Περιεχόμενα
Πληροφορίες για το F-DIN
Πληροφορίες για το F-DINΤο F-DIN είναι ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που περιέχει ως ενεργό συστατικό τη μομεταζόνη. Πρόκειται για ένα συνθετικό κορτικοστεροειδές με ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αντικνησμώδη δράση, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία διαφόρων δερματολογικών παθήσεων. Η μομεταζόνη αποτελεί το ενεργό συστατικό σε πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα παγκοσμίως, όπως τα Elocon, Nasonex, Asmanex κ.α.
Στο παρόν άρθρο αναλύουμε τη δραστική ουσία μομεταζόνη, η οποία συναντάται σε διάφορα σκευάσματα διεθνώς, συμπεριλαμβανομένου του F-DIN. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κάθε εμπορικό σκεύασμα μπορεί να έχει διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή, γι’ αυτό ο χρήστης πρέπει να διαβάζει προσεκτικά το φύλλο οδηγιών χρήσης που εσωκλείεται στη συσκευασία και να ακολουθεί τις οδηγίες του φαρμακοποιού.
Μηχανισμός δράσης: Η μομεταζόνη δρα αναστέλλοντας την απελευθέρωση φλεγμονωδών μεσολαβητών, μειώνοντας έτσι τη φλεγμονή και τον κνησμό στο δέρμα.
Χημική δομή: Η μομεταζόνη ανήκει στην κατηγορία των συνθετικών κορτικοστεροειδών με χημικό τύπο C27H30Cl2O6.
Θεραπευτική κατηγορία: Τοπικό κορτικοστεροειδές, κατηγορία ΙΙΙ (ισχυρό).
Η μομεταζόνη αναπτύχθηκε από την εταιρεία Schering-Plough και εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τον FDA το 1987. Έκτοτε, έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για τη θεραπεία διαφόρων δερματολογικών παθήσεων και αλλεργικών καταστάσεων.
Σύμφωνα με την έρευνα των Passali et al. με τίτλο “Mometasone furoate nasal spray: a systematic review”, η μομεταζόνη έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας, με καλό προφίλ ασφάλειας. Οι Spada et al., στη μελέτη τους “Comparative safety and efficacy of topical mometasone furoate with other topical corticosteroids”, υποστηρίζουν ότι η μομεταζόνη παρουσιάζει ευνοϊκό προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας σε σύγκριση με άλλα τοπικά κορτικοστεροειδή.
Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση
Κωδικός ATC: D07AC13 Τίτλος: Mometasone Κατηγοριοποίηση: D Δερματολογικά φάρμακα → D07 Κορτικοστεροειδή, δερματολογικά σκευάσματα → D07A Κορτικοστεροειδή, αμιγή → D07AC Κορτικοστεροειδή, ισχυρά (κατηγορία ΙΙΙ)
Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης
Το F-DIN διατίθεται ως αντίγραφο φάρμακο, χαρακτηρισμένο ως τέτοιο από τον Ε.Ο.Φ. Έχει εθνική άδεια κυκλοφορίας, που σημαίνει ότι έχει εγκριθεί για χρήση μόνο στην Ελλάδα από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Επιπλέον, ανήκει στον θετικό κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμάκων, γεγονός που επιτρέπει τη συνταγογράφησή του και την κάλυψη του κόστους του από τα ασφαλιστικά ταμεία υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Οδηγίες Χρήσεως/Ενδείξεις για το F-DIN
Το F-DIN, με δραστική ουσία τη μομεταζόνη, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων δερματολογικών παθήσεων. Οι κύριες ενδείξεις περιλαμβάνουν:
- Ατοπική δερματίτιδα
- Έκζεμα
- Ψωρίαση (εκτός από εκτεταμένη ψωρίαση κατά πλάκας)
- Δερματίτιδα εξ επαφής
- Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
Η εφαρμογή του F-DIN γίνεται τοπικά στις προσβεβλημένες περιοχές του δέρματος. Είναι σημαντικό να ακολουθούνται οι οδηγίες του ιατρού ή του φαρμακοποιού σχετικά με τη συχνότητα και τη διάρκεια της θεραπείας.
Σύμφωνα με τους Passali et al., η μομεταζόνη έχει επίσης αποδειχθεί αποτελεσματική στη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας, όταν χορηγείται ως ρινικό σπρέι.
Πριν τη χρήση, καθαρίστε και στεγνώστε την προσβεβλημένη περιοχή. Εφαρμόστε μια λεπτή στρώση του προϊόντος και τρίψτε απαλά μέχρι να απορροφηθεί πλήρως. Πλύνετε τα χέρια σας μετά την εφαρμογή, εκτός αν η θεραπεία αφορά τα χέρια.
Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης και την ανταπόκριση του ασθενούς. Συνήθως, η θεραπεία δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 2-3 εβδομάδες χωρίς ιατρική επανεκτίμηση.
Παρενέργειες F-DIN
Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και το F-DIN μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, αν και δεν εμφανίζονται σε όλους τους ασθενείς. Οι Spada et al. αναφέρουν ότι η μομεταζόνη έχει ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας σε σύγκριση με άλλα τοπικά κορτικοστεροειδή.
Πιθανές παρενέργειες:
- Ήπιος ερεθισμός στο σημείο εφαρμογής
- Κνησμός
- Αίσθημα καύσου
Σπάνιες παρενέργειες:
- Ξηρότητα δέρματος
- Θυλακίτιδα
- Υπερτρίχωση
- Ακμοειδή εξανθήματα
Προειδοποιήσεις
Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους:
- Χρήση με προσοχή λόγω αυξημένου κινδύνου ατροφίας του δέρματος
Ειδικές προειδοποιήσεις για παιδιά:
- Αποφυγή μακροχρόνιας χρήσης σε μεγάλες επιφάνειες
- Προσοχή στην εφαρμογή σε πτυχές του δέρματος
Ειδικές προειδοποιήσεις για εγκύους:
- Χρήση μόνο εάν το πιθανό όφελος υπερτερεί του κινδύνου για το έμβρυο
Είναι απαραίτητο οι ασθενείς να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του φαρμακοποιού και του γιατρού για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση του F-DIN.
Αντενδείξεις και Προφυλάξεις
Το F-DIN αντενδείκνυται σε περιπτώσεις:
- Υπερευαισθησίας στη μομεταζόνη ή σε άλλα συστατικά του σκευάσματος
- Δερματικών λοιμώξεων (βακτηριακών, μυκητιασικών ή ιογενών)
- Ακμής
- Περιστοματικής δερματίτιδας
- Ροδόχρου ακμής
Απαιτείται προσοχή κατά την εφαρμογή:
- Σε περιοχές με λεπτό δέρμα (πρόσωπο, βλεφαρίδες, μασχάλες, βουβωνική χώρα)
- Σε παιδιά και εφήβους λόγω αυξημένου κινδύνου συστηματικής απορρόφησης
- Σε περιπτώσεις μακροχρόνιας χρήσης, ιδιαίτερα σε μεγάλες επιφάνειες του σώματος
Αλληλεπιδράσεις
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:
- Δεν έχουν αναφερθεί σημαντικές αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα κατά την τοπική χρήση της μομεταζόνης
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:
- Δεν έχουν αναφερθεί σημαντικές αλληλεπιδράσεις με τροφές
Υπερδοσολογία
Η υπερδοσολογία με το F-DIN είναι σπάνια λόγω της τοπικής εφαρμογής του. Ωστόσο, η παρατεταμένη χρήση ή η εφαρμογή σε μεγάλες επιφάνειες μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη συστηματική απορρόφηση και πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες. Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, συμβουλευτείτε άμεσα τον ιατρό σας.
Δοσολογία και χορήγηση
Η συνιστώμενη δοσολογία για το F-DIN είναι η εφαρμογή μιας λεπτής στρώσης στην προσβεβλημένη περιοχή μία φορά την ημέρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιατρός μπορεί να συστήσει εφαρμογή δύο φορές την ημέρα.
Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση: Εάν παραλείψετε μια δόση, εφαρμόστε το φάρμακο μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη προγραμματισμένη δόση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό πρόγραμμα. Μην εφαρμόσετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε.
Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες
Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στη μομεταζόνη (F-DIN) δεν αποτελεί συνήθως πρόβλημα, καθώς το φάρμακο χρησιμοποιείται τοπικά και για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, η παρατεταμένη χρήση μπορεί να οδηγήσει σε ταχυφυλαξία, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Για την αποφυγή αυτού του φαινομένου, συνιστάται η διακοπτόμενη χρήση και η εναλλαγή με άλλες θεραπείες, όπως υποδεικνύεται από τον θεράποντα ιατρό.
Οι προκλινικές μελέτες για τη μομεταζόνη έχουν δείξει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση σε πειραματικά μοντέλα δερματίτιδας. Σε μελέτες τοξικότητας, η μομεταζόνη εμφάνισε χαμηλή συστηματική τοξικότητα σε σύγκριση με άλλα κορτικοστεροειδή. Οι κλινικές δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της μομεταζόνης σε διάφορες δερματολογικές παθήσεις.
Οι Passali et al., στην συστηματική τους ανασκόπηση για το ρινικό σπρέι μομεταζόνης, ανέφεραν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες. Αν και αυτή η μελέτη αφορούσε διαφορετική οδό χορήγησης, υποδεικνύει το ευρύ φάσμα εφαρμογών της μομεταζόνης.
Οι μετεγκριτικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει το προφίλ ασφάλειας της μομεταζόνης σε μακροχρόνια χρήση. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί σπάνιες περιπτώσεις δερματικής ατροφίας και τελαγγειεκτασιών, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές όπως το πρόσωπο. Οι Spada et al. συγκρίνοντας την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της τοπικής μομεταζόνης με άλλα τοπικά κορτικοστεροειδή, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μομεταζόνη παρουσιάζει ευνοϊκό προφίλ, με χαμηλότερο κίνδυνο τοπικών και συστηματικών ανεπιθύμητων ενεργειών.
Η φαρμακοεπαγρύπνηση για τη μομεταζόνη συνεχίζεται, με ιδιαίτερη προσοχή στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της χρήσης σε παιδιά και εφήβους. Τα δεδομένα μέχρι στιγμής δεν έχουν αναδείξει σημαντικούς νέους κινδύνους, αλλά η συνεχής παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη.
Τα φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά της μομεταζόνης συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά της. Η απορρόφηση μέσω του δέρματος είναι ελάχιστη, μειώνοντας τον κίνδυνο συστηματικών επιδράσεων. Ο μεταβολισμός της μομεταζόνης γίνεται κυρίως στο ήπαρ μέσω του κυτοχρώματος P450 3A4, ενώ η απέκκριση γίνεται κυρίως μέσω των νεφρών και σε μικρότερο βαθμό μέσω της χολής.
Η υψηλή λιποφιλία της μομεταζόνης επιτρέπει την ταχεία διείσδυση στο δέρμα και τη συσσώρευση στην επιδερμίδα, οδηγώντας σε παρατεταμένη τοπική δράση. Αυτό επιτρέπει τη χορήγηση μία φορά την ημέρα, βελτιώνοντας τη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία.
Οι Weinstein et al., στη μελέτη τους για τη μομεταζόνη σε συνδυασμό με φορμοτερόλη, παρατήρησαν χαμηλή συστηματική έκθεση στη μομεταζόνη, υποδεικνύοντας την ασφάλεια του φαρμάκου ακόμη και σε συνδυαστικές θεραπείες. Αν και αυτή η μελέτη αφορούσε εισπνεόμενη μορφή, τα ευρήματα υποστηρίζουν το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας της μομεταζόνης.
Η συνεχιζόμενη έρευνα στοχεύει στη βελτιστοποίηση της χρήσης της μομεταζόνης, διερευνώντας νέες ενδείξεις και συνδυασμούς με άλλες θεραπείες. Η ανάπτυξη καινοτόμων συστημάτων χορήγησης, όπως νανοσωματίδια ή λιποσώματα, θα μπορούσε να βελτιώσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του φαρμάκου.
Αποτελεσματικότητα
Η μομεταζόνη (F-DIN) έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της σε ένα ευρύ φάσμα δερματολογικών παθήσεων. Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει την υψηλή αποτελεσματικότητα της μομεταζόνης στη θεραπεία της ατοπικής δερματίτιδας, του εκζέματος και της ψωρίασης. Οι Passali et al., στη συστηματική τους ανασκόπηση για το ρινικό σπρέι μομεταζόνης, ανέδειξαν τη σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας, υποδεικνύοντας την ευρεία εφαρμογή της ουσίας σε διάφορες φλεγμονώδεις καταστάσεις.
Σε σύγκριση με άλλα τοπικά κορτικοστεροειδή, η μομεταζόνη έχει επιδείξει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι Spada et al. στη συγκριτική τους μελέτη για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της τοπικής μομεταζόνης, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μομεταζόνη παρουσιάζει ευνοϊκό προφίλ αποτελεσματικότητας σε σχέση με άλλα τοπικά κορτικοστεροειδή.
Η αποτελεσματικότητα της μομεταζόνης έχει επίσης μελετηθεί σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες. Οι Weinstein et al., εξετάζοντας τη μομεταζόνη σε συνδυασμό με φορμοτερόλη για τη θεραπεία του άσθματος, παρατήρησαν σημαντική βελτίωση των πνευμονικών λειτουργιών και μείωση των παροξύνσεων. Αν και αυτή η μελέτη αφορούσε εισπνεόμενη μορφή, υποδεικνύει τις δυνατότητες της μομεταζόνης σε συνδυαστικές θεραπείες.
Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στη βελτιστοποίηση της χρήσης της μομεταζόνης και στη διερεύνηση νέων ενδείξεων. Η ανάπτυξη καινοτόμων συστημάτων χορήγησης, όπως νανοσωματίδια ή λιποσώματα, αποτελεί ένα πεδίο έντονης έρευνας. Αυτές οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη διείσδυση του φαρμάκου στο δέρμα, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα και μειώνοντας περαιτέρω τις ανεπιθύμητες ενέργειες.
Επιπλέον, η έρευνα στρέφεται προς τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της μομεταζόνης σε λιγότερο μελετημένες δερματοπάθειες, όπως η δερματική σαρκοείδωση και ο δερματικός ερυθηματώδης λύκος. Προκαταρκτικά δεδομένα υποδεικνύουν πιθανή αποτελεσματικότητα σε αυτές τις καταστάσεις, αλλά απαιτούνται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για την επιβεβαίωση αυτών των ευρημάτων.
Οι μελλοντικές προοπτικές περιλαμβάνουν τη διερεύνηση της μακροχρόνιας αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της μομεταζόνης σε παιδιατρικούς πληθυσμούς, καθώς και τη μελέτη της επίδρασής της στο μικροβίωμα του δέρματος. Η κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της μομεταζόνης και του δερματικού μικροβιώματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο στοχευμένες και εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Τέλος, η έρευνα για τη βελτιστοποίηση των δοσολογικών σχημάτων και τη μείωση της συχνότητας εφαρμογής συνεχίζεται, με στόχο τη βελτίωση της συμμόρφωσης των ασθενών και τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Η ανάπτυξη σκευασμάτων παρατεταμένης αποδέσμευσης θα μπορούσε να επιτρέψει λιγότερο συχνή εφαρμογή, διατηρώντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα της μομεταζόνης.
Συμπέρασμα
Η μομεταζόνη (φάρμακο F-DIN) είναι ένα ισχυρό τοπικό κορτικοστεροειδές με αντιφλεγμονώδεις και αντικνησμώδεις ιδιότητες. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων όπως ατοπική δερματίτιδα, έκζεμα και ψωρίαση. Αντενδείκνυται σε περιπτώσεις δερματικών λοιμώξεων, ακμής και υπερευαισθησίας στα συστατικά του. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν ερεθισμό, ξηρότητα δέρματος και, σπανιότερα, δερματική ατροφία. Απαιτείται προσοχή κατά τη χρήση σε παιδιά, εγκύους και σε ευαίσθητες περιοχές του δέρματος. Η μακροχρόνια χρήση πρέπει να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση. Η αποτελεσματικότητά της έχει επιβεβαιωθεί σε πολλαπλές κλινικές μελέτες, ενώ η έρευνα συνεχίζεται για νέες εφαρμογές και βελτιστοποίηση της χρήσης της.
farmakologia.gr
Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στην ανάλυση των δραστικών ουσιών. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε ρητά την αυτοχορήγηση. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια στις πληροφορίες αλλά δεν παρέχεται κάποια εγγύηση. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση των πληροφοριών του παρόντος άρθρου.
Βιβλιογραφία
- Passali, D., et al. “Mometasone furoate nasal spray: a systematic review.” Multidisciplinary respiratory medicine 11.1 (2016): 1-5. springer.com
- Spada, F., T. M. Barnes, and K. A. Greive. “Comparative safety and efficacy of topical mometasone furoate with other topical corticosteroids.” Australasian Journal of Dermatology 59.3 (2018): e168-e174. onlinelibrary.wiley.com
- Weinstein, C. L., et al. “Serious asthma events with mometasone furoate plus formoterol compared with mometasone furoate.” Journal of Allergy and Clinical Immunology 143.4 (2019): 1395-1402. sciencedirect.com
