ABELFIZ: Οδηγίες Χρήσεως, Παρενέργειες, Δοσολογία, Πληροφορίες, Επιστημονικές Μελέτες

Πληροφορίες για το Abelfiz

Η αριπιπραζόλη είναι ένα αντιψυχωσικό φάρμακο που χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας και της διπολικής διαταραχής. Ανήκει στην κατηγορία των άτυπων αντιψυχωσικών φαρμάκων και είναι διαθέσιμη σε διάφορες μορφές, όπως δισκία, διασπειρόμενα δισκία, ενέσιμα διαλύματα και διαλύματα από το στόμα.

Εκτός από το Abelfiz, η αριπιπραζόλη διατίθεται και με άλλες εμπορικές ονομασίες σε διάφορες χώρες, όπως Abilify, Aripiprex, Abilify Maintena, Aristada κ.α. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο παρόν άρθρο αναλύεται η δραστική ουσία αριπιπραζόλη, η οποία συναντάται σε πολλά φάρμακα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένου του Abelfiz. Κάθε εμπορικό σκεύασμα ενδέχεται να παρουσιάζει διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κατασκευαστή, επομένως ο χρήστης πρέπει να μελετά προσεκτικά το φύλλο οδηγιών χρήσης που εσωκλείεται στη συσκευασία και να ακολουθεί τις συμβουλές του φαρμακοποιού.

Μηχανισμός δράσης: Η αριπιπραζόλη δρα ως μερικός αγωνιστής των υποδοχέων ντοπαμίνης D2 και σεροτονίνης 5-HT1A, και ως ανταγωνιστής των υποδοχέων σεροτονίνης 5-HT2A.

Χημική δομή: Η αριπιπραζόλη είναι ένα παράγωγο της κινολόνης με χημικό τύπο C23H27Cl2N3O2.

Θεραπευτική κατηγορία: Αντιψυχωσικά φάρμακα.

Το παρόν άρθρο θα αναλύσει τα ευρήματα από επιστημονικά περιοδικά και ιατρικές έρευνες σχετικά με τη δραστική ουσία αριπιπραζόλη, όπως τα άρθρα “Aripiprazole: from pharmacological profile to clinical use” των G Di Sciascio και MA Riva, “Aripiprazole for autism spectrum disorders (ASD)” των LE Hirsch και T Pringsheim, και “Aripiprazole in children and adolescents” των N Coustals, ML Ménard και D Cohen.

Ανατομική/θεραπευτική/χημική (ATC) ταξινόμηση

Κωδικός ATC: N05AX12 Τίτλος: Aripiprazole
Κατηγοριοποίηση: N Νευρικό σύστημα → N05 Ψυχοτρόπα → N05A Αντιψυχωσικά → N05AX Άλλα αντιψυχωσικά

Τρόποι και περιορισμοί διάθεσης

• Φάρμακο που έχει λάβει αποκεντρωμένη άδεια κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Συμπεριλαμβάνεται στον θετικό κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμάκων της Ελλάδας.

 

Οδηγίες Χρήσης/Ενδείξεις για την αριπιπραζόλη

Η αριπιπραζόλη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των ακόλουθων ψυχιατρικών διαταραχών:

• Σχιζοφρένεια σε ενήλικες και εφήβους ηλικίας 15 ετών και άνω
• Μανιακά επεισόδια σε διπολική διαταραχή τύπου Ι σε ενήλικες και εφήβους ηλικίας 13 ετών και άνω
• Συμπληρωματική θεραπεία για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή σε ενήλικες
• Ευερεθιστότητα που σχετίζεται με διαταραχές αυτιστικού φάσματος σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 6 έως 17 ετών

Η δοσολογία και η διάρκεια της θεραπείας εξαρτώνται από την ένδειξη και την ανταπόκριση του ασθενούς, και θα πρέπει να καθορίζονται από τον θεράποντα ιατρό.

Παρενέργειες

Οι πιθανές παρενέργειες της αριπιπραζόλης περιλαμβάνουν:

• Ζάλη, πονοκέφαλο, υπνηλία
• Ναυτία, έμετο, δυσκοιλιότητα
• Ανησυχία, αϋπνία
• Εξωπυραμιδικά συμπτώματα (π.χ. τρόμος, δυσκαμψία, ακαθησία)

Σπάνιες παρενέργειες:

• Ταρδίβα δυσκινησία
• Σύνδρομο νευροληπτικού κακοήθους
• Παράταση του διαστήματος QT
• Σπασμοί

Προειδοποιήσεις

• Ηλικιωμένοι ασθενείς με άνοια: Αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου και θνησιμότητας
• Παιδιά και έφηβοι: Πιθανή επίδραση στην ανάπτυξη και την ωρίμανση, απαιτείται στενή παρακολούθηση
• Έγκυες γυναίκες: Να χρησιμοποιείται μόνο εάν τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων, καθώς μπορεί να επηρεάσει το έμβρυο

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

• Γνωστή υπερευαισθησία στην αριπιπραζόλη ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα
• Σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία
• Να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με ιστορικό επιληπτικών κρίσεων ή καταστάσεις που μειώνουν τον ουδό των επιληπτικών κρίσεων

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου:

• Ισχυροί αναστολείς ή επαγωγείς του CYP2D6 και CYP3A4 μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα της αριπιπραζόλης στο αίμα
• Η αριπιπραζόλη μπορεί να ενισχύσει την επίδραση ορισμένων αντιυπερτασικών φαρμάκων

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής:

• Η τροφή δεν επηρεάζει σημαντικά την απορρόφηση της αριπιπραζόλης

Υπερδοσολογία

Τα συμπτώματα της υπερδοσολογίας αριπιπραζόλης μπορεί να περιλαμβάνουν υπνηλία, ταχυκαρδία, υπόταση, επιμήκυνση του διαστήματος QT και εξωπυραμιδικά συμπτώματα. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει υποστηρικτική φροντίδα και παρακολούθηση των ζωτικών σημείων. Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο για την αριπιπραζόλη.

Δοσολογία και χορήγηση

Η συνιστώμενη δοσολογία έναρξης και οι εύρος δόσεων διαφέρουν ανάλογα με την ένδειξη και την ηλικία του ασθενούς. Οι τυπικές δόσεις κυμαίνονται από 2 mg έως 30 mg ημερησίως. Οι προσαρμογές της δόσης θα πρέπει να γίνονται σταδιακά και υπό την επίβλεψη ιατρού.

Εάν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας πρόγραμμα. Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Η αριπιπραζόλη (Abelfiz) έχει μελετηθεί εκτενώς σε προκλινικές και κλινικές δοκιμές, επιδεικνύοντας αποτελεσματικότητα και ασφάλεια στη θεραπεία διαφόρων ψυχιατρικών διαταραχών. Σύμφωνα με τους G Di Sciascio και MA Riva στο άρθρο τους “Aripiprazole: from pharmacological profile to clinical use”, η αριπιπραζόλη παρουσιάζει μοναδικό φαρμακολογικό προφίλ ως μερικός αγωνιστής των υποδοχέων ντοπαμίνης D2 και σεροτονίνης 5-HT1A, καθώς και ως ανταγωνιστής των υποδοχέων σεροτονίνης 5-HT2A. Αυτός ο συνδυασμός δράσεων συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα και ανεκτικότητα του φαρμάκου.

Οι κλινικές μελέτες έχουν καταδείξει ότι η αριπιπραζόλη είναι αποτελεσματική στη μείωση των θετικών και αρνητικών συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας, καθώς και στη σταθεροποίηση της διάθεσης σε ασθενείς με διπολική διαταραχή. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ευερεθιστότητα που σχετίζεται με διαταραχές αυτιστικού φάσματος σε παιδιά και εφήβους, όπως αναφέρουν οι LE Hirsch και T Pringsheim στην ανασκόπησή τους “Aripiprazole for autism spectrum disorders (ASD)”.

Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στην αριπιπραζόλη δεν έχει αναφερθεί ευρέως, ωστόσο, η μακροχρόνια χρήση οποιουδήποτε αντιψυχωσικού φαρμάκου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ανταπόκριση με την πάροδο του χρόνου. Οι κλινικοί ιατροί θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τους ασθενείς για σημεία μειωμένης αποτελεσματικότητας και να προσαρμόζουν τη θεραπεία ανάλογα.

Μετεγκριτικές μελέτες και δραστηριότητες φαρμακοεπαγρύπνησης συνεχίζουν να παρακολουθούν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της αριπιπραζόλης. Σπάνιες περιπτώσεις σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως το κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο και η ταρδίβα δυσκινησία, έχουν αναφερθεί και απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση.

Όσον αφορά τα φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά, η αριπιπραζόλη απορροφάται καλά από του στόματος, με απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα περίπου 87%. Μεταβολίζεται εκτενώς στο ήπαρ, κυρίως μέσω των ισοενζύμων CYP2D6 και CYP3A4, και έχει μέση ημίσεια ζωή περίπου 75 ώρες. Οι ασθενείς με γενετικά καθορισμένο μεταβολισμό CYP2D6 που είναι αργός ή υπερταχύς μπορεί να χρειαστούν προσαρμογή της δόσης. Όπως επισημαίνουν οι N Coustals, ML Ménard και D Cohen στο άρθρο τους “Aripiprazole in children and adolescents”, η προσεκτική παρακολούθηση και η εξατομικευμένη προσαρμογή της δόσης είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε παιδιατρικούς πληθυσμούς.

 

Αποτελεσματικότητα

Η αποτελεσματικότητα της αριπιπραζόλης (Abelfiz) έχει αξιολογηθεί σε πολυάριθμες κλινικές μελέτες και συστηματικές ανασκοπήσεις για διάφορες ψυχιατρικές διαταραχές. Σε μια μετα-ανάλυση των G Di Sciascio και MA Riva, η αριπιπραζόλη βρέθηκε να είναι αποτελεσματική στη μείωση των συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας, με σημαντικές βελτιώσεις τόσο στα θετικά όσο και στα αρνητικά συμπτώματα. Επιπλέον, η αριπιπραζόλη επέδειξε ευνοϊκό προφίλ ανεκτικότητας σε σύγκριση με άλλα αντιψυχωσικά φάρμακα, με χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης εξωπυραμιδικών συμπτωμάτων και αύξησης βάρους.

Στη διπολική διαταραχή, συστηματικές ανασκοπήσεις έχουν καταδείξει την αποτελεσματικότητα της αριπιπραζόλης στη θεραπεία των μανιακών επεισοδίων και στην πρόληψη των υποτροπών. Η αριπιπραζόλη έχει επίσης αποδειχθεί ότι βελτιώνει τα καταθλιπτικά συμπτώματα όταν χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή που δεν έχουν ανταποκριθεί επαρκώς στη μονοθεραπεία με αντικαταθλιπτικά.

Όσον αφορά τις διαταραχές αυτιστικού φάσματος, μια συστηματική ανασκόπηση των LE Hirsch και T Pringsheim στο Cochrane Database of Systematic Reviews κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αριπιπραζόλη είναι αποτελεσματική στη μείωση της ευερεθιστότητας, της υπερκινητικότητας και των στερεοτυπικών συμπεριφορών σε παιδιά και εφήβους. Ωστόσο, οι συγγραφείς επεσήμαναν την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες προκειμένου να αξιολογηθεί πλήρως η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα σε αυτόν τον πληθυσμό.

Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της αριπιπραζόλης σε άλλες ψυχιατρικές και νευρολογικές διαταραχές, όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η διαταραχή μετατραυματικού στρες και η νόσος του Alzheimer. Επιπλέον, μελετώνται νέες φαρμακευτικές μορφές, όπως τα ενέσιμα δισκία μακράς δράσης, για τη βελτίωση της συμμόρφωσης των ασθενών και της κλινικής έκβασης.

Μελλοντικές προοπτικές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων με βάση γενετικούς και άλλους βιοδείκτες, επιτρέποντας την βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και της ανεκτικότητας της αριπιπραζόλης για μεμονωμένους ασθενείς. Επιπλέον, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της αριπιπραζόλης σε ειδικούς πληθυσμούς, όπως οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες γυναίκες, προκειμένου να καθοδηγηθούν οι κλινικές αποφάσεις σε αυτές τις ομάδες ασθενών.

 

Περιληπτικά

Η αριπιπραζόλη (Abelfiz) είναι ένα αντιψυχωσικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, των μανιακών επεισοδίων στη διπολική διαταραχή, της κατάθλιψης και της ευερεθιστότητας που σχετίζεται με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Δρα ως μερικός αγωνιστής των υποδοχέων ντοπαμίνης και σεροτονίνης. Οι συνήθεις παρενέργειες περιλαμβάνουν ζάλη, αϋπνία και ανησυχία, ενώ σπάνιες σοβαρές παρενέργειες μπορεί να είναι το κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο και η ταρδίβα δυσκινησία. Η αριπιπραζόλη αντενδείκνυται σε περιπτώσεις υπερευαισθησίας στο φάρμακο ή σε σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Απαιτείται προσοχή σε ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια, παιδιά και εφήβους, καθώς και σε εγκύους. Η δοσολογία εξατομικεύεται ανάλογα με την ένδειξη και την ανταπόκριση του ασθενούς. Πολυάριθμες κλινικές μελέτες και συστηματικές ανασκοπήσεις έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της αριπιπραζόλης. Μελλοντικές προοπτικές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων και τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας σε άλλες ψυχιατρικές και νευρολογικές διαταραχές.

farmakologia.gr

 

Προσοχή: Μην λαμβάνετε ποτέ φάρμακα χωρίς την επίβλεψη ιατρού. Συμβουλευτείτε πάντα το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών, καθώς ενδέχεται να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα. Οι εμπορικές ονομασίες αναφέρονται για διευκόλυνση, αλλά ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη σύνθεση. Εστιάζουμε στην ανάλυση της δραστικής ουσίας. Συνεργαστείτε στενά με τον ιατρό και τον φαρμακοποιό σας. Αποφύγετε την αυτοχορήγηση. Βεβαιωθείτε ότι οι πληροφορίες ισχύουν για εσάς. Οι επίσημες πληροφορίες στο φάκελο του φαρμάκου είναι αποδεκτές σε εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλες πληροφορίες δεν θεωρούνται ισχύουσες. Καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια για ακρίβεια, αλλά δεν παρέχεται εγγύηση. Οι πληροφορίες δεν καλύπτουν όλες τις πιθανές πτυχές των φαρμάκων. Το υλικό του farmakologia.gr είναι συμπληρωματικό και δεν υποκαθιστά την κρίση των επαγγελματιών υγείας. Δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για την περίθαλψη με τη χρήση του.

 

Βιβλιογραφία

• Coustals, N., et al. “Aripiprazole in children and adolescents.” Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 2021, liebertpub.com
• Di Sciascio, G., and MA Riva. “Aripiprazole: from pharmacological profile to clinical use.” Neuropsychiatric Disease and Treatment, 2015, tandfonline.com
• Hirsch, LE, and T Pringsheim. “Aripiprazole for autism spectrum disorders (ASD).” Cochrane Database of Systematic Reviews, 2016, cochranelibrary.com

 

Συχνές Ερωτήσεις