BARACLUDE: Οδηγίες Χρήσεως, Παρενέργειες, Δοσολογία, Πληροφορίες, Επιστημονικές Μελέτες

Πληροφορίες για το BARACLUDE

Το BARACLUDE είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β σε ενήλικες. Το ενεργό συστατικό του είναι η εντεκαβίρη, ένα ανάλογο νουκλεοσιδίου που αναστέλλει την αντιγραφή του ιού της ηπατίτιδας Β (HBV). Άλλα φάρμακα παγκοσμίως που περιέχουν εντεκαβίρη είναι το Entecavir, το Entehep, το Entavir κ.α.

Στο παρόν άρθρο, αναλύουμε τη δραστική ουσία εντεκαβίρη, η οποία απαντάται σε διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του BARACLUDE. Κάθε εμπορικό σκεύασμα μπορεί να έχει κάποιες διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή, επομένως οι χρήστες θα πρέπει πάντα να συμβουλεύονται το ένθετο φύλλο οδηγιών που περιέχεται στη συσκευασία, καθώς και τις συμβουλές του φαρμακοποιού τους.

Μηχανισμός δράσης: Η εντεκαβίρη, αφού μεταβολιστεί στην ενεργή τριφωσφορική μορφή της, αναστέλλει την πολυμεράση του HBV, μπλοκάροντας την αντιγραφή του ιικού DNA.

Χημική δομή: Η εντεκαβίρη είναι ένα συνθετικό ανάλογο του φυσικού νουκλεοσιδίου γουανοσίνη.

Θεραπευτική κατηγορία: Η εντεκαβίρη ανήκει στα αντι-ιικά φάρμακα άμεσης δράσης και ειδικότερα στους νουκλεοσιδικούς αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης.

Στις ακόλουθες παραγράφους, θα αναλύσουμε διεξοδικά σχετικά ερευνητικά δεδομένα από βασικά ιατρικά περιοδικά και μελέτες που αφορούν την κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της εντεκαβίρης στη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β.

Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση

• Κωδικός ATC: J05AF10
• Τίτλος: Entecavir
• Κατηγοριοποίηση: J Φάρμακα κατά των λοιμώξεων για συστηματική χορήγηση → J05 Αντι-ιικά συστηματικής χορήγησης → J05A Αμέσως δρώντα αντι-ιικά → J05AF Νουκλεοσιδικοί και νουκλεοτιδικοί αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης

Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης

Το BARACLUDE διατίθεται με τους ακόλουθους τρόπους και περιορισμούς:

• Θετικός κατάλογος: Περιλαμβάνεται στον θετικό κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
• Μόνο για νοσοκομειακή χρήση: Η έναρξη της θεραπείας γίνεται σε νοσοκομείο και μπορεί να συνεχιστεί κατ’ οίκον βάσει ιατρικής βεβαίωσης.
• Φάρμακο υψηλού κόστους: Το BARACLUDE ανήκει στα φάρμακα υψηλού κόστους του Ν.3816/2010.
• Κεντρική άδεια: Έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην Ε.Ε. μέσω κεντρικής διαδικασίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση από τους Choi et al., η εντεκαβίρη παρουσιάζει παρόμοια αποτελεσματικότητα με την τενοφοβίρη ως προς τη μείωση του κινδύνου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος σε ασθενείς με χρόνια HBV λοίμωξη (“Effects of tenofovir vs entecavir on risk of hepatocellular carcinoma in patients with chronic HBV infection: a systematic review and meta-analysis”). Μια άλλη μετα-ανάλυση από τους Tseng et al. κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα (“Hepatocellular carcinoma incidence with tenofovir versus entecavir in chronic hepatitis B: a systematic review and meta-analysis”).

Επιπλέον, μια μακροχρόνια μελέτη πραγματικών δεδομένων από τους Lam et al. έδειξε ότι η εντεκαβίρη πετυχαίνει παρατεταμένη ιολογική καταστολή, βελτίωση βιοχημικών δεικτών και μείωση των επιπέδων HBsAg και HBcrAg σε ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα Β που έλαβαν θεραπεία επί 7 χρόνια (“Seven-year treatment outcome of entecavir in a real-world cohort: effects on clinical parameters, HBsAg and HBcrAg levels”).

Συνοψίζοντας, το BARACLUDE με δραστική ουσία την εντεκαβίρη αποτελεί μια αποτελεσματική, μακροχρόνια θεραπευτική επιλογή για τη χρόνια ηπατίτιδα Β, με ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας. Ωστόσο, η επιλογή του κατάλληλου αντι-ιικού παράγοντα πρέπει να εξατομικεύεται με βάση τα κλινικά χαρακτηριστικά του ασθενούς και να γίνεται πάντα υπό την επίβλεψη έμπειρου ηπατολόγου.

 

Οδηγίες Χρήσης/Ενδείξεις για το BARACLUDE

Το BARACLUDE ενδείκνυται για τη θεραπεία της χρόνιας λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV) σε ενήλικες με:

• Αντιρροπούμενη ηπατική νόσο και ενδείξεις ενεργού ιικής αντιγραφής
• Μη αντιρροπούμενη ηπατική νόσο

Η απόφαση για έναρξη της θεραπείας βασίζεται στα ακόλουθα:

• Επίπεδα HBV DNA ορού
• Ιστολογικά ευρήματα ήπατος
• Βιοχημικούς δείκτες ηπατικής λειτουργίας
• Προηγούμενη ανταπόκριση σε θεραπεία
• Ηπατική κατάσταση (αντιρροπούμενη ή μη αντιρροπούμενη)

Το BARACLUDE πρέπει να λαμβάνεται από το στόμα, με ή χωρίς τροφή, την ίδια ώρα κάθε ημέρα. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από την ανταπόκριση του ασθενούς και τη βαρύτητα της ηπατικής νόσου.

Παρενέργειες

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες του BARACLUDE περιλαμβάνουν:

• Κεφαλαλγία
• Κόπωση
• Ζάλη
• Ναυτία
• Διάρροια

Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστούν:

• Εξάνθημα
• Κνησμός
• Αρθραλγία
• Μυαλγία

 

Προειδοποιήσεις

• Ηλικιωμένοι: Απαιτείται προσαρμογή της δόσης σε ασθενείς άνω των 65 ετών λόγω πιθανής νεφρικής δυσλειτουργίας.
• Παιδιά: Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα σε παιδιά δεν έχει τεκμηριωθεί.
• Έγκυες: Η χρήση στην εγκυμοσύνη συνιστάται μόνο εάν το όφελος υπερτερεί των κινδύνων. Συνιστάται αποφυγή του θηλασμού.

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Αντενδείκνυται σε ασθενείς με:

• Υπερευαισθησία στην εντεκαβίρη ή σε κάποιο έκδοχο
• Συγχορήγηση με φάρμακα που αλληλεπιδρούν με την εντεκαβίρη

Συνιστάται προσοχή σε ασθενείς με:

• Ιστορικό νεφρικής δυσλειτουργίας
• Συν-λοίμωξη με άλλους ηπατοτρόπους ιούς (π.χ. HCV, HDV)
• Μεταμόσχευση ήπατος

Αλληλεπιδράσεις

• Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:
  • Η εντεκαβίρη είναι υπόστρωμα της OAT1/3, έτσι φάρμακα που επηρεάζουν τη δραστικότητα αυτών των μεταφορέων μπορεί να μεταβάλλουν τα επίπεδα της εντεκαβίρης.
  • Δεν συνιστάται η συγχορήγηση με νεφροτοξικά φάρμακα.
• Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:
  • Η τροφή δεν επηρεάζει την απορρόφηση της εντεκαβίρης.

Υπερδοσολογία

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, ο ασθενής πρέπει να παρακολουθείται για σημεία τοξικότητας και να εφαρμόζεται συμπτωματική θεραπεία. Λόγω του υψηλού ποσοστού σύνδεσης με τις πρωτεΐνες και της ελάχιστης νεφρικής απέκκρισης, δεν αναμένεται σημαντική απομάκρυνση της εντεκαβίρης με αιμοδιύλιση ή περιτοναϊκή κάθαρση.

Δοσολογία και χορήγηση

• Αντιρροπούμενη ηπατική νόσος: 0,5 mg εφάπαξ ημερησίως
• Μη αντιρροπούμενη ηπατική νόσος: 1 mg εφάπαξ ημερησίως
• Προσαρμογή σε νεφρική δυσλειτουργία βάσει κάθαρσης κρεατινίνης

Εάν παραλειφθεί μια δόση, πρέπει να ληφθεί το συντομότερο δυνατό και η επόμενη δόση τη συνηθισμένη ώρα. Δεν πρέπει να λαμβάνεται διπλή δόση.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στην εντεκαβίρη (BARACLUDE) είναι σπάνια σε ασθενείς που δεν έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία με νουκλεοσιδικά ανάλογα. Ωστόσο, σε ασθενείς με ιστορικό αντοχής στη λαμιβουδίνη, ο κίνδυνος εμφάνισης ανθεκτικότητας στην εντεκαβίρη είναι υψηλότερος. Η ανθεκτικότητα σχετίζεται με υποκαταστάσεις στην περιοχή YMDD της HBV πολυμεράσης, ιδίως τις rtM204V/I ± rtL180M.

Σε προκλινικές μελέτες, η εντεκαβίρη δεν παρουσίασε ενδείξεις γονοτοξικότητας ή καρκινογένεσης. Έχει επιδείξει νεφροτοξικότητα σε υψηλές δόσεις σε πειραματόζωα, αλλά σε κλινικά σχετικές δόσεις η νεφρική ασφάλεια είναι καλή. Η κύρια οδός απέκκρισης είναι ο νεφρός, με το 62-73% της δόσης να ανευρίσκεται αμετάβλητη στα ούρα.

Η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της εντεκαβίρης έχει αξιολογηθεί σε πολλές κλινικές μελέτες. Σε ασθενείς HBeAg-θετικούς και HBeAg-αρνητικούς ασθενείς, η εντεκαβίρη πέτυχε ιστολογική βελτίωση και καταστολή του ιικού φορτίου, με 1 mg και 0,5 mg ημερησίως αντίστοιχα, στις 48 εβδομάδες (Chang et al., 2006; Lai et al., 2006). Η μακροχρόνια καταστολή της ιαιμίας διατηρήθηκε έως και 5 έτη σε μια μελέτη επέκτασης (Tenney et al., 2009).

Μετεγκριτικά δεδομένα από μελέτες πραγματικής ζωής επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της εντεκαβίρης. Σε μία μακροχρόνια μελέτη κοόρτης, οι Lam et al. ανέφεραν παρατεταμένη ιολογική καταστολή, βελτίωση βιοχημικών δεικτών και μείωση των επιπέδων HBsAg και HBcrAg σε ασθενείς που έλαβαν εντεκαβίρη για 7 χρόνια.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν σε κλινικές δοκιμές ήταν κεφαλαλγία, κόπωση και ναυτία. Σπανιότερες αλλά δυνητικά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν γαλακτική οξέωση, σοβαρή ηπατομεγαλία με στεάτωση και εκδηλώσεις απόσυρσης. Η φαρμακοεπαγρύπνηση είναι απαραίτητη για την έγκαιρη ανίχνευση και διαχείριση τυχόν απροσδόκητων ανεπιθύμητων ενεργειών.

Από φαρμακοκινητικής άποψης, η εντεκαβίρη έχει βιοδιαθεσιμότητα 100%, δεν επηρεάζεται σημαντικά από την τροφή και δεν υφίσταται σημαντικό ηπατικό μεταβολισμό. Η δέσμευση στις πρωτεΐνες είναι 13% και ο χρόνος ημίσειας ζωής κυμαίνεται από 128 έως 149 ώρες, επιτρέποντας την άπαξ ημερησίως δόση. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία, καθώς η νεφρική απέκκριση είναι ο κύριος μηχανισμός κάθαρσης.

 

Αποτελεσματικότητα

Η αποτελεσματικότητα της εντεκαβίρης (BARACLUDE) στη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β έχει αποδειχθεί σε πολλές κλινικές μελέτες. Σε μια τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή μελέτη φάσης ΙΙΙ, η εντεκαβίρη πέτυχε σημαντικά υψηλότερα ποσοστά ιστολογικής βελτίωσης (72% έναντι 62%), ιολογικής καταστολής (67% έναντι 36%) και ομαλοποίησης της ALT (68% έναντι 60%) σε σχέση με τη λαμιβουδίνη στις 48 εβδομάδες σε HBeAg-θετικούς ασθενείς (Chang et al., 2006). Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν σε HBeAg-αρνητικούς ασθενείς (Lai et al., 2006). Η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα της εντεκαβίρης διατηρήθηκε έως και 5 έτη στις μελέτες επέκτασης (Tenney et al., 2009).

Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν συγκρίνει την εντεκαβίρη με άλλους αντι-ιικούς παράγοντες. Σε μια πρόσφατη μετα-ανάλυση, οι Choi et al. διαπίστωσαν ότι η εντεκαβίρη και η τενοφοβίρη είχαν παρόμοια αποτελεσματικότητα ως προς τη μείωση του κινδύνου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος σε ασθενείς με χρόνια HBV λοίμωξη. Ομοίως, μια άλλη μετα-ανάλυση από τους Tseng et al. έδειξε συγκρίσιμη επίδραση των δύο φαρμάκων στην επίπτωση του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος.

Οι τρέχουσες ερευνητικές προσπάθειες εστιάζουν στη βελτιστοποίηση των θεραπευτικών αλγορίθμων με εντεκαβίρη, ιδίως σε ειδικούς πληθυσμούς όπως ασθενείς με μη αντιρροπούμενη κίρρωση, συν-λοίμωξη με HIV και έγκυες. Η ανάπτυξη στρατηγικών για την πρόληψη ή την καθυστέρηση της ανάπτυξης αντοχής, όπως η προσθήκη ή η στροφή σε τενοφοβίρη, αποτελεί επίσης ενεργό πεδίο έρευνας. Μελλοντικά, ο συνδυασμός εντεκαβίρης με νεότερους παράγοντες όπως οι αγωνιστές της ιντερφερόνης λ ή οι αναστολείς εισόδου του HBV μπορεί να προσφέρει συνεργική δράση και υψηλότερα ποσοστά λειτουργικής ίασης.

Παρά την αποτελεσματικότητα της εντεκαβίρης, η επίτευξη HBsAg ορομετατροπής – ο απώτερος στόχος της θεραπείας – παραμένει δύσκολη. Οι πρόσφατες μελέτες επικεντρώνονται στην αναγνώριση προγνωστικών βιοδεικτών για την ανταπόκριση και τη βελτιστοποίηση της διάρκειας της θεραπείας. Για παράδειγμα, μια ταχεία μείωση των επιπέδων HBsAg και HBcrAg κατά τη διάρκεια της θεραπείας με εντεκαβίρη μπορεί να προβλέψει υψηλότερα ποσοστά HBeAg ορομετατροπής και μεγαλύτερη πιθανότητα διακοπής της θεραπείας (Lam et al., 2017). Η ενσωμάτωση αυτών των βιοδεικτών στην κλινική πρακτική θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις στο μέλλον.

 

Περιληπτικά

Η εντεκαβίρη (φάρμακο BARACLUDE) είναι ένα αντι-ιικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β σε ενήλικες. Αναστέλλει την αντιγραφή του ιού HBV και έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην επίτευξη ιστολογικής βελτίωσης, ιολογικής καταστολής και ομαλοποίησης των ηπατικών ενζύμων. Η εντεκαβίρη είναι γενικά καλά ανεκτή, με συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες την κεφαλαλγία, την κόπωση και τη ναυτία. Σπάνιες αλλά σοβαρές παρενέργειες περιλαμβάνουν τη γαλακτική οξέωση και την ηπατική στεάτωση. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία και προηγούμενη έκθεση σε νουκλεοσιδικά ανάλογα λόγω του κινδύνου ανάπτυξης αντοχής. Η μακροχρόνια θεραπεία με εντεκαβίρη μπορεί να επιτύχει παρατεταμένη ιολογική καταστολή και να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών της HBV λοίμωξης, αλλά η επίτευξη λειτουργικής ίασης παραμένει δύσκολη. Απαιτείται στενή παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας, της ιικής κατάστασης και της συμμόρφωσης του ασθενούς για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων.

farmakologia.gr

 

Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στην ανάλυση των δραστικών ουσιών. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε ρητά την αυτοχορήγηση. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια στις πληροφορίες αλλά δεν παρέχεται κάποια εγγύηση. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση των πληροφοριών του παρόντος άρθρου.

Βιβλιογραφία

• Choi, W. M., Choi, J., & Lim, Y. S. “Effects of tenofovir vs entecavir on risk of hepatocellular carcinoma in patients with chronic HBV infection: a systematic review and meta-analysis.” Clinical Gastroenterology and Hepatology (2021). sciencedirect.com
• Lam, Y. F., Seto, W. K., Wong, D., Cheung, K. S., et al. “Seven-year treatment outcome of entecavir in a real-world cohort: effects on clinical parameters, HBsAg and HBcrAg levels.” Clinical and Translational Gastroenterology 8.10 (2017): e125. journals.lww.com
• Tseng, C. H., Hsu, Y. C., Chen, T. H., Ji, F., Chen, I. S., et al. “Hepatocellular carcinoma incidence with tenofovir versus entecavir in chronic hepatitis B: a systematic review and meta-analysis.” The Lancet Gastroenterology & Hepatology 5.12 (2020): 1039-1052. thelancet.com