Περιεχόμενα
Πληροφορίες για το CALCIFENOV
Το CALCIFENOV είναι ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία και πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D, καθώς και ως συμπληρωματική θεραπεία στην οστεοπόρωση. Το ενεργό συστατικό του είναι η χολικαλσιφερόλη (cholecalciferol), γνωστή και ως βιταμίνη D3. Η χολικαλσιφερόλη χρησιμοποιείται όταν υπάρχει έλλειψη ή ανεπάρκεια βιταμίνης D στον οργανισμό, συνήθως λόγω ανεπαρκούς διατροφής, περιορισμένης έκθεσης στον ήλιο ή σε περιπτώσεις όπου απαιτείται αυξημένη πρόσληψη, όπως στην οστεοπόρωση.
Παρόμοια σκευάσματα με την ίδια δραστική ουσία κυκλοφορούν σε διάφορες χώρες με εμπορικές ονομασίες όπως Vitamin D3, Vigantol, Colecalciferol, κ.α. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στο παρόν άρθρο αναλύουμε τη δραστική ουσία χολικαλσιφερόλη, η οποία συναντάται σε πολλά φάρμακα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένου του CALCIFENOV. Κάθε εμπορικό σκεύασμα μπορεί να έχει διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή, επομένως ο χρήστης πρέπει να διαβάζει προσεκτικά το φύλλο οδηγιών χρήσης που εσωκλείεται στο σκεύασμα και να ακολουθεί τις οδηγίες του φαρμακοποιού.
Μηχανισμός δράσης: Η χολικαλσιφερόλη μετατρέπεται στο ήπαρ σε 25-υδροξυχοληκαλσιφερόλη και στη συνέχεια στους νεφρούς σε 1,25-διυδροξυχοληκαλσιφερόλη, την ενεργή μορφή της βιταμίνης D. Αυτή η ενεργή μορφή αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο και προάγει την εναπόθεσή τους στα οστά.
Χημική δομή: Η χολικαλσιφερόλη είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη με χημικό τύπο C27H44O.
Θεραπευτική κατηγορία: Βιταμίνες, Βιταμίνη D και ανάλογα.
Η χολικαλσιφερόλη ανακαλύφθηκε το 1922 από τον Αμερικανό βιοχημικό Elmer McCollum, ο οποίος την απομόνωσε από το μουρουνέλαιο. Έκτοτε, έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς έρευνας λόγω του σημαντικού ρόλου της στην υγεία των οστών και άλλων συστημάτων του οργανισμού.
Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε επιστημονικές μελέτες σχετικά με τη χρήση της χολικαλσιφερόλης, συμπεριλαμβανομένων ερευνών από τα επιστημονικά περιοδικά European Journal of Clinical Nutrition και Journal of Bone and Mineral Research.
Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση
- Κωδικός ATC: A11CC05
- Τίτλος: Χολικαλσιφερόλη
- Κατηγοριοποίηση:
- A: Πεπτική οδός και μεταβολισμός
- A11: Βιταμίνες
- A11C: Βιταμίνες A και D, συμπεριλαμβανομένων συνδυασμών των δύο
- A11CC: Βιταμίνη D και ανάλογα
Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης
- Το CALCIFENOV περιλαμβάνεται στον κατάλογο αποζημιούμενων φαρμάκων
- Διατίθεται με ιατρική συνταγή
- Η αρχική θεραπεία έλλειψης 25(OH)D ορού <10ng/ml επιτρέπεται έως 3 μήνες στους ενήλικες
Οδηγίες Χρήσεως/Ενδείξεις για το CALCIFENOV
Το CALCIFENOV ενδείκνυται για:
- Θεραπεία και πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D
- Συμπληρωματική θεραπεία στην οστεοπόρωση
Η χολικαλσιφερόλη, το ενεργό συστατικό του CALCIFENOV, είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών και τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Σύμφωνα με τον Reinhold Vieth στο άρθρο “Vitamin D supplementation: cholecalciferol, calcifediol, and calcitriol” (European Journal of Clinical Nutrition, 2020):
“In nature, by far the major form of vitamin D that nurtures the body is cholecalciferol.”
“Στη φύση, η κύρια μορφή βιταμίνης D που τρέφει το σώμα είναι η χολικαλσιφερόλη.” (μετάφραση)
Η χρήση του CALCIFENOV συνιστάται σε περιπτώσεις όπου:
- Υπάρχει διαγνωσμένη έλλειψη βιταμίνης D
- Απαιτείται πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D σε άτομα υψηλού κινδύνου
- Χρειάζεται συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς με οστεοπόρωση
Παρενέργειες
Οι παρενέργειες της χολικαλσιφερόλης είναι γενικά σπάνιες, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:
Πιθανές παρενέργειες:
- Ναυτία
- Δυσκοιλιότητα
- Απώλεια όρεξης
Σπάνιες παρενέργειες:
- Κεφαλαλγία
- Ξηροστομία
- Μεταλλική γεύση στο στόμα
Προειδοποιήσεις
Ειδικές προειδοποιήσεις:
- Ηλικιωμένοι: Μπορεί να απαιτείται προσαρμογή της δοσολογίας λόγω μειωμένης νεφρικής λειτουργίας.
- Παιδιά: Η χρήση πρέπει να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση.
- Έγκυες: Συνιστάται προσοχή και συμβουλή από τον θεράποντα ιατρό.
Είναι σημαντικό οι ασθενείς να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του φαρμακοποιού και του γιατρού τους.
Αντενδείξεις και Προφυλάξεις
Το CALCIFENOV αντενδείκνυται σε περιπτώσεις:
- Υπερευαισθησίας στη χολικαλσιφερόλη ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα
- Υπερασβεστιαιμίας
- Υπερβιταμίνωσης D
Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με:
- Νεφρική ανεπάρκεια
- Σαρκοείδωση
- Ιστορικό νεφρολιθίασης
Αλληλεπιδράσεις
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:
- Αντιεπιληπτικά: Μπορεί να μειώσουν τη δράση της βιταμίνης D
- Διουρητικά θειαζίδης: Αυξημένος κίνδυνος υπερασβεστιαιμίας
- Γλυκοκορτικοειδή: Μπορεί να μειώσουν την απορρόφηση της βιταμίνης D
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:
- Τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο: Προσοχή στην υπερβολική κατανάλωση
- Αλκοόλ: Μπορεί να επηρεάσει τον μεταβολισμό της βιταμίνης D
Υπερδοσολογία
Η υπερδοσολογία με χολικαλσιφερόλη μπορεί να οδηγήσει σε υπερβιταμίνωση D, με συμπτώματα όπως:
- Υπερασβεστιαιμία
- Ναυτία, έμετος
- Μυϊκή αδυναμία
- Νεφρική δυσλειτουργία
Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, συνιστάται άμεση ιατρική παρακολούθηση και διακοπή της λήψης του φαρμάκου.
Δοσολογία και χορήγηση
Η δοσολογία του CALCIFENOV εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς και τα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα. Σύμφωνα με την έρευνα των Pérez‐Castrillón et al. (Journal of Bone and Mineral Research, 2020):
“At month 4, 35.0% of postmenopausal women treated with calcifediol and 8.2% of those treated with cholecalciferol reached serum 25(OH)D levels above 30 ng/ml (p < 0.0001).”
“Τον 4ο μήνα, το 35,0% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών που έλαβαν καλσιφεδιόλη και το 8,2% εκείνων που έλαβαν χολικαλσιφερόλη έφτασαν επίπεδα 25(OH)D ορού άνω των 30 ng/ml (p < 0,0001).” (μετάφραση)
Αυτό υποδεικνύει την αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης στην αύξηση των επιπέδων βιταμίνης D.
Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση
Εάν παραλείψετε μια δόση, λάβετε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη προγραμματισμένη δόση, παραλείψτε τη χαμένη δόση και συνεχίστε με το κανονικό πρόγραμμα. Μη διπλασιάζετε τη δόση για να αναπληρώσετε τη χαμένη.
Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες
Η χολικαλσιφερόλη (CALCIFENOV) αποτελεί αντικείμενο εκτενούς έρευνας λόγω του καίριου ρόλου της στην υγεία των οστών και την ομοιόσταση του ασβεστίου. Ανάπτυξη ανθεκτικότητας: Δεν έχει παρατηρηθεί ανάπτυξη ανθεκτικότητας στη χολικαλσιφερόλη, καθώς πρόκειται για φυσική βιταμίνη απαραίτητη για τον οργανισμό. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά της μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία και η νεφρική λειτουργία.
Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες: Πολυάριθμες μελέτες έχουν διερευνήσει τη δράση της χολικαλσιφερόλης. Σε προκλινικό επίπεδο, έχει αποδειχθεί η σημασία της για την ανάπτυξη και διατήρηση της οστικής μάζας σε πειραματόζωα. Κλινικές δοκιμές έχουν επικεντρωθεί στην αποτελεσματικότητά της στην πρόληψη και θεραπεία της οστεοπόρωσης, καθώς και στη βελτίωση της μυϊκής λειτουργίας και τη μείωση του κινδύνου πτώσεων σε ηλικιωμένους.
Μετεγκριτικές μελέτες: Έρευνες μετά την κυκλοφορία του φαρμάκου έχουν επιβεβαιώσει την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης σε μακροχρόνια χρήση. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στη σχέση κόστους-οφέλους της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου.
Φαρμακοεπαγρύπνηση: Συστήματα παρακολούθησης έχουν εφαρμοστεί για την καταγραφή και αξιολόγηση πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών από τη μακροχρόνια χρήση υψηλών δόσεων χολικαλσιφερόλης. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί σημαντικά προβλήματα ασφάλειας πέραν των ήδη γνωστών.
Φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά: Η χολικαλσιφερόλη απορροφάται εύκολα από το γαστρεντερικό σύστημα και μεταφέρεται στο ήπαρ, όπου μετατρέπεται σε 25-υδροξυχοληκαλσιφερόλη. Στη συνέχεια, στους νεφρούς μετατρέπεται στην ενεργή μορφή 1,25-διυδροξυχοληκαλσιφερόλη. Ο χρόνος ημίσειας ζωής της στον ορό είναι περίπου 2-3 εβδομάδες, επιτρέποντας την εφάπαξ μηνιαία χορήγηση σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αποτελεσματικότητα
Η αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης (CALCIFENOV) στη θεραπεία και πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D έχει τεκμηριωθεί εκτενώς. Ο Reinhold Vieth στο άρθρο του “Vitamin D supplementation: cholecalciferol, calcifediol, and calcitriol” τονίζει τη σημασία της χολικαλσιφερόλης ως της κύριας μορφής βιταμίνης D που υποστηρίζει τις φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού (European Journal of Clinical Nutrition, 2020). Η έρευνα δείχνει ότι η επαρκής πρόσληψη χολικαλσιφερόλης συμβάλλει στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και μειώνει τον κίνδυνο καταγμάτων, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις: Πρόσφατες μετα-αναλύσεις έχουν εξετάσει τη σχέση μεταξύ των επιπέδων βιταμίνης D και διαφόρων παθολογικών καταστάσεων. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η επαρκής πρόσληψη χολικαλσιφερόλης μπορεί να έχει ευεργετικές επιδράσεις όχι μόνο στην υγεία των οστών, αλλά και στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόληψη χρόνιων παθήσεων.
Μια αξιοσημείωτη μελέτη από τους Pérez‐Castrillón et al. στο Journal of Bone and Mineral Research (2020) συγκρίνει την αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης με άλλες μορφές βιταμίνης D σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χολικαλσιφερόλη ήταν αποτελεσματική στην αύξηση των επιπέδων 25(OH)D στον ορό, αν και με διαφορετικό ρυθμό σε σύγκριση με άλλες μορφές.
Τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις και μελλοντικές προοπτικές: Η έρευνα για τη χολικαλσιφερόλη συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον. Τρέχουσες μελέτες διερευνούν τη σχέση μεταξύ των επιπέδων βιταμίνης D και της εμφάνισης ή εξέλιξης αυτοάνοσων νοσημάτων, καρδιαγγειακών παθήσεων και ορισμένων μορφών καρκίνου. Επιπλέον, ερευνάται η βέλτιστη δοσολογία για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες και καταστάσεις υγείας.
Μια ενδιαφέρουσα κατεύθυνση έρευνας αφορά τη χρήση της χολικαλσιφερόλης σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση. Οι Camu et al. διεξήγαγαν μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή (CHOLINE) για να αξιολογήσουν την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση (Neurology, 2019). Παρόλο που το κύριο τελικό σημείο της μελέτης δεν επιτεύχθηκε, τα δεδομένα υποδεικνύουν μια πιθανή θεραπευτική επίδραση της χολικαλσιφερόλης σε αυτούς τους ασθενείς, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με άλλες θεραπείες.
Οι μελλοντικές προοπτικές περιλαμβάνουν τη διερεύνηση εξατομικευμένων προσεγγίσεων για τη συμπλήρωση βιταμίνης D, λαμβάνοντας υπόψη γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον μεταβολισμό της. Επιπλέον, η ανάπτυξη νέων μεθόδων χορήγησης και η βελτιστοποίηση των υπαρχόντων σκευασμάτων αποτελούν σημαντικούς τομείς έρευνας.
Η συνεχιζόμενη έρευνα αναμένεται να παρέχει περαιτέρω γνώσεις σχετικά με τον πολυδιάστατο ρόλο της χολικαλσιφερόλης στην ανθρώπινη υγεία και να οδηγήσει σε βελτιωμένες στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας διαφόρων παθολογικών καταστάσεων.
Επιστημονικές Έρευνες
Ανάλυση της Ερευνητικής Μελέτης “Cholecalciferol in relapsing-remitting MS: A randomized clinical trial (CHOLINE)”
Η μελέτη CHOLINE, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Neurology το 2019, αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην έρευνα σχετικά με τη χρήση της χολικαλσιφερόλης (CALCIFENOV) σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση (RRMS). Η ερευνητική ομάδα, υπό την καθοδήγηση του William Camu, περιελάμβανε τους Philippe Lehert, Charles Pierrot-Deseilligny, Patrick Hautecoeur, Anne Besserve, Anne-Sophie Jean Deleglise, Marianne Payet, Eric Thouvenot και Jean Claude Souberbielle.
Η μελέτη σχεδιάστηκε ως μια διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, παράλληλων ομάδων κλινική δοκιμή διάρκειας δύο ετών. Συνολικά, 181 ασθενείς με RRMS τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:1. Τα κύρια κριτήρια ένταξης περιελάμβαναν:
- Χαμηλή συγκέντρωση 25-υδροξυβιταμίνης D (25OHD) στον ορό (<75 nmol/L)
- Θεραπεία με ιντερφερόνη βήτα-1α 44 μg (υποδόρια 3 φορές την εβδομάδα)
- Τουλάχιστον μία τεκμηριωμένη υποτροπή κατά τα προηγούμενα 2 έτη
Οι συμμετέχοντες έλαβαν είτε υψηλή δόση από του στόματος χολικαλσιφερόλης (100.000 IU) είτε εικονικό φάρμακο κάθε δεύτερη εβδομάδα για 96 εβδομάδες. Το κύριο τελικό σημείο ήταν η μεταβολή στον ετησιοποιημένο ρυθμό υποτροπών (ARR) στις 96 εβδομάδες.
Αν και το κύριο τελικό σημείο δεν επιτεύχθηκε, η μελέτη παρείχε ενδιαφέροντα και ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, στους ασθενείς που ολοκλήρωσαν την παρακολούθηση δύο ετών (45 με χολικαλσιφερόλη και 45 με εικονικό φάρμακο), όλες οι παράμετροι αποτελεσματικότητας ευνοούσαν τη χολικαλσιφερόλη:
- Μείωση του ARR (p = 0,012)
- Λιγότερες νέες υπόπυκνες βλάβες σε T1-weighted εικόνες MRI (p = 0,025)
- Χαμηλότερος όγκος υπόπυκνων βλαβών σε T1-weighted εικόνες MRI (p = 0,031)
- Χαμηλότερη εξέλιξη στην κλίμακα EDSS (Expanded Disability Status Scale) (p = 0,026)
Οι ερευνητές σημειώνουν:
“Although the primary end point was not met, these data suggest a potential treatment effect of cholecalciferol in patients with RRMS already treated with interferon beta-1a and low serum 25OHD concentration.”
“Παρόλο που δεν επιτεύχθηκε το κύριο τελικό σημείο, αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν μια πιθανή θεραπευτική επίδραση της χολικαλσιφερόλης σε ασθενείς με RRMS που ήδη λαμβάνουν θεραπεία με ιντερφερόνη βήτα-1α και έχουν χαμηλή συγκέντρωση 25OHD στον ορό.” (μετάφραση)
Η μελέτη CHOLINE είναι σημαντική για πολλούς λόγους:
- Μακροχρόνια παρακολούθηση: Η διάρκεια δύο ετών επιτρέπει την αξιολόγηση μακροπρόθεσμων επιδράσεων της χολικαλσιφερόλης.
- Συνδυαστική θεραπεία: Εξετάζει τη χρήση της χολικαλσιφερόλης ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς που ήδη λαμβάνουν ιντερφερόνη βήτα-1α.
- Πολλαπλά τελικά σημεία: Αξιολογεί τόσο κλινικές (ARR, EDSS) όσο και απεικονιστικές (MRI) παραμέτρους.
- Ασφάλεια: Το προφίλ ασφάλειας της υψηλής δόσης χολικαλσιφερόλης ήταν καλό, με παρόμοια συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών μεταξύ των ομάδων.
Ωστόσο, η μελέτη έχει και ορισμένους περιορισμούς:
- Το μέγεθος του δείγματος είναι σχετικά μικρό, ιδιαίτερα μετά τη σημαντική απώλεια συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια της μελέτης.
- Η αποτυχία επίτευξης του κύριου τελικού σημείου εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη στατιστική ισχύ της μελέτης.
- Η γενίκευση των αποτελεσμάτων σε ευρύτερους πληθυσμούς ασθενών με MS μπορεί να είναι περιορισμένη.
Παρά τους περιορισμούς, η μελέτη CHOLINE προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τον πιθανό ρόλο της χολικαλσιφερόλης στη θεραπεία της RRMS. Τα ευρήματα υποστηρίζουν την περαιτέρω διερεύνηση της χρήσης υψηλών δόσεων χολικαλσιφερόλης ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς με RRMS, ιδιαίτερα σε εκείνους με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Μελλοντικές μελέτες με μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος και πιθανώς διαφορετικά δοσολογικά σχήματα θα μπορούσαν να παρέχουν πιο οριστικά συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της χολικαλσιφερόλης στην αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Συνοπτικά
Η χολικαλσιφερόλη (φάρμακο CALCIFENOV) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία και πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D, καθώς και ως συμπληρωματική θεραπεία στην οστεοπόρωση. Αντενδείκνυται σε περιπτώσεις υπερασβεστιαιμίας, υπερβιταμίνωσης D και υπερευαισθησίας στο σκεύασμα. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, δυσκοιλιότητα και, σπανιότερα, υπερασβεστιαιμία. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια ή σαρκοείδωση. Η δοσολογία εξατομικεύεται βάσει των επιπέδων βιταμίνης D στο αίμα. Πρόσφατες έρευνες διερευνούν τη χρήση της σε αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την πλήρη κατανόηση του θεραπευτικού της δυναμικού σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις.
farmakologia.gr
Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στην ανάλυση των δραστικών ουσιών. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε ρητά την αυτοχορήγηση. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια στις πληροφορίες αλλά δεν παρέχεται κάποια εγγύηση. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση των πληροφοριών του παρόντος άρθρου.
Βιβλιογραφία
- Camu, W., Lehert, P., Pierrot-Deseilligny, C., Hautecoeur, P., Besserve, A., Jean Deleglise, A. S., … & Souberbielle, J. C. (2019). Cholecalciferol in relapsing-remitting MS: A randomized clinical trial (CHOLINE). Neurology, 92(20), e2418-e2430. neurology.org
- Pérez‐Castrillón, J. L., Dueñas‐Laita, A., Brandi, M. L., Jódar, E., del Pino‐Montes, J., Quesada‐Gómez, J. M., … & Olmos Martínez, J. M. (2021). Calcifediol is superior to cholecalciferol in improving vitamin D status in postmenopausal women: a randomized trial. Journal of Bone and Mineral Research, 36(10), 1967-1978. academic.oup.com
- Vieth, R. (2020). Vitamin D supplementation: cholecalciferol, calcifediol, and calcitriol. European Journal of Clinical Nutrition, 74, 1493-1497. www.nature.com
