INVOKANA: Οδηγίες, Παρενέργειες, Δοσολογία, Πληροφορίες & Μελέτες

Πληροφορίες για το INVOKANA

Το INVOKANA είναι ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που περιέχει ως δραστική ουσία την καναγλιφλοζίνη. Ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων του συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης 2 (SGLT2) και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 σε ενήλικες. Το INVOKANA βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα μέσω ενός μοναδικού μηχανισμού δράσης στα νεφρά. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι παρέχει καρδιαγγειακά και νεφρικά οφέλη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.

Ενεργά συστατικά: Καναγλιφλοζίνη

Θεραπευτική κατηγορία: Αντιδιαβητικά φάρμακα, Αναστολείς SGLT2

Χημική δομή: C24H25FO5S

Μηχανισμός δράσης: Η καναγλιφλοζίνη αναστέλλει τη δράση του συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης 2 (SGLT2) στα εγγύς εσπειραμένα σωληνάρια των νεφρών, μειώνοντας την επαναρρόφηση της γλυκόζης και αυξάνοντας την απέκκρισή της στα ούρα. Αυτό οδηγεί σε μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Ιστορία του φαρμάκου

Η καναγλιφλοζίνη αναπτύχθηκε από την εταιρεία Janssen Pharmaceuticals, θυγατρική της Johnson & Johnson. Εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) το 2013, καθιστώντας το INVOKANA το πρώτο εγκεκριμένο φάρμακο της κατηγορίας των αναστολέων SGLT2 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το INVOKANA έλαβε έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) το 2013. Από τότε, έχουν διεξαχθεί πολυάριθμες κλινικές μελέτες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του φαρμάκου, συμπεριλαμβανομένων των μελετών CANVAS και CREDENCE.

Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση

• Κωδικός ATC: A10BK02
• Τίτλος: Καναγλιφλοζίνη
• Κατηγοριοποίηση:
  • A: Πεπτική οδός και μεταβολισμός
  • A10: Φάρμακα χρησιμοποιούμενα στον σακχαρώδη διαβήτη
  • A10B: Φάρμακα για τη μείωση του σακχάρου του αίματος, εξαιρουμένων των ινσουλινών
  • A10BK: Αναστολείς συμμεταφοράς γλυκόζης-νατρίου 2 (SGLT2)

 

Οδηγίες Χρήσεως/Ενδείξεις του INVOKANA

Το INVOKANA ενδείκνυται για τη θεραπεία ενηλίκων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιείται:

• Ως συμπληρωματική θεραπεία σε δίαιτα και άσκηση για τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου
• Σε συνδυασμό με άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης
• Για τη μείωση του κινδύνου μειζόνων καρδιαγγειακών συμβάντων σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο
• Για τη μείωση του κινδύνου νεφρικής νόσου τελικού σταδίου, διπλασιασμού της κρεατινίνης ορού, καρδιαγγειακού θανάτου και νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια σε ενήλικες με διαβήτη τύπου 2 και διαβητική νεφροπάθεια με λευκωματουρία

Σύμφωνα με τους Tobe et al. στη μελέτη “Impact of Canagliflozin on Kidney and Cardiovascular Outcomes by Type 2 Diabetes Duration”, η καναγλιφλοζίνη παρέχει σημαντικά καρδιονεφρικά οφέλη ανεξάρτητα από τη διάρκεια του διαβήτη τύπου 2.

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Το INVOKANA αντενδείκνυται σε ασθενείς με:

• Υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σε κάποιο από τα έκδοχα
• Σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια (eGFR < 30 mL/min/1.73 m²)
• Διαβητική κετοξέωση

Προφυλάξεις:

• Παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας πριν την έναρξη και κατά τη διάρκεια της θεραπείας
• Προσοχή σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο υποογκαιμίας
• Παρακολούθηση για σημεία και συμπτώματα διαβητικής κετοξέωσης
• Αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος
• Προσοχή σε ασθενείς με ιστορικό ακρωτηριασμών κάτω άκρων

Δοσολογία και χορήγηση

Η συνιστώμενη δόση έναρξης του INVOKANA είναι:

• 100 mg μία φορά την ημέρα, λαμβανόμενη από του στόματος
• Η δόση μπορεί να αυξηθεί σε 300 mg μία φορά την ημέρα σε ασθενείς που ανέχονται τη δόση των 100 mg και χρειάζονται επιπλέον γλυκαιμικό έλεγχο

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση

Εάν παραλείψετε μια δόση:

• Λάβετε τη δόση μόλις το θυμηθείτε την ίδια ημέρα
• Μη λάβετε διπλή δόση την επόμενη ημέρα για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:

• Διουρητικά: Πιθανός αυξημένος κίνδυνος υποογκαιμίας και υπότασης
• Ινσουλίνη και εκκριταγωγά ινσουλίνης: Πιθανός αυξημένος κίνδυνος υπογλυκαιμίας
• Διγοξίνη: Πιθανή αύξηση της συγκέντρωσης διγοξίνης στο πλάσμα

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:

• Αλκοόλ: Πιθανός αυξημένος κίνδυνος υπογλυκαιμίας
• Τροφές πλούσιες σε κάλιο: Παρακολούθηση των επιπέδων καλίου στο αίμα

Οι Sabe et al. στη μελέτη “Canagliflozin Improves Myocardial Perfusion, Fibrosis, and Function in a Swine Model of Chronic Myocardial Ischemia” αναφέρουν: “Η καναγλιφλοζίνη καταστέλλει την ανάπτυξη και ενισχύει την απόκριση του καρκίνου του προστάτη στην ακτινοθεραπεία”. Αυτό υποδηλώνει πιθανές πρόσθετες αλληλεπιδράσεις και οφέλη που χρήζουν περαιτέρω έρευνας.

Υπενθυμίζεται στους ασθενείς να συμβουλεύονται πάντα το φύλλο οδηγιών που εσωκλείεται στο φάρμακο για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη χρήση, τις προφυλάξεις και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις του INVOKANA.

 

Παρενέργειες του INVOKANA

Το INVOKANA, όπως όλα τα φάρμακα, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνουν άμεσα τον γιατρό τους εάν παρατηρήσουν οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια.

Πιθανές παρενέργειες:

• Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
• Υπογλυκαιμία (ειδικά σε συνδυασμό με ινσουλίνη ή σουλφονυλουρίες)
• Αφυδάτωση και υποογκαιμία
• Αύξηση της LDL χοληστερόλης
• Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
• Ναυτία
• Αυξημένη συχνότητα ούρησης

Σπάνιες παρενέργειες:

• Διαβητική κετοξέωση
• Οξεία νεφρική βλάβη
• Αμφοτερόπλευρη στένωση των νεφρικών αρτηριών
• Αυξημένος κίνδυνος ακρωτηριασμών κάτω άκρων
• Νεκρωτική περιτονιίτιδα του περινέου (σύνδρομο Fournier)

Σύμφωνα με τους Tobe et al., στη μελέτη “Impact of Canagliflozin on Kidney and Cardiovascular Outcomes by Type 2 Diabetes Duration”, παρατηρήθηκε ότι “η επίπτωση οποιασδήποτε σοβαρής ανεπιθύμητης ενέργειας ήταν σημαντικά χαμηλότερη με την καναγλιφλοζίνη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο σε συμμετέχοντες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 οποιασδήποτε διάρκειας”.

Προειδοποιήσεις

Ειδικές προειδοποιήσεις:

• Για ηλικιωμένους:
  • Αυξημένος κίνδυνος αφυδάτωσης και υπότασης
  • Προσεκτική παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας
• Για παιδιά:
  • Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα δεν έχουν τεκμηριωθεί σε παιδιά κάτω των 18 ετών
• Για εγκύους και θηλάζουσες:
  • Δεν συνιστάται η χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
  • Διακοπή του θηλασμού ή της θεραπείας, λαμβάνοντας υπόψη το όφελος του θηλασμού για το παιδί και το όφελος της θεραπείας για τη γυναίκα

Οι ασθενείς πρέπει να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του φαρμακοποιού και του γιατρού τους.

Οι Sabe et al. στη μελέτη “Canagliflozin Improves Myocardial Perfusion, Fibrosis, and Function in a Swine Model of Chronic Myocardial Ischemia” αναφέρουν: “Η καναγλιφλοζίνη μείωσε το συνολικό οξειδωτικό στρες των πρωτεϊνών και αύξησε την έκφραση του μιτοχονδριακού αντιοξειδωτικού υπεροξειδικής δισμουτάσης 2 σε σύγκριση με τους μάρτυρες”. Αυτό υποδηλώνει πιθανά οφέλη που χρήζουν περαιτέρω έρευνας σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις του φαρμάκου.

Υπερδοσολογία

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Σοβαρή αφυδάτωση
• Υπόταση
• Ηλεκτρολυτικές διαταραχές

Αντιμετώπιση:

• Άμεση διακοπή του φαρμάκου
• Υποστηρικτική θεραπεία (ενυδάτωση, διόρθωση ηλεκτρολυτών)
• Παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας και των επιπέδων γλυκόζης

Σε περίπτωση υποψίας υπερδοσολογίας, οι ασθενείς πρέπει να επικοινωνήσουν αμέσως με τον γιατρό τους ή να απευθυνθούν στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Φύλαξη Φαρμάκου

Για τη σωστή φύλαξη του INVOKANA:

• Φυλάσσετε σε θερμοκρασία δωματίου (15-30°C)
• Προστατέψτε από το φως και την υγρασία
• Κρατήστε το φάρμακο μακριά από παιδιά και κατοικίδια
• Μη χρησιμοποιείτε το φάρμακο μετά την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στη συσκευασία
• Μην απορρίπτετε τα φάρμακα στο νερό της αποχέτευσης ή στα οικιακά απορρίμματα

Υπενθυμίζεται στους ασθενείς να συμβουλεύονται πάντα το φύλλο οδηγιών που εσωκλείεται στο φάρμακο για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις παρενέργειες, τις προειδοποιήσεις και τη σωστή φύλαξη του INVOKANA.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Η καναγλιφλοζίνη (INVOKANA) αποτελεί μια καινοτόμο θεραπευτική προσέγγιση για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, με μοναδικό μηχανισμό δράσης που στοχεύει στη νεφρική επαναρρόφηση γλυκόζης. Η εισαγωγή της στην κλινική πράξη έχει προσφέρει νέες προοπτικές στη διαχείριση του διαβήτη και των επιπλοκών του.

Ανάπτυξη Ανθεκτικότητας

Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά ανάπτυξης ανθεκτικότητας στην καναγλιφλοζίνη. Ο μηχανισμός δράσης της, που βασίζεται στην αναστολή του SGLT2 στους νεφρούς, δεν φαίνεται να προκαλεί προσαρμοστικές αλλαγές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μειωμένη αποτελεσματικότητα με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, η μακροχρόνια παρακολούθηση των ασθενών είναι απαραίτητη για την επιβεβαίωση αυτής της παρατήρησης.

Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες

Οι προκλινικές μελέτες της καναγλιφλοζίνης ανέδειξαν την αποτελεσματικότητά της στη μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σε πειραματικά μοντέλα διαβήτη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη των Sabe et al., η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association με τίτλο “Canagliflozin Improves Myocardial Perfusion, Fibrosis, and Function in a Swine Model of Chronic Myocardial Ischemia”. Σε αυτή την έρευνα, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι “η καναγλιφλοζίνη βελτίωσε τη μυοκαρδιακή λειτουργία και την αιμάτωση στην ισχαιμική περιοχή, χωρίς αλλαγές στην αγγείωση”. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν πιθανά καρδιοπροστατευτικά οφέλη της καναγλιφλοζίνης πέρα από τον γλυκαιμικό έλεγχο.

Οι κλινικές μελέτες CANVAS και CREDENCE αποτέλεσαν ορόσημο για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της καναγλιφλοζίνης σε μεγάλους πληθυσμούς ασθενών. Οι Tobe et al. πραγματοποίησαν μια συγκεντρωτική ανάλυση αυτών των μελετών, εξετάζοντας την επίδραση της καναγλιφλοζίνης σε νεφρικά και καρδιαγγειακά αποτελέσματα ανάλογα με τη διάρκεια του διαβήτη τύπου 2. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η καναγλιφλοζίνη παρέχει σημαντικά καρδιονεφρικά οφέλη, ανεξάρτητα από τη διάρκεια του διαβήτη.

Μετεγκριτικές μελέτες

Οι μετεγκριτικές μελέτες της καναγλιφλοζίνης έχουν επικεντρωθεί στην αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και αποτελεσματικότητας του φαρμάκου σε πραγματικές συνθήκες. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην παρακολούθηση σπάνιων ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως η διαβητική κετοξέωση και ο αυξημένος κίνδυνος ακρωτηριασμών κάτω άκρων. Οι μελέτες αυτές έχουν επιβεβαιώσει το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας της καναγλιφλοζίνης, ενώ παράλληλα έχουν αναδείξει την ανάγκη για προσεκτική επιλογή και παρακολούθηση των ασθενών.

Φαρμακοεπαγρύπνηση & Φαρμακοκινητική

Η φαρμακοεπαγρύπνηση για την καναγλιφλοζίνη περιλαμβάνει συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση των αναφορών ανεπιθύμητων ενεργειών από επαγγελματίες υγείας και ασθενείς. Οι ρυθμιστικές αρχές, όπως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), διατηρούν ενεργή επιτήρηση για τυχόν νέα σήματα ασφάλειας.

Όσον αφορά τη φαρμακοκινητική, η καναγλιφλοζίνη απορροφάται ταχέως μετά την από του στόματος χορήγηση, με μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος να επιτυγχάνονται εντός 1-2 ωρών. Η βιοδιαθεσιμότητά της είναι περίπου 65%, και δεν επηρεάζεται σημαντικά από την τροφή. Το φάρμακο μεταβολίζεται κυρίως μέσω γλυκουρονιδίωσης και αποβάλλεται κατά 33% μέσω των νεφρών και 67% μέσω των κοπράνων.

Οι Ali et al., στη μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο Communications Biology, διαπίστωσαν ότι “η καναγλιφλοζίνη καταστέλλει την ανάπτυξη και ενισχύει την απόκριση του καρκίνου του προστάτη στην ακτινοθεραπεία”. Αυτή η παρατήρηση ανοίγει νέους ορίζοντες για πιθανές εφαρμογές της καναγλιφλοζίνης πέρα από τον διαβήτη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τους μηχανισμούς δράσης και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις του φαρμάκου.

Η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση της καναγλιφλοζίνης μέσω κλινικών μελετών και συστημάτων φαρμακοεπαγρύπνησης είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτιστοποίηση της χρήσης της και την εξασφάλιση της μέγιστης ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

 

Αποτελεσματικότητα

Η καναγλιφλοζίνη (INVOKANA) έχει επιδείξει σημαντική αποτελεσματικότητα στη διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, προσφέροντας οφέλη πέρα από τον γλυκαιμικό έλεγχο. Η μοναδική της δράση στη νεφρική επαναρρόφηση γλυκόζης έχει αναδείξει ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών επιδράσεων.

Στη μελέτη των Tobe et al., που δημοσιεύτηκε στο Diabetes Care, διαπιστώθηκε ότι η καναγλιφλοζίνη μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων και νεφρικής νόσου, ανεξάρτητα από τη διάρκεια του διαβήτη. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανέφεραν: “Η καναγλιφλοζίνη είχε εύρος οφέλους σε όλα τα διαστήματα διάρκειας του διαβήτη, χωρίς ετερογένεια για τα μείζονα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάντα, τον καρδιαγγειακό θάνατο ή τη νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια, και τη νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί θεραπεία ή διπλασιασμό της κρεατινίνης ορού”.

Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η καναγλιφλοζίνη μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη σε ένα ευρύ φάσμα ασθενών με διαβήτη τύπου 2, ανεξάρτητα από το στάδιο της νόσου τους.

Συστηματικές Ανασκοπήσεις και Μετα-αναλύσεις

Οι συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις που έχουν διεξαχθεί για την καναγλιφλοζίνη έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητά της σε διάφορους τομείς. Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση εξέτασε την επίδραση της καναγλιφλοζίνης στην καρδιακή ανεπάρκεια και διαπίστωσε σημαντική μείωση του κινδύνου νοσηλείας λόγω καρδιακής ανεπάρκειας σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.

Επιπλέον, οι Sabe et al. στο Journal of the American Heart Association ανέφεραν ότι “η καναγλιφλοζίνη καταστέλλει την οξειδωτική καταπόνηση, ενεργοποιεί τη σηματοδότηση της AMPK και μετριάζει τη σηματοδότηση που προάγει την ίνωση”. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν πιθανούς μηχανισμούς μέσω των οποίων η καναγλιφλοζίνη μπορεί να προσφέρει καρδιοπροστασία πέρα από τον γλυκαιμικό έλεγχο.

Τρέχουσες Ερευνητικές Κατευθύνσεις

Οι τρέχουσες ερευνητικές προσπάθειες επικεντρώνονται στην περαιτέρω κατανόηση των πλειοτροπικών επιδράσεων της καναγλιφλοζίνης. Μια ενδιαφέρουσα κατεύθυνση είναι η διερεύνηση της πιθανής αντικαρκινικής δράσης του φαρμάκου. Οι Ali et al., σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Communications Biology, διαπίστωσαν ότι η καναγλιφλοζίνη “καταστέλλει την ανάπτυξη και ενισχύει την απόκριση του καρκίνου του προστάτη στην ακτινοθεραπεία”.

Επιπλέον, η έρευνα επεκτείνεται στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της καναγλιφλοζίνης σε μη διαβητικούς πληθυσμούς με καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια νεφρική νόσο. Αυτές οι μελέτες θα μπορούσαν να διευρύνουν σημαντικά το θεραπευτικό πεδίο εφαρμογής του φαρμάκου.

Μελλοντικές Προοπτικές

Οι μελλοντικές προοπτικές για την καναγλιφλοζίνη είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρες. Η συνεχιζόμενη έρευνα αναμένεται να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τους μηχανισμούς δράσης του φαρμάκου και να διευρύνει τις πιθανές θεραπευτικές του εφαρμογές.

Ένας τομέας ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι η πιθανή χρήση της καναγλιφλοζίνης στην πρόληψη της εξέλιξης του προδιαβήτη σε διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, η έρευνα για τη χρήση της σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, όπως οι αγωνιστές GLP-1, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές στρατηγικές.

Η περαιτέρω διερεύνηση των καρδιοπροστατευτικών και νεφροπροστατευτικών ιδιοτήτων της καναγλιφλοζίνης αναμένεται να παρέχει νέες γνώσεις για τη βελτιστοποίηση της χρήσης της σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο ή χρόνια νεφρική νόσο.

Τέλος, η πιθανή αντικαρκινική δράση της καναγλιφλοζίνης, όπως υποδεικνύεται από τη μελέτη των Ali et al., ανοίγει ένα συναρπαστικό νέο πεδίο έρευνας. Μελλοντικές μελέτες θα μπορούσαν να διερευνήσουν τη χρήση της καναγλιφλοζίνης ως συμπληρωματικής θεραπείας σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με καθιερωμένες θεραπείες όπως η ακτινοθεραπεία.

Συνολικά, η καναγλιφλοζίνη έχει αναδειχθεί σε ένα πολλά υποσχόμενο φάρμακο με ευρύ φάσμα πιθανών εφαρμογών. Η συνεχιζόμενη έρευνα αναμένεται να διευρύνει περαιτέρω την κατανόησή μας για τις θεραπευτικές της δυνατότητες και να βελτιστοποιήσει τη χρήση της στην κλινική πράξη.

 

Επιστημονικές Έρευνες

Ανάλυση της Ερευνητικής Μελέτης “The SGLT2 inhibitor canagliflozin suppresses growth and enhances prostate cancer response to radiotherapy”

Η μελέτη αυτή, που δημοσιεύθηκε το 2023 στο επιστημονικό περιοδικό Communications Biology, διερευνά τις επιδράσεις της καναγλιφλοζίνης (INVOKANA) στον καρκίνο του προστάτη. Οι ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη είναι οι Amr Ali, Bassem Mekhaeil, Olga-Demetra Biziotis, Evangelia E. Tsakiridis, Elham Ahmadi, Jianhan Wu, Simon Wang, Kanwaldeep Singh, Gabe Menjolian, Thomas Farrell, Aruz Mesci, Stanley Liu, Tobias Berg, Jonathan L. Bramson, Gregory R. Steinberg και Theodoros Tsakiridis.

Σχέση της καναγλιφλοζίνης με τη μελέτη

Η καναγλιφλοζίνη, αν και κυρίως γνωστή ως αντιδιαβητικό φάρμακο, εξετάζεται εδώ για τις πιθανές αντικαρκινικές της ιδιότητες. Η μελέτη διερευνά τη δυνατότητα χρήσης της καναγλιφλοζίνης ως συμπληρωματικής θεραπείας στον καρκίνο του προστάτη, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία.

Κύρια ευρήματα

1. Αναστολή ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων: Η καναγλιφλοζίνη έδειξε ικανότητα να καταστέλλει τον πολλαπλασιασμό και την επιβίωση καρκινικών κυττάρων του προστάτη, τόσο σε καλλιέργειες κυττάρων όσο και σε ζωικά μοντέλα.
2. Ενίσχυση της ακτινοθεραπείας: Ο συνδυασμός καναγλιφλοζίνης με ακτινοθεραπεία οδήγησε σε βελτιωμένη απόκριση του καρκίνου του προστάτη στη θεραπεία.
3. Μηχανισμός δράσης: Η καναγλιφλοζίνη φαίνεται να δρα μέσω:
   • Αναστολής της μιτοχονδριακής αναπνοής
   • Ενεργοποίησης της AMPK (AMP-activated protein kinase)
   • Αναστολής των οδών MAPK και mTOR-p70S6k/4EBP1
   • Καταστολής του HIF-1α (Hypoxia-Inducible Factor 1-alpha)
4. Επιγενετικές επιδράσεις: Η καναγλιφλοζίνη προκάλεσε σημαντικό επαναπρογραμματισμό της γονιδιακής έκφρασης σε καρκινικά κύτταρα του προστάτη.

Μεθοδολογία

Η έρευνα χρησιμοποίησε ένα συνδυασμό in vitro και in vivo πειραμάτων:

• Κυτταρικές καλλιέργειες: Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες κυτταρικές σειρές καρκίνου του προστάτη, συμπεριλαμβανομένων ανδρογονο-ευαίσθητων και ανδρογονο-ανθεκτικών κυττάρων.
• Ζωικά μοντέλα: Πραγματοποιήθηκαν πειράματα σε ποντίκια με ξενομοσχεύματα ανθρώπινου καρκίνου του προστάτη.
• Μοριακές αναλύσεις: Χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές όπως η ανάλυση Western blot και η αλληλούχιση RNA (RNA-seq) για τη διερεύνηση των μοριακών μηχανισμών.

Σημασία της έρευνας

Αυτή η μελέτη ανοίγει νέους ορίζοντες για τη χρήση της καναγλιφλοζίνης πέρα από τον διαβήτη. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το φάρμακο θα μπορούσε να έχει θεραπευτικό δυναμικό στον καρκίνο του προστάτη, ιδιαίτερα ως συμπληρωματική θεραπεία στην ακτινοθεραπεία. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες στρατηγικές θεραπείας για ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, ειδικά για εκείνους που έχουν αναπτύξει αντίσταση σε συμβατικές θεραπείες.

Περιορισμοί και μελλοντικές κατευθύνσεις

Παρά τα ελπιδοφόρα αποτελέσματα, η μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς:

• Τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν κυρίως σε κυτταρικές καλλιέργειες και ζωικά μοντέλα.
• Απαιτούνται κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια στους ανθρώπους.

Μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να εστιάσουν στην:

• Διερεύνηση της βέλτιστης δοσολογίας για αντικαρκινική δράση
• Αξιολόγηση πιθανών αλληλεπιδράσεων με άλλες αντικαρκινικές θεραπείες
• Διεξαγωγή κλινικών δοκιμών σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη

Συμπερασματικά, αυτή η μελέτη ανοίγει ένα νέο πεδίο έρευνας για την καναγλιφλοζίνη, υποδεικνύοντας πιθανές εφαρμογές πέρα από τη θεραπεία του διαβήτη. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί η κλινική σημασία αυτών των ευρημάτων.

 

Συνοπτικά

Η καναγλιφλοζίνη (φάρμακο INVOKANA) είναι ένας αναστολέας SGLT2 για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα της δίαιτας και της άσκησης για τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου. Αντενδείκνυται σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια ή διαβητική κετοξέωση. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν λοιμώξεις του ουροποιητικού, υπογλυκαιμία και αφυδάτωση. Απαιτείται προσοχή σε ηλικιωμένους και ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν οφέλη στην καρδιακή και νεφρική λειτουργία, ανεξάρτητα από τη διάρκεια του διαβήτη. Η έρευνα συνεχίζεται για πιθανές εφαρμογές σε μη διαβητικούς πληθυσμούς και ως συμπληρωματική θεραπεία σε ορισμένους τύπους καρκίνου.

farmakologia.gr

 

Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Εστιάζουμε στην ανάλυση της δραστικής ουσίας. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε την αυτοχορήγηση. Βεβαιωθείτε ότι οι πληροφορίες ισχύουν για εσάς. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλες πληροφορίες δεν θεωρούνται ισχύουσες. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια, αλλά δεν παρέχεται εγγύηση. Οι πληροφορίες δεν καλύπτουν όλες τις πιθανές πτυχές των φαρμάκων. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση του.

Βιβλιογραφία

• Ali, A., et al. “The SGLT2 inhibitor canagliflozin suppresses growth and enhances prostate cancer response to radiotherapy.” Communications Biology, vol. 6, no. 919, 2023, www.nature.com
• Sabe, S.A., et al. “Canagliflozin Improves Myocardial Perfusion, Fibrosis, and Function in a Swine Model of Chronic Myocardial Ischemia.” Journal of the American Heart Association, vol. 12, no. 1, 2023, ahajournals.org
• Tobe, S.W., et al. “Impact of Canagliflozin on Kidney and Cardiovascular Outcomes by Type 2 Diabetes Duration: A Pooled Analysis of the CANVAS Program and CREDENCE Trials.” Diabetes Care, vol. 47, no. 3, 2024, pp. 501-507, diabetesjournals.org

Συχνές Ερωτήσεις