Περιεχόμενα
Πληροφορίες για το D3ZAC
Πληροφορίες για το D3ZACΤο D3ZAC είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει τη δραστική ουσία χοληκαλσιφερόλη, γνωστή και ως βιταμίνη D3. Χρησιμοποιείται για την πρόληψη και θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης D, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε παθήσεις όπως η ραχίτιδα στα παιδιά και η οστεομαλακία στους ενήλικες. Η χοληκαλσιφερόλη συναντάται σε διάφορα φάρμακα παγκοσμίως, όπως τα Calcichew-D3, Dekristol, Dibase, Sterogyl κ.α.
Στο παρόν άρθρο, αναλύουμε τη δραστική ουσία χοληκαλσιφερόλη, η οποία απαντάται σε πολλά φαρμακευτικά προϊόντα ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου και του D3ZAC. Ωστόσο, κάθε εμπορικό σκεύασμα ενδέχεται να εμφανίζει διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή. Για αυτόν τον λόγο, οι χρήστες θα πρέπει να μελετούν προσεκτικά το έντυπο οδηγιών χρήσης που περιέχεται στη συσκευασία και να ακολουθούν πιστά τις συμβουλές του φαρμακοποιού.
Μηχανισμός δράσης: Η χοληκαλσιφερόλη μετατρέπεται στον οργανισμό σε καλσιτριόλη, τη δραστική μορφή της βιταμίνης D. Η καλσιτριόλη ρυθμίζει την απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου από το έντερο και τη διατήρηση των κατάλληλων συγκεντρώσεων στο αίμα, κάτι που είναι αναγκαίο για τη φυσιολογική μετάλλωση των οστών.
Χημική δομή: Η χοληκαλσιφερόλη είναι μια σεκοστεροειδής ορμόνη με χημικό τύπο C27H44O.
Θεραπευτική κατηγορία: Βιταμίνη/συμπλήρωμα διατροφής.
Η βιταμίνη D3 ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1920 από τον Αμερικανό βιοχημικό Elmer McCollum. Αρχικά απομονώθηκε από ιχθυέλαιο και αργότερα αποδείχθηκε ότι σχηματίζεται στο δέρμα με την έκθεση στο ηλιακό φως.
Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε πληροφορίες και ευρήματα από διάφορες επιστημονικές έρευνες και ιατρικά περιοδικά σχετικά με τη χοληκαλσιφερόλη, όπως τις μελέτες των Camu et al. στο περιοδικό Neurology, των Jorde και Grimnes στο Medical Hypotheses και των Smelt et al. στο περιοδικό Medicina.
Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση
- Κωδικός: A11CC05
- Τίτλος: Colecalciferol
- Κατηγοριοποίηση: A Πεπτική οδός και μεταβολισμός → A11 Βιταμίνες → A11C Βιταμίνες A και D, συμπεριλαμβανομένων και συνδυασμών των δύο → A11CC Βιταμίνη D και ανάλογα
Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης
Το D3ZAC περιλαμβάνεται στον θετικό κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμάκων της παραγράφου 1 του άρθρου 12 του Ν. 3816/2010, όπως αυτός καταρτίστηκε από την αρμόδια Ειδική Επιτροπή Κατάρτισης του Θετικού Καταλόγου του ΥΥΚΑ.
Οδηγίες Χρήσης/Ενδείξεις για το D3ZAC
Το D3ZAC ενδείκνυται για την πρόληψη και θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης D σε ενήλικες και εφήβους. Χρησιμοποιείται επίσης ως συμπλήρωμα βιταμίνης D σε ορισμένες παθήσεις όπως:
- Οστεοπόρωση
- Νεφρική οστεοδυστροφία
- Υποπαραθυρεοειδισμός
- Ραχίτιδα και οστεομαλακία
Η συνιστώμενη δόση είναι 1 καψάκιο (25.000 IU) την εβδομάδα ή σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Τα καψάκια πρέπει να καταπίνονται ολόκληρα με νερό, με ή χωρίς τροφή.
Παρενέργειες
Οι πιθανές παρενέργειες του D3ZAC περιλαμβάνουν:
- Υπερασβεστιαιμία (αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα)
- Υπερασβεστιουρία (αυξημένη απέκκριση ασβεστίου στα ούρα)
- Κνησμός
- Εξάνθημα
- Κεφαλαλγία
- Ναυτία
- Έμετος
- Ανορεξία
- Δυσκοιλιότητα
- Κοιλιακό άλγος
- Μυϊκή αδυναμία
Σπάνιες παρενέργειες:
- Νεφρολιθίαση
- Νεφρική δυσλειτουργία
Προειδοποιήσεις
- Να μη γίνεται υπέρβαση της συνιστώμενης δόσης χωρίς ιατρική συμβουλή.
- Άτομα με νεφρική ανεπάρκεια θα πρέπει να χρησιμοποιούν το D3ZAC με προσοχή και υπό ιατρική παρακολούθηση.
- Να αποφεύγεται η ταυτόχρονη λήψη άλλων σκευασμάτων που περιέχουν βιταμίνη D για να μειωθεί ο κίνδυνος τοξικότητας.
- Ηλικιωμένοι ασθενείς ενδέχεται να χρειάζονται χαμηλότερες δόσεις λόγω μειωμένης νεφρικής λειτουργίας.
- Η ασφάλεια του D3ZAC σε παιδιά κάτω των 12 ετών δεν έχει τεκμηριωθεί επαρκώς.
- Δεν συνιστάται η χρήση του D3ZAC κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, εκτός αν κριθεί αναγκαίο από τον θεράποντα ιατρό.
Οι ασθενείς πρέπει να ακολουθούν προσεκτικά τις οδηγίες του γιατρού και του φαρμακοποιού σχετικά με τη σωστή χρήση του D3ZAC.
Αντενδείξεις και Προφυλάξεις
Το D3ZAC αντενδείκνυται σε άτομα με:
- Γνωστή υπερευαισθησία στη χοληκαλσιφερόλη ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα
- Υπερασβεστιαιμία ή/και υπερασβεστιουρία
- Σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία
- Νεφρολιθίαση
Να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με:
- Σαρκοείδωση
- Δυσαπορρόφηση
- Κινητικότητα
Αλληλεπιδράσεις
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:
- Τα διουρητικά θειαζίδης αυξάνουν τον κίνδυνο υπερασβεστιαιμίας.
- Τα αντιεπιληπτικά φάρμακα (φαινυτοΐνη, φαινοβαρβιτάλη) μπορεί να μειώσουν τη δράση του D3ZAC.
- Η ταυτόχρονη χρήση στεροειδών (π.χ. πρεδνιζόνη) επιταχύνει τον μεταβολισμό της βιταμίνης D.
Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:
- Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφών πλούσιων σε οξαλικά (π.χ. σπανάκι) ή φυτικά άλατα μπορεί να μειώσει την απορρόφηση ασβεστίου.
- Η υπερβολική πρόσληψη ασβεστίου από τη διατροφή (γαλακτοκομικά, συμπληρώματα) αυξάνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών.
Υπερδοσολογία
Η υπερβολική χρήση του D3ZAC μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα τοξικότητας βιταμίνης D, όπως υπερασβεστιαιμία, υπερασβεστιουρία, κεφαλαλγία, ανορεξία, ναυτία, έμετο, μυϊκή αδυναμία και νεφρική βλάβη. Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, διακόψτε τη θεραπεία και επικοινωνήστε με γιατρό.
Δοσολογία και χορήγηση
Η συνήθης δόση του D3ZAC για ενήλικες και εφήβους άνω των 12 ετών είναι 1 καψάκιο (25.000 IU) εβδομαδιαίως ή σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Τα καψάκια πρέπει να καταπίνονται ολόκληρα με νερό, με ή χωρίς τροφή.
Αν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε, εκτός αν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση. Σε αυτή την περίπτωση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε κανονικά με το πρόγραμμά σας. Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε αυτή που ξεχάσατε.
Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες
Η χοληκαλσιφερόλη (D3ZAC) είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που δεν παρουσιάζει ανάπτυξη ανθεκτικότητας στον οργανισμό. Ωστόσο, η παρατεταμένη χρήση υψηλών δόσεων μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση και τοξικότητα. Οι προκλινικές μελέτες σε ζωικά μοντέλα έχουν δείξει ότι η χοληκαλσιφερόλη βελτιώνει την εντερική απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου, ενισχύοντας την οστική πυκνότητα και μειώνοντας τον κίνδυνο καταγμάτων.
Σε κλινικές δοκιμές, η συμπληρωματική χορήγηση χοληκαλσιφερόλης έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην πρόληψη και θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης D σε διάφορους πληθυσμούς, όπως ηλικιωμένους, έγκυες γυναίκες και άτομα με χρόνιες παθήσεις. Σύμφωνα με τους Camu et al. στο περιοδικό Neurology, η χορήγηση υψηλών δόσεων χοληκαλσιφερόλης σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας οδήγησε σε σημαντική μείωση των υποτροπών και βελτίωση της αναπηρίας.
Μετεγκριτικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας της χοληκαλσιφερόλης, με σπάνιες αναφορές σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών στις εγκεκριμένες δόσεις. Ωστόσο, απαιτείται συνεχής φαρμακοεπαγρύπνηση για την ανίχνευση πιθανών σημάτων ασφάλειας, ιδιαίτερα σε ειδικούς πληθυσμούς όπως παιδιά και έγκυες.
Όσον αφορά τα φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά, η χοληκαλσιφερόλη απορροφάται ταχέως από το έντερο παρουσία χολικών αλάτων και ενσωματώνεται σε χυλομικρά. Μεταβολίζεται αρχικά στο ήπαρ σε 25-υδροξυ-χοληκαλσιφερόλη και στη συνέχεια στους νεφρούς στην ενεργή μορφή 1,25-διυδροξυ-χοληκαλσιφερόλη. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να επηρεάσει τη φαρμακοκινητική και να απαιτήσει προσαρμογή της δοσολογίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Jorde και Grimnes στο Medical Hypotheses υποστηρίζουν πως η μέτρηση της ίδιας της χοληκαλσιφερόλης στον ορό ενδέχεται να αποτελεί έναν πιο αξιόπιστο δείκτη της κατάστασης βιταμίνης D σε σχέση με τον μεταβολίτη 25-υδροξυ-χοληκαλσιφερόλη. Αυτή η υπόθεση χρήζει περαιτέρω διερεύνησης μέσω καλά σχεδιασμένων κλινικών μελετών για να επιβεβαιωθεί η κλινική της σημασία και να αξιολογηθεί η επίδρασή της στη θεραπευτική παρακολούθηση των ασθενών που λαμβάνουν σκευάσματα χοληκαλσιφερόλης.
Αποτελεσματικότητα
Η αποτελεσματικότητα της χοληκαλσιφερόλης (D3ZAC) στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ανεπάρκειας βιταμίνης D έχει τεκμηριωθεί σε πολυάριθμες κλινικές μελέτες. Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν συνοψίσει τα διαθέσιμα δεδομένα, επιβεβαιώνοντας τα οφέλη της συμπληρωματικής χορήγησης χοληκαλσιφερόλης σε διάφορες ομάδες ασθενών.
Ειδικότερα, η χορήγηση χοληκαλσιφερόλης έχει συσχετιστεί με βελτίωση της οστικής πυκνότητας, μείωση του κινδύνου πτώσεων και καταγμάτων σε ηλικιωμένους, καθώς και ευνοϊκές επιδράσεις στο μυϊκό σύστημα. Επιπλέον, η διόρθωση της ανεπάρκειας βιταμίνης D μέσω της χορήγησης χοληκαλσιφερόλης έχει δείξει θετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη των Smelt et al. στο περιοδικό Medicina, η οποία διερεύνησε την επίδραση διαφορετικών σχημάτων συμπληρωματικής χορήγησης χοληκαλσιφερόλης στα επίπεδα 25-υδροξυ-χοληκαλσιφερόλης, ασβεστίου και παραθορμόνης σε ασθενείς μετά από βαριατρική χειρουργική επέμβαση. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η εξατομικευμένη προσαρμογή της δοσολογίας βάσει των αρχικών επιπέδων 25-υδροξυ-χοληκαλσιφερόλης και της ανταπόκρισης του ασθενούς μπορεί να βελτιστοποιήσει τα αποτελέσματα και να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο υπερδοσολογίας.
Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στη διερεύνηση του ρόλου της χοληκαλσιφερόλης σε ένα ευρύτερο φάσμα παθήσεων, όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές νόσοι και ορισμένες μορφές καρκίνου. Παράλληλα, μελετάται η αλληλεπίδραση της χοληκαλσιφερόλης με το μικροβίωμα του εντέρου και η πιθανή επίδρασή της στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μελλοντικές προοπτικές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη νέων σκευασμάτων χοληκαλσιφερόλης με βελτιωμένη βιοδιαθεσιμότητα και στοχευμένη χορήγηση, καθώς και τη χρήση προηγμένων διαγνωστικών μεθόδων για την ακριβέστερη εκτίμηση της κατάστασης βιταμίνης D σε ατομικό επίπεδο. Επιπρόσθετα, η διενέργεια μεγάλων, καλά σχεδιασμένων κλινικών δοκιμών θα συμβάλει στην περαιτέρω αποσαφήνιση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της χοληκαλσιφερόλης σε ειδικούς πληθυσμούς και στην τεκμηρίωση του δυνητικού προληπτικού της ρόλου σε χρόνιες παθήσεις.
Περιληπτικά
Η χοληκαλσιφερόλη (φάρμακο D3ZAC) είναι μια μορφή βιταμίνης D που χρησιμοποιείται για την πρόληψη και θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης D. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις ραχίτιδας, οστεομαλακίας και οστεοπόρωσης. Αντενδείκνυται σε άτομα με υπερασβεστιαιμία ή σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν γαστρεντερικές διαταραχές, υπερασβεστιαιμία και νεφρολιθίαση. Απαιτείται προσοχή σε ηλικιωμένους, έγκυες και παιδιά. Η αποτελεσματικότητα της χοληκαλσιφερόλης έχει τεκμηριωθεί σε κλινικές μελέτες, αλλά απαιτείται εξατομικευμένη προσαρμογή της δοσολογίας και παρακολούθηση των ασθενών. Μελλοντικές έρευνες επικεντρώνονται στη διερεύνηση του ρόλου της σε ένα ευρύτερο φάσμα παθήσεων.
farmakologia.gr
Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στην ανάλυση των δραστικών ουσιών. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε ρητά την αυτοχορήγηση. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια στις πληροφορίες αλλά δεν παρέχεται κάποια εγγύηση. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση των πληροφοριών του παρόντος άρθρου.
Βιβλιογραφία
- Camu, W., et al. “Cholecalciferol in Relapsing-Remitting MS: A Randomized Clinical Trial (CHOLINE).” Neurology: Neuroimmunology & Neuroinflammation, vol. 6, no. 5, 2019, doi:10.1212/NXI.0000000000000597. www.neurology.org
- Jorde, R., and G. Grimnes. “Serum Cholecalciferol May Be a Better Marker of Vitamin D Status than 25-Hydroxyvitamin D.” Medical Hypotheses, vol. 111, 2018, pp. 61-65., doi:10.1016/j.mehy.2017.12.017. www.sciencedirect.com
- Smelt, H. J. M., et al. “The Influence of Different Cholecalciferol Supplementation Regimes on 25(OH)Cholecalciferol, Calcium and Parathyroid Hormone after Bariatric Surgery.” Medicina, vol. 55, no. 6, 2019, p. 252., doi:10.3390/medicina55060252. www.mdpi.com
