογλυκοσίδες μπορεί να οδηγήσει σε συνεργική δράση έναντι ορισμένων μικροοργανισμών, ωστόσο υπάρχει αυξημένος κίνδυνος νεφροτοξικότητας. Προσοχή απαιτείται επίσης στη συγχορήγηση με αντιπηκτικά (όπως η βαρφαρίνη), καθώς η κεφτριαξόνη μπορεί να ενισχύσει την αντιπηκτική τους δράση, αυξάνοντας τον κίνδυνο αιμορραγίας.
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής
Η κεφτριαξόνη δεν παρουσιάζει σημαντικές αλληλεπιδράσεις με τροφές, καθώς χορηγείται παρεντερικά (ενδοφλέβια ή ενδομυϊκά) και όχι από του στόματος. Ωστόσο, συνιστάται η επαρκής ενυδάτωση κατά τη διάρκεια της θεραπείας για την αποφυγή κρυσταλλουρίας και νεφρολιθίασης. Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της θεραπείας με κεφτριαξόνη δεν συνιστάται γενικά, καθώς μπορεί να επιδεινώσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ναυτία, έμετο και κεφαλαλγία. Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιβαρύνει τη λειτουργία του ήπατος, το οποίο συμμετέχει στο μεταβολισμό της κεφτριαξόνης.
Φύλαξη φαρμάκου
Το ROCEPHIN πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασία δωματίου (έως 25°C), προστατευμένο από το φως και την υγρασία, στην αρχική του συσκευασία. Μετά την ανασύσταση, το διάλυμα παραμένει σταθερό για 6 ώρες σε θερμοκρασία δωματίου ή για 24 ώρες στο ψυγείο (2-8°C). Όπως επισημαίνει έρευνα σχετικά με τη διαλυτότητα της κεφτριαξόνης νατριούχου, «η κατανόηση των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του φαρμάκου είναι καθοριστική για τη διασφάλιση της σταθερότητάς του κατά την αποθήκευση». Το ανασυσταμένο διάλυμα πρέπει να έχει ένα διαυγές έως ελαφρώς κιτρινωπό χρώμα. Εάν παρατηρηθεί αλλαγή στο χρώμα ή εμφάνιση σωματιδίων, το διάλυμα δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Το φάρμακο πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές μέρος, μακριά από παιδιά και κατοικίδια ζώα. Τα ληγμένα ή μη χρησιμοποιημένα φάρμακα πρέπει να απορρίπτονται σύμφωνα με τις τοπικές οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ανάλυση Δραστικής Ουσίας
Η κεφτριαξόνη νατριούχος, η δραστική ουσία του ROCEPHIN, είναι ένα ημισυνθετικό αντιβιοτικό της ομάδας των κεφαλοσπορινών τρίτης γενιάς. Χημικά, αποτελείται από έναν β-λακταμικό δακτύλιο συνδεδεμένο με έναν διϋδροθειαζινικό δακτύλιο, δημιουργώντας τον χαρακτηριστικό δακτύλιο κεφέμης που είναι κοινός σε όλες τις κεφαλοσπορίνες. Η κεφτριαξόνη διαθέτει μια ειδική πλευρική αλυσίδα που περιέχει μια τριαζινική ομάδα, η οποία της προσδίδει εξαιρετική σταθερότητα έναντι των β-λακταμασών, ενζύμων που παράγονται από βακτήρια και προκαλούν ανθεκτικότητα σε πολλά β-λακταμικά αντιβιοτικά. Σύμφωνα με εξειδικευμένες μελέτες για την ανάπτυξη μεθόδων ανάλυσης υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης (HPLC) της κεφτριαξόνης νατριούχου, το μόριο παρουσιάζει μοναδικά φασματοσκοπικά χαρακτηριστικά που επιτρέπουν τον ακριβή προσδιορισμό της καθαρότητάς του. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της κεφτριαξόνης είναι ο μεγάλος χρόνος ημιζωής της (6-9 ώρες), που επιτρέπει τη χορήγησή της μία φορά την ημέρα, σε αντίθεση με άλλες κεφαλοσπορίνες που απαιτούν πολλαπλές ημερήσιες δόσεις.
Αποτελεσματικότητα
Η κεφτριαξόνη επιδεικνύει εξαιρετική αποτελεσματικότητα έναντι ενός ευρέος φάσματος Gram-θετικών και Gram-αρνητικών βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων πολλών στελεχών ανθεκτικών σε άλλα αντιβιοτικά. Είναι ιδιαίτερα δραστική έναντι των περισσότερων στελεχών της οικογένειας Enterobacteriaceae, συμπεριλαμβανομένων των Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis και Haemophilus influenzae. Επιπλέον, είναι αποτελεσματική έναντι των Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitidis, και πολλών στελεχών Streptococcus pneumoniae. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά της είναι περιορισμένη έναντι των Pseudomonas aeruginosa, Enterococcus faecalis και αναερόβιων βακτηρίων. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κεφτριαξόνη επιτυγχάνει υψηλά ποσοστά κλινικής και μικροβιολογικής επιτυχίας στη θεραπεία σοβαρών λοιμώξεων, όπως η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, η πνευμονία της κοινότητας, οι επιπλεγμένες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και η σηψαιμία.
Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες
Η κεφτριαξόνη αποτελεί ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά παγκοσμίως και περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Βασικών Φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Πρόσφατα, μελέτες για την περιβαλλοντική επίδραση της κεφτριαξόνης έχουν αναδείξει τη σημασία της ανάπτυξης αποτελεσματικών μεθόδων διάσπασης του μορίου στο περιβάλλον. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «η έκθεση σε φωτοκαταλύτες g-C3N4/g-C3N5 επιταχύνει σημαντικά τη διάσπαση της κεφτριαξόνης στο υδάτινο περιβάλλον, μειώνοντας την περιβαλλοντική επιβάρυνση από αντιβιοτικά κατάλοιπα». Η κεφτριαξόνη απεκκρίνεται τόσο μέσω των νεφρών (33-67%) όσο και μέσω της χολής (40%), γεγονός που την καθιστά κατάλληλη για ασθενείς με νεφρική ή ηπατική δυσλειτουργία, αν και συνιστάται προσαρμογή της δόσης σε περιπτώσεις σοβαρής ηπατονεφρικής ανεπάρκειας.
Ανάπτυξη ανθεκτικότητας
Παρά την ευρεία αποτελεσματικότητά της, η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στην κεφτριαξόνη αποτελεί αυξανόμενο πρόβλημα παγκοσμίως. Οι κύριοι μηχανισμοί ανθεκτικότητας περιλαμβάνουν την παραγωγή β-λακταμασών εκτεταμένου φάσματος (ESBLs), καρβαπενεμασών και κεφαλοσπορινασών τύπου AmpC. Επιπλέον, οι τροποποιήσεις στις πρωτεΐνες σύνδεσης πενικιλίνης (PBPs) και η μειωμένη διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης συμβάλλουν επίσης στην ανθεκτικότητα. Η ορθολογική χρήση της κεφτριαξόνης, η στοχευμένη θεραπεία βάσει αντιβιογράμματος και η αποφυγή άσκοπης συνταγογράφησης είναι κρίσιμες για τον περιορισμό της ανάπτυξης ανθεκτικότητας.
Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες
Οι προκλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κεφτριαξόνη διαθέτει ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας και υψηλή αποτελεσματικότητα έναντι ενός ευρέος φάσματος παθογόνων. Σε μελέτες τοξικότητας, η κεφτριαξόνη έδειξε χαμηλή τοξικότητα, με τις κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες να περιλαμβάνουν γαστρεντερικές διαταραχές και αλλεργικές αντιδράσεις. Οι κλινικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα της κεφτριαξόνης για τη θεραπεία διαφόρων λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του αναπνευστικού, του ουροποιητικού, των μαλακών μορίων και της βακτηριακής μηνιγγίτιδας.
Μετεγκριτικές μελέτες, Φαρμακοεπαγρύπνηση και Φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά
Οι μετεγκριτικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει το προφίλ ασφάλειας της κεφτριαξόνης, αν και έχουν αναδείξει σπάνιες αλλά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως αναφυλαξία, σύνδρομο Stevens-Johnson και ηπατική τοξικότητα. Η φαρμακοεπαγρύπνηση έχει επίσης αναδείξει περιπτώσεις ψευδολιθίασης και καθίζησης κεφτριαξόνης-ασβεστίου στους νεφρούς, ιδιαίτερα σε νεογνά και μικρά παιδιά. Φαρμακοκινητικά, η κεφτριαξόνη χαρακτηρίζεται από υψηλή σύνδεση με τις πρωτεΐνες του πλάσματος (85-95%), μεγάλο χρόνο ημιζωής, καλή κατανομή στους ιστούς και τα υγρά του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, και διττή απέκκριση μέσω νεφρών και χολής. Αυτά τα χαρακτηριστικά της επιτρέπουν τη δοσολογία μία φορά την ημέρα, καθιστώντας την ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιπτώσεις όπου η συμμόρφωση στη θεραπεία αποτελεί πρόκληση.
Συγκριτική αποτελεσματικότητα
Συγκριτικές μελέτες μεταξύ της κεφτριαξόνης και άλλων αντιβιοτικών έχουν δείξει σημαντικά πλεονεκτήματα του ROCEPHIN σε ποικίλες λοιμώξεις. Στις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, η κεφτριαξόνη έχει αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική με τις κινολόνες, αλλά με καλύτερο προφίλ ασφάλειας και χαμηλότερο κόστος. Στη θεραπεία της οξείας βακτηριακής μηνιγγίτιδας, η κεφτριαξόνη παραμένει φάρμακο πρώτης γραμμής, υπερέχοντας των παλαιότερων συνδυασμών πενικιλίνης και χλωραμφενικόλης, τόσο σε αποτελεσματικότητα όσο και σε ασφάλεια. Στις ουρολοιμώξεις, έχει συγκρίσιμη αποτελεσματικότητα με τις φθοριοκινολόνες, αλλά αποτελεί προτιμώμενη επιλογή σε περιοχές με υψηλή ανθεκτικότητα στις κινολόνες. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της κεφτριαξόνης είναι η δυνατότητα εφάπαξ ημερήσιας δόσης, που βελτιώνει τη συμμόρφωση των ασθενών και μειώνει το κόστος νοσηλείας, ιδιαίτερα σε προγράμματα περιπατητικής θεραπείας με ενδοφλέβια αντιβιοτικά.
Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις
Οι συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις επιβεβαιώνουν τη θέση της κεφτριαξόνης ως βασικού αντιβιοτικού για σοβαρές λοιμώξεις. Μετα-αναλύσεις για τη θεραπεία της εξωνοσοκομειακής πνευμονίας έχουν δείξει ισοδύναμη αποτελεσματικότητα της κεφτριαξόνης με νεότερα και ακριβότερα αντιβιοτικά. Στην περίπτωση της γονοκοκκικής ουρηθρίτιδας, παρά την αυξανόμενη ανθεκτικότητα, η κεφτριαξόνη παραμένει αποτελεσματική σε υψηλές δόσεις, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με αζιθρομυκίνη. Σε μετα-αναλύσεις για την προφύλαξη χειρουργικών επεμβάσεων, η κεφτριαξόνη έχει δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα στη μείωση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων, ιδιαίτερα σε επεμβάσεις κοιλίας και ορθοπεδικές επεμβάσεις.
Τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις και μελλοντικές προοπτικές
Οι σύγχρονες ερευνητικές προσπάθειες γύρω από την κεφτριαξόνη επικεντρώνονται σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης του περιβαλλοντικού αντίκτυπου από τη χρήση του αντιβιοτικού. Η ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων για την αποτελεσματική αποδόμηση της κεφτριαξόνης στο περιβάλλον αποτελεί προτεραιότητα, καθώς τα αντιβιοτικά κατάλοιπα συμβάλλουν στην εξάπλωση της μικροβιακής αντοχής. Όπως επισημαίνεται σε έρευνα από την ομάδα του Li, «η αξιοποίηση μεταλλο-οργανικών πλεγμάτων με προσροφημένα φωσφορικά ιόντα (ZrP@Zr-BTC) αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για την καταλυτική διάσπαση της κεφτριαξόνης, προσφέροντας μια ανακυκλώσιμη λύση για την αντιμετώπιση της φαρμακευτικής ρύπανσης». Επιπλέον, ερευνάται η πιθανή χρήση της κεφτριαξόνης σε νέες ενδείξεις, όπως σε ορισμένες νευροεκφυλιστικές διαταραχές, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι το αντιβιοτικό μπορεί να επηρεάσει τη συγκέντρωση γλουταμικού οξέος στον εγκέφαλο. Παράλληλα, αναπτύσσονται νέες φαρμακοτεχνικές μορφές με σκοπό τη βελτιστοποίηση της βιοδιαθεσιμότητας και τη μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών.
Ιστορία του φαρμάκου
Η κεφτριαξόνη ανακαλύφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από την ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Hoffmann-La Roche και έλαβε έγκριση από τον FDA το 1984. Αποτέλεσε μια σημαντική εξέλιξη στην κατηγορία των κεφαλοσπορινών τρίτης γενιάς, προσφέροντας για πρώτη φορά τη δυνατότητα εφάπαξ ημερήσιας δοσολογίας, χάρη στον εξαιρετικά μεγάλο χρόνο ημιζωής του φαρμάκου. Η ανακάλυψή της θεωρήθηκε σημαντικό βήμα στην εξέλιξη των αντιβιοτικών, καθώς συνδύαζε το ευρύ φάσμα δράσης με την υψηλή σταθερότητα έναντι των β-λακταμασών. Στην Ελλάδα, η κεφτριαξόνη εισήχθη στην κλινική πρακτική στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και γρήγορα καθιερώθηκε ως βασικό αντιβιοτικό για την αντιμετώπιση σοβαρών λοιμώξεων. Η χρήση της στην ελληνική κλινική πρακτική έχει συμβάλει σημαντικά στη μείωση της νοσηρότητας και θνησιμότητας από σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις, αν και η αυξημένη κατανάλωσή της έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών, ένα πρόβλημα που απασχολεί ιδιαίτερα τη χώρα μας λόγω των υψηλών ποσοστών μικροβιακής αντοχής.
Συνοπτικά για το ROCEPHIN
Η κεφτριαξόνη (φάρμακο ROCEPHIN) αποτελεί ημισυνθετικό αντιβιοτικό της τάξης των κεφαλοσπορινών τρίτης γενιάς, προορισμένο για παρεντερική χορήγηση σε σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις. Διαθέτει μακρύ χρόνο ημιζωής, επιτρέποντας άπαξ ημερήσια δοσολογία. Ενδείκνυται για λοιμώξεις αναπνευστικού, κεντρικού νευρικού συστήματος, ουροποιητικού, δέρματος, οστών και αρθρώσεων. Αντενδείκνυται σε υπερευαισθησία στις κεφαλοσπορίνες και σε νεογνά με υπερχολερυθριναιμία. Κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν γαστρεντερικές διαταραχές, αλλεργικές αντιδράσεις και διαταραχές χολής. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στη συγχορήγηση με σκευάσματα ασβεστίου και σε ασθενείς με ιστορικό νόσων γαστρεντερικού, ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια. Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας αποτελεί αυξανόμενο πρόβλημα, καθιστώντας αναγκαία την ορθολογική χρήση και τη λήψη αντιβιογράμματος.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μην παίρνετε ποτέ φάρμακα χωρίς να συμβουλευτείτε γιατρό. Διαβάζετε πάντα το φύλλο οδηγιών του φαρμάκου. Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην συγκεκριμένη δραστική ουσία και δεν αντικαθιστά τις οδηγίες του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας.
Βιβλιογραφία
- Future Journal of Pharmaceutical Sciences, 2021. “QbD approach to HPLC method development and validation of ceftriaxone sodium”. KY Patel, ZR Dedania, RR Dedania, U Patel.
- Case Studies in Thermal Engineering, 2024. “Solubility measurement of Ceftriaxone sodium in SC-CO2 and thermodynamic modeling using PR-KM EoS and vdW mixing rules with semi-empirical models”. G Sodeifian, H Bagheri, M Ashjari.
- Diamond and Related Materials, 2024. “Preparation and performance of g-C3N4/g-C3N5 homojunction photocatalyst activated peroxymonosulfate for ceftriaxone sodium degradation”. J Zhang, H Wang, Y Ou, H Tu, Z Zhang, C Wei.
- Journal of Colloid and Interface Science, 2025. “Phosphate-adsorbed metal organic framework as a recycled material for catalytic degradation of ceftriaxone sodium via peroxymonosulfate activation”. Z Li, H Zhang, Q Deng, C Han, C Zhang.
- PloS one, 2025. “Effect of one dose of ceftriaxone during endotracheal intubation on the incidence of aspiration pneumonia in cerebral hemorrhage patients: A randomized, controlled”. X Liu, Q Wang, Y Bi, Y Yue, X Song.