Τι είναι η Κλοπιδογρέλη (Clopidogrel);
Η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) είναι ένα αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο που ανήκει στην ομάδα των αναστολέων της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων. Πρόκειται για ένα προφάρμακο, το οποίο πρέπει να μεταβολιστεί στον οργανισμό από τα ένζυμα του κυτοχρώματος P450 (CYP450), και συγκεκριμένα από το CYP2C19, για να παραχθεί ο ενεργός μεταβολίτης που αναστέλλει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων. Η κλοπιδογρέλη κυκλοφορεί με πολλές εμπορικές ονομασίες σε διάφορα μέρη του κόσμου. Χημικά, η κλοπιδογρέλη έχει μοριακό τύπο C₁₆H₁₆ClNO₂S και μοριακή μάζα 321,822 g/mol. Από θεραπευτική άποψη, η κλοπιδογρέλη κατατάσσεται στην κατηγορία B01AC04 της Ανατομικής/Θεραπευτικής/Χημικής (ATC) ταξινόμησης, που αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν το αίμα και τα αιμοποιητικά όργανα, και συγκεκριμένα τους αντιθρομβωτικούς παράγοντες. Ο μηχανισμός δράσης της κλοπιδογρέλης βασίζεται στην αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων μέσω της εκλεκτικής και μη αναστρέψιμης δέσμευσης του ενεργού μεταβολίτη της στους υποδοχείς P2Y12 της αδενοσινοδιφωσφορικής οξείδωσης (ADP) στα αιμοπετάλια, εμποδίζοντας έτσι τη συσσώρευσή τους και τον σχηματισμό θρόμβων.
Ενδείξεις για την Κλοπιδογρέλη
Η κλοπιδογρέλη χρησιμοποιείται για την πρόληψη αθηροθρομβωτικών επεισοδίων σε ενήλικες ασθενείς με:
- Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ασταθή στηθάγχη ή έμφραγμα του μυοκαρδίου)
- Ιστορικό πρόσφατου εμφράγματος του μυοκαρδίου
- Ιστορικό πρόσφατου ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου
- Διαγνωσμένη περιφερική αρτηριακή νόσο
- Κολπική μαρμαρυγή όταν η θεραπεία με ανταγωνιστές της βιταμίνης K δεν είναι κατάλληλη
Επίσης, χρησιμοποιείται ως μέρος της διπλής αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας (συνήθως σε συνδυασμό με ασπιρίνη) μετά από:
- Διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση (PCI) με τοποθέτηση stent
- Οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο ήπιας έως μέτριας βαρύτητας
Προφυλάξεις
Η κλοπιδογρέλη πρέπει να χορηγείται με προσοχή σε ασθενείς με:
- Αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας (π.χ. λόγω τραύματος, χειρουργικής επέμβασης ή άλλων παθολογικών καταστάσεων)
- Ηπατική δυσλειτουργία
- Νεφρική δυσλειτουργία
- Ιστορικό αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου
- Γενετικοί πολυμορφισμοί του ενζύμου CYP2C19 που επηρεάζουν τον μεταβολισμό της κλοπιδογρέλης
Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους για την Κλοπιδογρέλη
- Ηλικιωμένοι: Δεν απαιτείται προσαρμογή της δοσολογίας βάσει της ηλικίας, αλλά χρειάζεται προσοχή λόγω πιθανού αυξημένου κινδύνου αιμορραγίας.
- Παιδιά και έφηβοι: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης σε άτομα ηλικίας κάτω των 18 ετών δεν έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς.
- Εγκυμοσύνη και θηλασμός: Η χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συνιστάται εκτός εάν είναι σαφώς απαραίτητη. Δεν συνιστάται ο θηλασμός κατά τη διάρκεια της θεραπείας με κλοπιδογρέλη.
Παρενέργειες
Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες της κλοπιδογρέλης περιλαμβάνουν:
- Αιμορραγικές επιπλοκές: μώλωπες, επίσταξη, αιματουρία, γαστρεντερική αιμορραγία
- Γαστρεντερικές διαταραχές: δυσπεψία, κοιλιακό άλγος, διάρροια
- Δερματικές αντιδράσεις: εξάνθημα, κνησμός
- Κεφαλαλγία
- Ζάλη
Λιγότερο συχνές αλλά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες:
- Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα
- Ουδετεροπενία
- Αναφυλακτικές αντιδράσεις
- Διάμεση πνευμονοπάθεια
- Ηπατίτιδα
Δοσολογία και χορήγηση
Η συνήθης δοσολογία της κλοπιδογρέλης (Clopidogrel) είναι:
- Συντήρηση: 75 mg μία φορά την ημέρα, λαμβανόμενη με ή χωρίς τροφή
- Δόση φόρτισης (σε οξύ στεφανιαίο σύνδρομο ή μετά από PCI): 300-600 mg εφάπαξ, ακολουθούμενη από 75 mg ημερησίως
- Διάρκεια θεραπείας: εξαρτάται από την κλινική κατάσταση και κυμαίνεται από 14 ημέρες έως χρόνια θεραπεία
Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση Κλοπιδογρέλης;
- Αν παραλείψετε μια δόση και θυμηθείτε την ίδια ημέρα, πάρτε τη δόση αμέσως.
- Αν έχει περάσει ολόκληρη η ημέρα, πάρτε την κανονική δόση την επόμενη ημέρα.
- Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε.
Υπερδοσολογία
Η υπερδοσολογία κλοπιδογρέλης μπορεί να οδηγήσει σε:
- Παρατεταμένο χρόνο αιμορραγίας
- Αιμορραγικές επιπλοκές
Σε περίπτωση υπερδοσολογίας:
- Απαιτείται άμεση ιατρική φροντίδα
- Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο, αλλά η μετάγγιση αιμοπεταλίων μπορεί να αντιστρέψει τις αιμορραγικές επιπλοκές
Αλληλεπιδράσεις
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου
- Αντιπηκτικά (π.χ. βαρφαρίνη): αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ): αυξημένος κίνδυνος γαστρεντερικής αιμορραγίας
- Αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (PPI): μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης λόγω αναστολής του CYP2C19
- Ισχυροί αναστολείς του CYP2C19 (π.χ. φλουοξετίνη, φλουβοξαμίνη): μειώνουν τη μετατροπή της κλοπιδογρέλης στον ενεργό μεταβολίτη της
- Ασπιρίνη: συχνά συγχορηγείται σκόπιμα, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής
- Γκρέιπφρουτ και χυμός γκρέιπφρουτ: μπορεί να επηρεάσει τον μεταβολισμό της κλοπιδογρέλης
- Φυτικά συμπληρώματα με αντιαιμοπεταλιακές ιδιότητες (π.χ. σκόρδο, ginkgo biloba): μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας
- Αλκοόλ: η υπερβολική κατανάλωση αυξάνει τον κίνδυνο γαστρεντερικής αιμορραγίας
Φύλαξη φαρμάκου
- Φυλάσσετε σε θερμοκρασία δωματίου (15-30°C)
- Προστατέψτε από το φως και την υγρασία
- Κρατήστε το φάρμακο μακριά από παιδιά
- Μη χρησιμοποιείτε το φάρμακο μετά την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στη συσκευασία
Ανάλυση Δραστικής Ουσίας
Η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) ανήκει στην οικογένεια των θειενοπυριδινών και αποτελεί τη δεύτερη γενιά αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων αυτής της κατηγορίας. Η χημική της δομή περιλαμβάνει έναν δακτύλιο θειοφαινίου συνδεδεμένο με πυριδινικό δακτύλιο, που προσδίδει στο μόριο τις φαρμακοκινητικές του ιδιότητες. Η κλοπιδογρέλη είναι λιπόφιλη, γεγονός που βελτιώνει τη βιοδιαθεσιμότητά της. Μετά την απορρόφηση, υφίσταται εκτεταμένο μεταβολισμό πρώτης διόδου στο ήπαρ μέσω διαδοχικών οξειδωτικών και υδρολυτικών σταδίων. Μόνο περίπου το 15% του προφαρμάκου μετατρέπεται στον ενεργό μεταβολίτη μέσω του CYP2C19, ενώ το υπόλοιπο 85% μετατρέπεται σε ανενεργό καρβοξυλικό οξύ. Ο ενεργός μεταβολίτης συνδέεται μη αναστρέψιμα με τον υποδοχέα P2Y12 των αιμοπεταλίων μέσω δισουλφιδικών δεσμών, εμποδίζοντας έτσι τη σύνδεση του ADP και αναστέλλοντας την ενεργοποίηση και συσσώρευση των αιμοπεταλίων καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους (7-10 ημέρες).
Αποτελεσματικότητα
Η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της σε πολλαπλές κλινικές δοκιμές για την πρόληψη αθηροθρομβωτικών συμβάντων. Σε αναλύσεις των δεδομένων των τελευταίων ετών φάνηκε ότι η κλοπιδογρέλη υπερτερεί έναντι της ασπιρίνης στη μείωση του συνδυασμένου τελικού σημείου εμφράγματος του μυοκαρδίου, ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και αγγειακού θανάτου. Η αποτελεσματικότητά της είναι ιδιαίτερα εμφανής σε υποομάδες ασθενών υψηλού κινδύνου, όπως εκείνοι με προηγούμενο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Στην περιφερική αρτηριακή νόσο, η κλοπιδογρέλη μειώνει τον κίνδυνο αγγειακών συμβάντων κατά περίπου 24% σε σύγκριση με την ασπιρίνη. Στους ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, η προσθήκη κλοπιδογρέλης στην καθιερωμένη θεραπεία μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου, μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες
Η γενετική ποικιλομορφία του CYP2C19 επηρεάζει σημαντικά την απόκριση στην κλοπιδογρέλη. Περίπου το 25-30% του γενικού πληθυσμού φέρει αλληλόμορφα με μειωμένη λειτουργία που οδηγούν σε μειωμένη μετατροπή της κλοπιδογρέλης στον ενεργό μεταβολίτη της. Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται ως ενδιάμεσοι ή φτωχοί μεταβολιστές και παρουσιάζουν μειωμένη αντιαιμοπεταλιακή απόκριση, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο αθηροθρομβωτικών συμβάντων. Η σύγχρονη έρευνα διερευνά τη σχέση μεταξύ των γονοτύπων CYP2C19 και της αποτελεσματικότητας της κλοπιδογρέλης (Clopidogrel) σε ασθενείς με ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αναδεικνύοντας τη σημασία της φαρμακογενετικής στην εξατομίκευση της αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας.
Ανάπτυξη ανθεκτικότητας
Η αντίσταση στην κλοπιδογρέλη αποτελεί κλινικά σημαντικό φαινόμενο που επηρεάζει περίπου το 5-30% των ασθενών. Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται περιλαμβάνουν:
- Γενετικούς παράγοντες (πολυμορφισμοί CYP2C19)
- Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων (ιδιαίτερα με αναστολείς της αντλίας πρωτονίων)
- Κλινικούς παράγοντες (διαβήτης, παχυσαρκία, νεφρική ανεπάρκεια)
- Κυτταρικούς μηχανισμούς (αυξημένη παραγωγή αιμοπεταλίων, εναλλακτικά μονοπάτια ενεργοποίησης)
Η αντίσταση στην κλοπιδογρέλη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων, ιδιαίτερα σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση.
Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες
Οι προκλινικές μελέτες της κλοπιδογρέλης (Clopidogrel) σε πειραματικά μοντέλα κατέδειξαν την αντιθρομβωτική της δράση χωρίς παράταση του χρόνου αιμορραγίας σε κλινικά σημαντικό βαθμό. Στις κλινικές μελέτες φάσης Ι, η κλοπιδογρέλη έδειξε δοσοεξαρτώμενη αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων με ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας. Οι μελέτες φάσης ΙΙ τεκμηρίωσαν την αποτελεσματικότητα της δόσης των 75 mg ημερησίως. Η δοκιμή CAPRIE (Clopidogrel versus Aspirin in Patients at Risk of Ischemic Events) ήταν η πρώτη μεγάλη μελέτη φάσης ΙΙΙ που έδειξε την υπεροχή της κλοπιδογρέλης έναντι της ασπιρίνης στην πρόληψη αθηροθρομβωτικών συμβάντων σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.
Μετεγκριτικές μελέτες, Φαρμακοεπαγρύπνηση και Φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά
Οι μετεγκριτικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας της κλοπιδογρέλης και έχουν διερευνήσει περαιτέρω τις αλληλεπιδράσεις της με άλλα φάρμακα. Τα συστήματα φαρμακοεπαγρύπνησης έχουν εντοπίσει σπάνιες αλλά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως η θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα και η αναφυλαξία. Φαρμακοκινητικά, η κλοπιδογρέλη απορροφάται ταχέως μετά την από του στόματος χορήγηση, με βιοδιαθεσιμότητα περίπου 50%. Η μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα επιτυγχάνεται σε 30-60 λεπτά. Ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι περίπου 6 ώρες για το προφάρμακο και 8 ώρες για τον κύριο κυκλοφορούντα μεταβολίτη (ανενεργό). Η αποβολή γίνεται κατά 50% μέσω των νεφρών και 46% μέσω της χολής.
Συγκριτική αποτελεσματικότητα
Συγκριτικά με άλλα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, η κλοπιδογρέλη παρουσιάζει διαφορετικό προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας. Συγκρινόμενη με την ασπιρίνη, προσφέρει μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου αθηροθρομβωτικών συμβάντων με παρόμοιο κίνδυνο αιμορραγίας. Σε σύγκριση με τις νεότερες θειενοπυριδίνες όπως η πρασουγρέλη, η κλοπιδογρέλη έχει μικρότερη αντιαιμοπεταλιακή δράση αλλά και μικρότερο κίνδυνο αιμορραγικών επιπλοκών. Σε σχέση με τα μη θειενοπυριδινικά αντιαιμοπεταλιακά όπως η τικαγρελόρη, η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) έχει βραδύτερη έναρξη δράσης και μικρότερο βαθμό αναστολής των αιμοπεταλίων.
Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις
Οι συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης σε διάφορα κλινικά πλαίσια. Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση έδειξε ότι η κλοπιδογρέλη μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων σε ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Άλλες μετα-αναλύσεις έχουν διερευνήσει την αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης σε συγκεκριμένους πληθυσμούς, όπως ασθενείς με περιφερική αρτηριακή νόσο, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και κολπική μαρμαρυγή.
Τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις και μελλοντικές προοπτικές
Οι τρέχουσες ερευνητικές προσπάθειες επικεντρώνονται στη βελτιστοποίηση της χρήσης της κλοπιδογρέλης μέσω της φαρμακογενωμικής. Η ανάπτυξη εύχρηστων και οικονομικά αποδοτικών δοκιμασιών για τον προσδιορισμό των γονοτύπων CYP2C19 θα επιτρέψει την εξατομίκευση της αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας. Επιπλέον, διερευνώνται στρατηγικές για την αντιμετώπιση της αντίστασης στην κλοπιδογρέλη, όπως η προσαρμογή της δόσης, η χρήση εναλλακτικών αντιαιμοπεταλιακών παραγόντων ή συνδυαστικών θεραπειών. Ερευνάται επίσης η βέλτιστη διάρκεια της διπλής αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας σε διάφορες κλινικές καταστάσεις, με στόχο την εξισορρόπηση του ισχαιμικού και αιμορραγικού κινδύνου.
Ιστορία του φαρμάκου
Η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980 από την εταιρεία Sanofi ως μια βελτιωμένη εκδοχή της τικλοπιδίνης, του πρώτου αναστολέα του υποδοχέα P2Y12 των αιμοπεταλίων. Η κλοπιδογρέλη πήρε έγκριση από τον FDA το 1997 και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων το 1998 με την εμπορική ονομασία Plavix. Αποτέλεσε ένα από τα φάρμακα με τις υψηλότερες πωλήσεις παγκοσμίως πριν χάσει την πατέντα του το 2012. Στην Ελλάδα, η κλοπιδογρέλη συνταγογραφείται ευρέως σε ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, ιδιαίτερα μετά από οξύ στεφανιαίο σύνδρομο ή τοποθέτηση στεφανιαίου stent. Ο ελληνικός πληθυσμός παρουσιάζει παρόμοια γενετική ποικιλομορφία του CYP2C19 με άλλους ευρωπαϊκούς πληθυσμούς, επηρεάζοντας την ανταπόκριση στη θεραπεία.
Συνοπτικά για την Κλοπιδογρέλη
Η κλοπιδογρέλη (φάρμακο Clopidogrel) αποτελεί σημαντικό αντιαιμοπεταλιακό παράγοντα στην αντιμετώπιση αθηροθρομβωτικών διαταραχών. Ενδείκνυται για τη δευτερογενή πρόληψη αθηροθρομβωτικών επεισοδίων σε ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος μυοκαρδίου, ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου ή εγκατεστημένης περιφερικής αρτηριακής νόσου. Αντενδείκνυται σε περιπτώσεις σοβαρής ηπατικής ανεπάρκειας, ενεργού παθολογικής αιμορραγίας και υπερευαισθησίας στη δραστική ουσία. Απαιτείται προσοχή σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας, συγχορήγηση αντιπηκτικών και πρόσφατη χειρουργική επέμβαση. Οι κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν αιμορραγικές εκδηλώσεις, γαστρεντερικές διαταραχές και δερματικές αντιδράσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μην παίρνετε ποτέ φάρμακα χωρίς να συμβουλευτείτε γιατρό. Διαβάζετε πάντα το φύλλο οδηγιών του φαρμάκου. Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην συγκεκριμένη δραστική ουσία και δεν αντικαθιστά τις οδηγίες του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας.
Συχνές Ερωτήσεις
Τι είναι η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) και πώς δρα στον οργανισμό;
Η κλοπιδογρέλη είναι ένα αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο που εμποδίζει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων. Λειτουργεί αναστέλλοντας τη σύνδεση του ADP στους υποδοχείς P2Y12 των αιμοπεταλίων, παρεμποδίζοντας την ενεργοποίησή τους. Πρόκειται για προφάρμακο που απαιτεί ηπατικό μεταβολισμό για την παραγωγή του ενεργού μεταβολίτη. Συμβουλευτείτε πάντα τον ιατρό σας πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία.
Ποιες είναι οι κύριες ενδείξεις για τη χορήγηση κλοπιδογρέλης (Clopidogrel);
Η κλοπιδογρέλη χορηγείται κυρίως για την πρόληψη αθηροθρομβωτικών επεισοδίων σε ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος μυοκαρδίου, ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου ή εγκατεστημένης περιφερικής αρτηριακής νόσου. Επίσης, χρησιμοποιείται σε ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και μετά από διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση με τοποθέτηση stent. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού σας.
Πώς επηρεάζουν οι γενετικοί παράγοντες την αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης;
Οι γενετικοί πολυμορφισμοί του ενζύμου CYP2C19 επηρεάζουν σημαντικά την ανταπόκριση στην κλοπιδογρέλη. Περίπου 25-30% του πληθυσμού φέρει παραλλαγές που μειώνουν τη μετατροπή της σε ενεργό μεταβολίτη, οδηγώντας σε μειωμένη αντιαιμοπεταλιακή δράση και πιθανώς αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων. Ο ιατρός σας μπορεί να προτείνει γενετικό έλεγχο ή εναλλακτική θεραπεία εάν κριθεί απαραίτητο.
Ποιες είναι οι κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου κλοπιδογρέλη (Clopidogrel);
Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες της κλοπιδογρέλης περιλαμβάνουν αιμορραγικές εκδηλώσεις (μώλωπες, επίσταξη, γαστρεντερική αιμορραγία), γαστρεντερικές διαταραχές (δυσπεψία, κοιλιακό άλγος), δερματικές αντιδράσεις και κεφαλαλγία. Σπανιότερα παρατηρούνται σοβαρότερες επιπλοκές όπως θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα και αναφυλακτικές αντιδράσεις. Επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας εάν εμφανίσετε συμπτώματα.
Πώς χορηγείται η κλοπιδογρέλη και ποια είναι η συνήθης δοσολογία της;
Η κλοπιδογρέλη χορηγείται συνήθως σε δόση 75 mg μία φορά ημερησίως, με ή χωρίς τροφή. Σε οξέα στεφανιαία σύνδρομα ή μετά από διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση, μπορεί να χορηγηθεί αρχική δόση φόρτισης 300-600 mg. Η διάρκεια της θεραπείας ποικίλλει ανάλογα με την ένδειξη και μπορεί να κυμαίνεται από λίγες εβδομάδες έως μακροχρόνια θεραπεία. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του ιατρού σας.
Με ποια φάρμακα πρέπει να αποφεύγεται η συγχορήγηση κλοπιδογρέλης;
Η κλοπιδογρέλη πρέπει να χορηγείται με προσοχή όταν συνδυάζεται με αντιπηκτικά, ΜΣΑΦ και άλλα αντιαιμοπεταλιακά λόγω αυξημένου κινδύνου αιμορραγίας. Ορισμένοι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (ιδιαίτερα η ομεπραζόλη) μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητά της. Ισχυροί αναστολείς του CYP2C19 επηρεάζουν επίσης τη μετατροπή της στον ενεργό μεταβολίτη. Ενημερώστε τον ιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε.
Πώς διαφέρει η κλοπιδογρέλη (Clopidogrel) από άλλα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα;
Η κλοπιδογρέλη, σε σύγκριση με την ασπιρίνη, προσφέρει ελαφρώς μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου αθηροθρομβωτικών συμβάντων με παρόμοιο προφίλ αιμορραγίας. Έναντι των νεότερων αντιαιμοπεταλιακών όπως η πρασουγρέλη και η τικαγρελόρη, έχει μικρότερη αντιαιμοπεταλιακή δράση αλλά και μικρότερο κίνδυνο αιμορραγικών επιπλοκών. Η επιλογή του κατάλληλου αντιαιμοπεταλιακού πρέπει να γίνεται από τον ιατρό σας με βάση το ατομικό σας προφίλ κινδύνου.
Βιβλιογραφία
- Akkaif, M.A., Daud, N.A.A., Sha’aban, A., Ng, M.L. et al. (2021). The role of genetic polymorphism and other factors on clopidogrel resistance (CR) in an Asian population with coronary heart disease (CHD). Molecules, 26(7), 1987.
- Cárdenas, B.O., Román, G., Grau, E.N., Simonetti, S. (2025). Study of clopidogrel and clonidine interactions for cardiovascular formulations: progress from DFT modeling. Nanoscale Advances.
- Chen, H.S., Cui, Y., Wang, X.H., Ma, Y.T., Han, J. et al. (2024). Clopidogrel plus aspirin vs aspirin alone in patients with acute mild to moderate stroke: the ATAMIS randomized clinical trial. JAMA Neurology.
- Choi, K.H., Park, Y.H., Lee, J.Y., Jeong, J.O., Kim, C.J., Yun, K.H. et al. (2025). Efficacy and safety of clopidogrel versus aspirin monotherapy in patients at high risk of subsequent cardiovascular event after percutaneous coronary intervention. The Lancet.
- Gitto, M., Sartori, S., Vogel, B., Leone, P.P., Smith, K. et al. (2025). Potent P2Y12 Inhibitors vs Clopidogrel in Cancer Patients Undergoing Percutaneous Coronary Intervention. Canadian Journal of Cardiology.
- Jung, Y.H., Song, T.J., Kim, J., Park, H.K., Han, S.W. et al. (2025). Cytochrome P450 2C19 Genotypes and Clopidogrel in Patients With Ischemic Stroke: A Nonrandomized Clinical Trial. JAMA Network Open.
- Lee, C.R., Luzum, J.A., Sangkuhl, K. et al. (2022). Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium Guideline for CYP2C19 Genotype and Clopidogrel Therapy: 2022 Update. Clinical Pharmacology & Therapeutics.
- Lu, W., Yon, D.K., Lee, S.W., Koyanagi, A., Smith, L. et al. (2024). Safety of early surgery in hip fracture patients taking clopidogrel and/or aspirin: a systematic review and meta-analysis. The Journal of Arthroplasty.
- Rossello, X., Kristensen, A.M.D. (2025). Clopidogrel use in chronic coronary syndrome: a fragile lifelong choice. The Lancet.