CABOMETYX: Οδηγίες Χρήσεως, Παρενέργειες, Δοσολογία, Πληροφορίες, Επιστημονικές Μελέτες

Πληροφορίες για το CABOMETYX

Το CABOMETYX είναι ένα αντινεοπλασματικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του προχωρημένου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ΗΚΚ) σε ενήλικες που έχουν προηγουμένως λάβει θεραπεία με σοραφενίμπη. Το ενεργό συστατικό του είναι η καβοζαντινίβη (cabozantinib), ένας αναστολέας πολλαπλών υποδοχέων τυροσινικής κινάσης.

Άλλα φάρμακα που περιέχουν καβοζαντινίβη περιλαμβάνουν το Cometriq, το Xeloda, το Cabometyx και το Cabozantinib κ.α. Στο παρόν άρθρο αναλύουμε τη δραστική ουσία καβοζαντινίβη, η οποία συναντάται σε διάφορα σκευάσματα παγκοσμίως. Κάθε εμπορικό σκεύασμα μπορεί να έχει διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή, επομένως είναι σημαντικό ο χρήστης να διαβάζει προσεκτικά το φύλλο οδηγιών χρήσης και να ακολουθεί τις οδηγίες του φαρμακοποιού.

Μηχανισμός δράσης: Η καβοζαντινίβη αναστέλλει πολλαπλούς υποδοχείς τυροσινικής κινάσης που εμπλέκονται στην ανάπτυξη όγκων, την αγγειογένεση και τη μεταστατική εξέλιξη του καρκίνου. Συγκεκριμένα, στοχεύει τους υποδοχείς MET, VEGF, AXL, RET και άλλους.

Χημική δομή: Η καβοζαντινίβη είναι ένα μικρό μόριο με χημικό τύπο C28H24FN3O5.

Θεραπευτική κατηγορία: Αναστολέας πρωτεϊνικής κινάσης, αντινεοπλασματικός παράγοντας.

Η καβοζαντινίβη αναπτύχθηκε από την εταιρεία Exelixis και εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τον FDA το 2012 για τη θεραπεία του μυελοειδούς καρκίνου του θυρεοειδούς. Το 2019, εγκρίθηκε για τη θεραπεία του ΗΚΚ βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης CELESTIAL.

Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε τα δεδομένα από τη μελέτη CELESTIAL, όπως παρουσιάζονται στο άρθρο των Nicola Personeni, Tiziana Pressiani και Lorenza Rimassa με τίτλο “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib” που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Future Oncology.

Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση

• Κωδικός ATC: L01EX07
• Τίτλος: Cabozantinib
• Κατηγοριοποίηση: L (Αντινεοπλασματικοί και ανοσοτροποποιητικοί παράγοντες) → L01 (Αντινεοπλασματικά φάρμακα) → L01E (Αναστολείς της πρωτεϊνικής κινάσης) → L01EX (Άλλοι αναστολείς της πρωτεϊνικής κινάσης)

Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης

• Θετικός κατάλογος: Συνταγογραφούμενο φάρμακο που ανήκει στον θετικό κατάλογο
• Κεντρική άδεια: Άδεια κυκλοφορίας στην Ε.Ε. που χορηγείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
• Μόνο για νοσοκομειακή χρήση: Χορηγείται αποκλειστικά κατά την ενδονοσοκομειακή νοσηλεία
• Φάρμακο υψηλού κόστους: Ανήκει στα φάρμακα υψηλού κόστους του Ν.3816/2010

 

Οδηγίες Χρήσεως/Ενδείξεις για το CABOMETYX

Το CABOMETYX ενδείκνυται για τη θεραπεία του προχωρημένου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ΗΚΚ) σε ενήλικες ασθενείς που έχουν προηγουμένως λάβει θεραπεία με σοραφενίμπη. Σύμφωνα με τους Personeni, Pressiani και Rimassa στο άρθρο τους “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib”, το CABOMETYX έχει δείξει σημαντική βελτίωση στην επιβίωση των ασθενών με ΗΚΚ.

Τρόπος χορήγησης:

• Το CABOMETYX λαμβάνεται από το στόμα, μία φορά την ημέρα.
• Τα δισκία πρέπει να καταπίνονται ολόκληρα με νερό.
• Η λήψη πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 1 ώρα πριν ή 2 ώρες μετά το φαγητό.

Διάρκεια θεραπείας:

Η θεραπεία συνεχίζεται μέχρι ο ασθενής να μην ωφελείται πλέον κλινικά ή μέχρι να εμφανιστεί μη αποδεκτή τοξικότητα.

Παρενέργειες

Οι παρενέργειες του CABOMETYX μπορεί να ποικίλουν σε σοβαρότητα και συχνότητα. Οι Personeni et al. αναφέρουν ότι οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:

Συχνές παρενέργειες:

• Παλαμο-πελματιαία ερυθροδυσαισθησία
• Υπέρταση
• Αυξημένη ασπαρτική αμινοτρανσφεράση (AST)
• Κόπωση
• Διάρροια

Σπάνιες παρενέργειες:

• Ηπατοτοξικότητα
• Θρομβοεμβολικά επεισόδια
• Αιμορραγία

Προειδοποιήσεις

Ειδικές προειδοποιήσεις:

• Ηλικιωμένοι: Απαιτείται προσοχή λόγω πιθανής μειωμένης ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας.
• Παιδιά: Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα σε παιδιά δεν έχουν τεκμηριωθεί.
• Έγκυες: Το CABOMETYX μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο έμβρυο και δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Είναι σημαντικό οι ασθενείς να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του φαρμακοποιού και του θεράποντος ιατρού.

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

• Υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα.
• Σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία.
• Μη ελεγχόμενη υπέρταση.
• Πρόσφατο ιστορικό αιμορραγίας ή θρομβοεμβολικών επεισοδίων.

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:

• Ισχυροί αναστολείς CYP3A4: Μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα καβοζαντινίβης στο πλάσμα.
• Ισχυροί επαγωγείς CYP3A4: Μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα καβοζαντινίβης στο πλάσμα.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:

• Γκρέιπφρουτ και χυμός γκρέιπφρουτ: Μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα καβοζαντινίβης στο πλάσμα.

Υπερδοσολογία

Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο για την υπερδοσολογία με CABOMETYX. Σε περίπτωση υποψίας υπερδοσολογίας, η θεραπεία πρέπει να διακοπεί και να παρασχεθεί υποστηρικτική φροντίδα.

Δοσολογία και χορήγηση

Η συνιστώμενη δόση CABOMETYX είναι 60 mg μία φορά την ημέρα. Οι Personeni et al. αναφέρουν ότι “η δόση των 60 mg ημερησίως έδειξε σημαντική βελτίωση στην συνολική επιβίωση σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο στη μελέτη CELESTIAL” (Personeni et al.).

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση:

• Εάν η επόμενη προγραμματισμένη δόση είναι σε 12 ώρες ή περισσότερο, πάρτε τη δόση που παραλείψατε μόλις το θυμηθείτε.
• Εάν η επόμενη προγραμματισμένη δόση είναι σε λιγότερο από 12 ώρες, παραλείψτε τη δόση που χάσατε και συνεχίστε με την επόμενη προγραμματισμένη δόση.

Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στην καβοζαντινίβη (CABOMETYX) αποτελεί σημαντική πρόκληση στη θεραπεία του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ΗΚΚ). Οι μηχανισμοί ανθεκτικότητας περιλαμβάνουν την ενεργοποίηση εναλλακτικών μονοπατιών σηματοδότησης και την επαγωγή της αγγειογένεσης μέσω μη-VEGF παραγόντων. Η κατανόηση αυτών των μηχανισμών είναι κρίσιμη για τη βελτιστοποίηση της θεραπευτικής στρατηγικής.

Προκλινικές μελέτες σε μοντέλα ΗΚΚ έχουν αναδείξει την αποτελεσματικότητα της καβοζαντινίβης στην αναστολή της ανάπτυξης του όγκου και της μετάστασης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ικανότητά της να στοχεύει πολλαπλούς υποδοχείς τυροσινικής κινάσης, συμπεριλαμβανομένων των MET, VEGFR και AXL, που διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην παθογένεση του ΗΚΚ.

Οι κλινικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα της καβοζαντινίβης σε ασθενείς με προχωρημένο ΗΚΚ. Η μελέτη CELESTIAL, όπως αναφέρουν οι Personeni et al., κατέδειξε σημαντική βελτίωση στη συνολική επιβίωση σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο σε ασθενείς που είχαν προηγουμένως λάβει θεραπεία με σοραφενίμπη (Personeni et al.).

Οι μετεγκριτικές μελέτες συνεχίζουν να παρέχουν πολύτιμα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της καβοζαντινίβης στην καθημερινή κλινική πρακτική. Αυτές οι μελέτες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας σε ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών.

Η φαρμακοεπαγρύπνηση παίζει καθοριστικό ρόλο στην παρακολούθηση της ασφάλειας της καβοζαντινίβης μετά την κυκλοφορία της στην αγορά. Συνεχής παρακολούθηση και αναφορά ανεπιθύμητων ενεργειών είναι απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση της ασφάλειας των ασθενών.

Τα φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά της καβοζαντινίβης επηρεάζουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά της. Η απορρόφηση, η κατανομή, ο μεταβολισμός και η απέκκριση του φαρμάκου παίζουν καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της βέλτιστης δοσολογίας και του σχήματος χορήγησης.

 

Αποτελεσματικότητα

Η αποτελεσματικότητα της καβοζαντινίβης (CABOMETYX) στη θεραπεία του προχωρημένου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (ΗΚΚ) έχει τεκμηριωθεί μέσω πολλαπλών κλινικών μελετών. Η μελέτη CELESTIAL, όπως αναφέρουν οι Personeni, Pressiani και Rimassa στο άρθρο τους “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib”, αποτέλεσε ορόσημο στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του φαρμάκου. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι “η καβοζαντινίβη έδειξε στατιστικά και κλινικά σημαντική αύξηση στη συνολική επιβίωση από 8 μήνες με εικονικό φάρμακο σε 10,2 μήνες” (Personeni et al.).

Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει τα ευρήματα των μεμονωμένων κλινικών δοκιμών. Αυτές οι μελέτες παρέχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της αποτελεσματικότητας της καβοζαντινίβης, συγκρίνοντάς την με άλλες θεραπευτικές επιλογές και αξιολογώντας την επίδρασή της σε διάφορες υποομάδες ασθενών.

Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στη βελτιστοποίηση της χρήσης της καβοζαντινίβης στην κλινική πρακτική. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διερεύνηση συνδυαστικών θεραπειών, όπως ο συνδυασμός με ανοσοθεραπεία. Οι Personeni et al. αναφέρουν ότι “η φάσης III μελέτη COSMIC-312 εξετάζει το συνδυασμό καβοζαντινίβης και ατεζολιζουμάμπης ως θεραπεία πρώτης γραμμής σε ασθενείς με προχωρημένο ΗΚΚ” (Personeni et al.).

Οι μελλοντικές προοπτικές για τη χρήση της καβοζαντινίβης στο ΗΚΚ είναι ενθαρρυντικές. Η έρευνα κατευθύνεται προς την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων, με βάση τα μοριακά χαρακτηριστικά του όγκου κάθε ασθενούς. Επιπλέον, η αναζήτηση βιοδεικτών που μπορούν να προβλέψουν την ανταπόκριση στη θεραπεία αποτελεί σημαντικό πεδίο έρευνας.

Η αποτελεσματικότητα της καβοζαντινίβης σε συγκεκριμένες υποομάδες ασθενών, όπως εκείνοι με ηπατική δυσλειτουργία ή συννοσηρότητες, αποτελεί επίσης αντικείμενο τρέχουσας έρευνας. Αυτές οι μελέτες θα βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση της χρήσης του φαρμάκου και στην επέκταση των θεραπευτικών επιλογών για ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών με ΗΚΚ.

Η διερεύνηση των μηχανισμών αντίστασης στην καβοζαντινίβη και η ανάπτυξη στρατηγικών για την αντιμετώπισή τους αποτελούν επίσης σημαντικές ερευνητικές κατευθύνσεις. Η κατανόηση αυτών των μηχανισμών θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων ή συνδυασμών που θα ξεπερνούν την αντίσταση και θα βελτιώνουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Συμπερασματικά, η καβοζαντινίβη έχει αναδειχθεί ως μια σημαντική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με προχωρημένο ΗΚΚ. Η συνεχιζόμενη έρευνα αναμένεται να διευρύνει περαιτέρω την κατανόησή μας για τη βέλτιστη χρήση αυτού του φαρμάκου και να βελτιώσει τα θεραπευτικά αποτελέσματα για τους ασθενείς με αυτή τη δύσκολη στη θεραπεία κακοήθεια.

 

Επιστημονικές Έρευνες

Ανάλυση της Ερευνητικής Μελέτης “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib”

Η μελέτη των Nicola Personeni, Tiziana Pressiani και Lorenza Rimassa, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Future Oncology, αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην κατανόηση της αποτελεσματικότητας της καβοζαντινίβης (CABOMETYX) σε ασθενείς με ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (ΗΚΚ) που έχουν αποτύχει σε προηγούμενη θεραπεία με σοραφενίμπη.

Οι ερευνητές εστίασαν στην ανάλυση των αποτελεσμάτων της μελέτης CELESTIAL, μιας τυχαιοποιημένης, ελεγχόμενης με εικονικό φάρμακο, φάσης III κλινικής δοκιμής. Η μελέτη αυτή αποτέλεσε ορόσημο στην αξιολόγηση της καβοζαντινίβης ως θεραπεία δεύτερης ή τρίτης γραμμής για το προχωρημένο ΗΚΚ.

Τα κύρια ευρήματα της μελέτης περιλαμβάνουν:

1. Βελτίωση της συνολικής επιβίωσης: Η καβοζαντινίβη έδειξε στατιστικά και κλινικά σημαντική αύξηση στη διάμεση συνολική επιβίωση από 8 μήνες με εικονικό φάρμακο σε 10,2 μήνες. Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς, “η καβοζαντινίβη ήταν ανώτερη από το εικονικό φάρμακο σε όλα τα τελικά σημεία αποτελεσματικότητας και σε όλες τις υποομάδες ασθενών” (Personeni et al.).
2. Προφίλ ασφάλειας: Η μελέτη έδειξε ότι η καβοζαντινίβη έχει ένα αποδεκτό προφίλ ασφάλειας. Οι πιο συχνά παρατηρούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες βαθμού 3-4 ήταν το σύνδρομο παλαμο-πελματιαίας ερυθροδυσαισθησίας, η υπέρταση, η αυξημένη AST, η κόπωση και η διάρροια.
3. Ποιότητα ζωής: Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η καβοζαντινίβη προσέφερε όφελος στην ποιότητα ζωής των ασθενών, παρά τις ανεπιθύμητες ενέργειες.
4. Αποτελεσματικότητα σε υποομάδες: Η ανάλυση έδειξε ότι η καβοζαντινίβη ήταν αποτελεσματική σε διάφορες υποομάδες ασθενών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με διαφορετικά στάδια ηπατικής νόσου και προηγούμενες θεραπείες.

Οι συγγραφείς τονίζουν τη σημασία αυτών των ευρημάτων στο πλαίσιο της περιορισμένης διαθεσιμότητας αποτελεσματικών θεραπειών για το προχωρημένο ΗΚΚ. Όπως αναφέρουν, “η καβοζαντινίβη είναι μια νέα επιλογή ως θεραπεία δεύτερης γραμμής και η μόνη ως θεραπεία τρίτης γραμμής για ασθενείς με προχωρημένο ΗΚΚ” (Personeni et al.).

Η μελέτη επίσης εξετάζει τους πιθανούς μηχανισμούς δράσης της καβοζαντινίβης, επισημαίνοντας την ικανότητά της να στοχεύει πολλαπλούς υποδοχείς τυροσινικής κινάσης, συμπεριλαμβανομένων των MET, VEGFR και AXL. Αυτή η πολυστοχευμένη προσέγγιση μπορεί να εξηγήσει την αποτελεσματικότητά της σε ασθενείς που έχουν αναπτύξει αντίσταση σε προηγούμενες θεραπείες.

Οι Personeni, Pressiani και Rimassa συζητούν επίσης τις τρέχουσες και μελλοντικές ερευνητικές κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένης της διερεύνησης συνδυαστικών θεραπειών. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη μελέτη COSMIC-312, η οποία εξετάζει το συνδυασμό καβοζαντινίβης και ατεζολιζουμάμπης ως θεραπεία πρώτης γραμμής.

Η μελέτη αυτή παρέχει μια ολοκληρωμένη ανάλυση της θέσης της καβοζαντινίβης στο θεραπευτικό τοπίο του ΗΚΚ. Ωστόσο, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με τη βέλτιστη χρήση του φαρμάκου, συμπεριλαμβανομένης της αλληλουχίας των θεραπειών και της επιλογής των ασθενών που είναι πιθανότερο να ωφεληθούν.

Συμπερασματικά, η ανάλυση των Personeni, Pressiani και Rimassa παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της καβοζαντινίβης στο ΗΚΚ, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ως θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με προχωρημένη νόσο. Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η χρήση της στην κλινική πρακτική και να διερευνηθούν νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

 

Συνοπτικά

Η καβοζαντινίβη (φάρμακο CABOMETYX) είναι ένας αναστολέας πολλαπλών υποδοχέων τυροσινικής κινάσης που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του προχωρημένου ηπατοκυτταρικού καρκινώματος σε ενήλικες που έχουν προηγουμένως λάβει σοραφενίμπη. Ενδείκνυται ως θεραπεία δεύτερης ή τρίτης γραμμής. Αντενδείκνυται σε ασθενείς με υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν παλαμο-πελματιαία ερυθροδυσαισθησία, υπέρταση και διάρροια. Απαιτείται προσοχή σε ηλικιωμένους και ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα. Η συνιστώμενη δόση είναι 60 mg άπαξ ημερησίως. Η θεραπεία συνεχίζεται έως ότου δεν υπάρχει πλέον κλινικό όφελος ή εμφανιστεί μη αποδεκτή τοξικότητα. Η χρήση της καβοζαντινίβης απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και εξατομικευμένη προσέγγιση για κάθε ασθενή.

farmakologia.gr

 

Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στην ανάλυση των δραστικών ουσιών. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε ρητά την αυτοχορήγηση. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια στις πληροφορίες αλλά δεν παρέχεται κάποια εγγύηση. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση των πληροφοριών του παρόντος άρθρου.

Βιβλιογραφία

• Personeni, Nicola, et al. “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib.” Future Oncology, vol. 15, no. 22, 2019, pp. 2449-2462, doi:10.2217
• “Cabozantinib in Patients with Hepatocellular Carcinoma Failing Previous Treatment with Sorafenib.” International Journal of Molecular Sciences, vol. 22, no. 22, 2021, doi:10.3390